از هزینه‎های کمرشکن درمان تا افزایش استفاده خودسر از دارو

خبرگزاری شبستان، قم، محمدرضا جایروند: برای گرفتن آزمایش به آزمایشگاه مراجعه کرده بود. نسخه آزادی که دکتر بر روی آن آزمایش را نوشته بود تحویل داد. مسئول پذیرش پس از ثبت آزمایش در سیستم، مبلغ را به بیمار اعلام کرد.

بیمار که از شنیدن مبلغ چندصد هزار تومان برای آزمایش شوکه شده بود بار دیگر مبلغ را پرسید اما مبلغ شنیده شده کاملا درست بود. علت گرانی را از مسئول پذیرش جویا شد. مسئول پذیرش جواب داد که وقتی به دکتر فوق تخصص مراجعه می کنید و آزمایش های تخصصی برای شما می نویسد باید انتظار چنین مبلغی را داشته باشید.

او که توانایی پرداخت این مبلغ را نداشت به مسئول پذیرش گفت الان پول کافی همراهم نیست و بعدا برای انجام آزمایش می آیم. مسئول پذیرش گفت که می توانی مقداری از مبلغ را بدهی تا بخشی از آزمایش ها انجام شده و مابقی را هنگام اجرای سایر آزمایش ها بیاوری.

مسئول پذیرش آزمایشگاه که موارد مشابه فراوانی را مشاهده کرده است گفت که مگر اینکه بخواهی از آزمایش ها کم کنی که این مساله در حیطه ما نیست و شما می توانید به دکتر مراجعه کنید تا از آزمایش ها کم کند.

نسخه آزمایش را گرفت و از آزمایشگاه خارج شد و بیماری خود را کنار گذاشت چرا که این مبلغ تقریبا نصف حقوق یک ماهش بود و در این صورت نمی توانست هزینه خانواده خود را تأمین کند.

اکثر ما با موارد مشابه اینچنینی در جامعه مواجه بوده و دیدیم که بیماران چه در هنگام آزمایش و چه در هنگام گرفتن دارو و ... از شنیدن مبلغ شوکه شده و خواستار کم کردن دارو و آزمایش و سایر هزینه های پزشکی هستند.

کمر خانواده های فقیر و کم درآمد به ویژه آنهایی که اعضای بیمار در خانواده دارند، زیر هزینه های سنگین درمان شکسته و روز به روز بر فقر و محرومیت آنها افزوده می شود.

این مساله برای خانواده هایی که بیمه ندارند بسیار وخیم تر است و مجبور هستند هزینه کاملا درمان را از جیب کم حجم خود پرداخت کنند. بیماری برخی از اعضای خانواده و هزینه های کمرشکن آن به گونه ای است که حتی وسایل خانه را به فروش می رسانند تا به درمان عضو خانواده بپردازند.

در این میان، تحریم ها نیز بر مشکلات افزوده است و واردکنندگان تجهیزات پزشکی و موارد اولیه دارو برای انتقال ارز با مشکل مواجه هستند.

آقای احمدی که برای گرفتن آزمایش به یکی از آزمایشگاه های شهر آمده بود درباره قیمت های بالای آزمایش گفت: در این اوضاع اقتصادی و مشکلات زندگی، بیمارداری به شدت سخت شده و هزینه های درمان نیز بر مشکلات اقتصادی خانواده ها می افزاید.

وی افزود: در آزمایش های اولیه مشخص شد که تالاسمی مینور دارم و پس از مراجعه به پزشک متخصص خون برایم آزمایش خون نوشت اما هم اکنون که به آزمایشگاه مراجعه کردم می گویند هزینه این آزمایش 350 هزار تومان است.

این شهروند که دارای دو فرزند است، می گوید که سال گذشته دارای کار و بیمه و حقوق خوبی بود اما اوضاع اقتصادی و اجرای تعدیل نیرو توسط محل کار سبب شد تا هم اکنون کاری ساده را در پیش گرفته که نه پول خوبی دارد و نه بیمه و بر این اساس مجبور است هزینه درمان را کاملا از جیب پرداخت کند.

افزایش هزینه درمان که در پی اوضاع اقتصادی کنونی کشور بسیار پررنگتر شده است، سبب شده تا مردم کمتر به پزشک مراجعه کنند و مسئولیت نسخه پیچی را شخصا برعهده گرفته و بدون مراجعه به پزشک به داروخانه مراجعه کرده و اقدام به دریافت دارو کنند.

ایرج حریرچی معاون کل وزارت بهداشت هفته گذشته به این موضوع اشاره کرد و گفت: حدود ۳۰ درصد بار مراجعات به داروخانه‌ها بدون داشتن نسخه و بدون مراجعه مجدد به پزشک است تا از این طریق بتوانند هزینه‌های خود را کاهش داده و پول ویزیت را پرداخت نکنند. اینها نشانه‌های نگران‌کننده‌ای است. در سال ۱۳۹۷ هم نشانه‌های اولیه کاهش بار مراجعه مردم دیده شد.

وی با اشاره به مشکلات کنونی دولت به دلیل تحریم های ظالمانه از فعالان حوزه بهداشت و درمان خواست توجه ویژه ای به قشر فقیر و کم درآمد داشته باشند.

دریافت هزینه ویزیت پس از انجام آزمایش نیز از مشکلاتی است که سبب کاهش بیماران به پزشک شده است.

خانم سعیدی که برای مشاهده آزمایش به پزشک مراجعه کرده بود در این زمینه گفت: چند روز پیش به پزشک مراجعه کردم و مبلغ 55 هزار تومان ویزیت پرداخت کردم. هم اکنون که آزمایش را آورده ام بار دیگر باید ویزیت کامل پرداخت کنم.

وی تأکید کرد که پرداخت هزینه ویزیت اول، سپس هزینه آزمایش و سپس هزینه ویزیت دوم و سرانجام هزینه دارو بسیار بالاست و در این صورت باید از هزینه های زندگی کم کنیم تا بتوانیم به درمان بپردازیم.

بر اساس بخشنامه وزارت بهداشت مربوط به سال 79 صرفاً برای دیدن نتیجه آزمایش‌ها و رادیوگرافی نباید ویزیت جداگانه‌ای از بیمار دریافت ‌شود.

البته قرار دادن دو شرط عجیب نشان داد که این بخشنامه مورد اجرایی ندارد؛ بیمار باید در همان روز معاینه بار دیگر به دکتر مراجعه کند و آزمایش و عکس را نشان دهد و همچنین مراجعه مجدد نباید به اقدام درمانی منجر شود.

این قانون تقریبا هیچ امکان اجرایی ندارد زیرا اولا؛ معمولا بیمار پس از مراجعه به پزشک و بیان مشکل خود با نسخه آزمایش و عکس و ... پزشک مواجه می شود و جواب اکثر آزمایش ها در روزهای بعدی داده می شود.

ثانیا؛ اکثر پزشکان انجام درمان را منوط به جواب آزمایش و عکس و ... می دانند و طبیعتا هیچ اقدامی انجام نمی شود بنابراین باید در مراجعه بعدی ویزیت پرداخت کنند زیرا جواب را در همان روز نیاورده و درمان در مراجعه بعدی صورت می گیرد.

بنابراین می توان گفت که این تحقق این دو شرط محال است و عملا بیماران باید برای نشان دادن آزمایش، عکس، سونوگرافی، ام آر آی و ... بار دیگر ویزیت پرداخت کنند.

استفاده خودسر از دارو می تواند خطرهای فراوانی به همراه داشته باشد و گاهی به پیشرفت بیماری منجر می شود که هزینه های بسیار بیشتری بر فرد تحمیل خواهد کرد. آنتی بیوتیک ها از جمله داروهایی هستند که در صورت استفاده خودسر ممکن است مشکلاتی برای بیمار ایجاد کند زیرا در صورتی که به آنتی بیوتیک نیاز نداشته باشد همانند سم عمل کرده و میکروب را نسبت به دارو مقاوم می سازد.

به یکی از داروخانه سطح شهر مراجعه کرده و درباره خرید خودسر دارو از مسئول داروخانه سوال کردم.

وی گفت که این مساله در یک سال اخیر افزایش یافته و مردم به داروخانه مراجعه و مشکل خود را مطرح می کنند و درخواست دارو دارند.

این دکتر ادامه داد که گاهی بیماری به گونه ای است که از دادن دارو خودداری کرده و از بیمار می خواهیم به پزشک مراجعه کند اما برخی از آنها می گویند هزینه مراجعه به پزشک زیاد است و توانایی این کار را ندارند.

وی همچنین از بازگرداندن داروها توسط مردم گله داشت و افزود که برخی پزشکان داروی فراوانی به بیمار می دهند و آنها پس از مراجعه به داروخانه و شنیدن مبلغ خواستار کاهش داروها هستند.

با توجه به اهمیت سلامت فرد و جامعه امید است که دولت در این زمینه اقدامات قابل توجهی انجام دهد تا هم کاهش بیماری در کشور ثبت شود و هم هزینه های کمرشکن درمان سبب نشود تا قشر محروم جامعه، جمله «هر کس پول ندارد، باید بمیرد» را تکرار کنند.