به گزارش خبرنگار خبرگزاری شبستان از کرمان، حجت الاسلام سیدابراهیم حسینی اراکی، استاد حوزه و دانشگاه در ادامه سلسله مباحث «شیوه ها و جلوه های هدایت و تربیت در قرآن مجید» با استفاده از آیه ۹ سوره مبارکه اسرا به موضوع هدایت قرآن به راه اقوم اشاره و بیان کرد: اقوم از ماده قیام ضد قعود است؛ البته در اینجا کنایه است زیرا زمانی که ایستادید تسلط شما بر کار بیش از زمانی است که نشستید.
هدایت به اقوم
وی با بیان اینکه راه اقوم یعنی شما را سوار بر کار و مسلط تر بر هدایت می کند؛ راهی که از همه راه ها استوارتر است و فراز و نشیب زیاد ندارد؛ افزود: مفسرین درباره اینکه مراد از راه اقوم چیست و قرآن به چه چیز هدایت می کند؟ بحث کردند و اگر کسی این را فهمید به یکی از معارف بلند قرآن دست یافته است.
حجت الاسلام حسینی اراکی با استناد به تفسیر آیت الله جوادی آملی در این باره گفت: مراد از مسیر اقوم این است قرآن، انسان را به عنوان یک موجود زنده عاقل متفکر به آن مسیری که مهمترین ویژگی حیات او محقق شود، هدایت می کند زیرا انسان داری حیات اختصاصی و ویژه است؛ زندگی که در آن کمالات وجودی مخصوص انسان محقق می شود.
هدایت قرآن به حیات انسانی
وی ادامه داد: قرآن به سمت و سوی حیات انسانی و اینکه حیات انسانی از قوه به فعلیت برسد، هدایت می کند؛ البته خود این حیات انسانی ویژگی هایی دارد. از مهمترین ویژگی های آن، نور است زیرا آدم ها تا زمانی که در حیات حیوانی هستند در ظلمت و تاریکی به سر می برند.
استاد حوزه و دانشگاه با اشاره به اینکه خداوند همه ابزارهای نورانی را برای ما استخدام کرده، در این باره به آیه ۸ سوره تغابن و زیارت نامه رسول اکرم و ائمه اطهار استناد کرد و بیان داشت: این نور، آل محمدصلی الله علیه وآله است و به میزان نورانیت حیات انسانی داریم، قرآن مجید هم همین گونه{نورانی بخش} است و آنها که نه از سر شعار و عادت بلکه حقیقتاً بر سر قرآن نشستند، نورانی شدند.
وی در تکمیل مطلب اخیر به شواهدی از جمله کربلایی کاظم ساروقی استناد کرد و با اطمینان بخشی به اینکه راه برای همه باز است؛ به داستانی از آیت الله بهجت از روزهایی که تازه شروع به تحصیل در نجف کرده بودند اشاره و بیان کرد: ایشان برای پسر خود نقل کردند، آن زمان شنیدم جوان ۱۷، ۱۸ ساله ای در کربلا که کور بوده، وجودش منور به قرآن شده بود به گونه ای که اگر آیات قرآن و عبارات دیگری بر روی کاغذ می نوشتند و به او نشان می دادند، می توانست تشخیص بدهد کدام نوشته، آیه قرآن است؛ من نیز برای اینکه او را امتحان کنم روی کاغذی عباراتی نوشتم و لابلای آن دو آیه قرآن هم نگاشتم و برای او بردم، آیات قرآن را تشخیص داد و گفت این قسمت از کاغذ(همانجا که آیات نوشته شده بود) نورانی است و بقیه آن تاریک است. من به شوخی به او گفتم، این بار را اشتباه کردی. او جمله گفت که من تا یک ماه به خاطر آن گریه می کردم، به من گفت: من اشتباه نکردم مگر کوری نمی بینی؟ من فهمیدم خودم کورم. از او پرسیدم تو از کجا بینا شدی؟ گفت: علیک بالقرآن. علیک بالحسین. یعنی به قرآن و امام حسین توسل کن.
ویژگی حیات انسانی
حجت الاسلام حسینی اراکی با تأکید بر اینکه ما باید نورانی شویم و برای روز قیامت، از اینجا نور با خود ببریم؛ افزود: مسیر اقوم قرآن این است دست و فکر و ذهن و عمل ما را می گیرد تا ما حیات انسانی را پیدا کنیم؛ ویژگی دوم این حیات آن است که دو رکن دارد، اگر کسی این دو عنصر را هماهنگ و توأم با هم آورد یقین بدانید این قرآن او را به آن هدایت نورانی خواهد رساند و آن دو رکن علم و عمل است.
وی تصریح کرد: حیات نورانی انسانی زمانی ایجاد می شود که علم ما به قرآن، منتهی به عمل ما به قرآن شود، زمانی که آن عمل دینی ما نشأت گرفته از معرفت و علم باشد؛ ما را سفارش به علم و ادب و علم و عمل کردند؛ گیر کار ما یک جاست، آنجا که عمل ما از احساسات مذهبی ما و آگاهی های مذهبی ما خیلی عقب است.
واعظ مسجد قائم کرمان در شب های ماه مبارک رمضان با بیان اینکه همه ائمه اطهار از قرآن برای هدایت استفاده کردند و امام زمان نیز چنین می کنند و خیمه های متعددی برای آنها که می خواهند قرآن را به مردم بیاموزند برپا می کنند؛ راه اقوم را هماهنگی و هم جهتی بین علم و عمل دانست و با تصریح به اینکه شفاف ترین و بهترین راه هدایت که قرآن معرفی می کند آن است اهل علم و معرفت و آگاهی و اهل عمل بشویم؛ گفت: خدا سه اصل در تربیت و هدایت به پیامبر فرمود؛ اول اینکه قرآن را برای آنان بخوان، دوم تزکیه و سوم علم.
برو به این مردم بگو قرآنی زندگی کنند
وی ادامه داد: قبل از ماه رمضان، روزی علامه حسن زاده آملی را در خیابان ارم قم دیدم، از ایشان سئوال کردم قرار است تبلیغ بروم، به این مردم چه بگویم؟ ایشان تأملی کرد و فرمود «برو به این مردم بگو قرآنی زندگی کنند همه چیزشان درست می شود.» ما قرآنی زندگی نمی کنیم یکی از دلایل آن این است آنچه قرآن به آن اهمیت داده ما نمی دهیم. آنچه دین خیلی برای آن مایه گذاشته، مایه نمی گذاریم. هیچ مکتبی به اندازه اسلام به علم و معرفت و خردورزی و عقلانیت اهتمام ندارد، چقدر عمر ما صرف تحصیل معارف می شود؟ آمار مطالعه در کشور، فاجعه است.
وی از جمله توصیه های پیامبر اکرم به ابوذر را نشستن در مجالس علم و معرفت عنوان کرد و بر اساس روایات گفت: ساعتی نشستن در مجالس علم از هزار شب که هر شب هزار رکعت نماز مستحبی بخوانی نزد خدا محبوب تر است و در شب قدر هم که بالاتر از آن نداریم، افضل اعمال را کسب معارف گفتند.
گناه، محصول ناآگاهی
حجت الاسلام حسینی اراکی با ابراز تأسف از اینکه خیلی از ما در احکام شرعی ضعیف هستیم و حتی نسبت به واجبات خود اطلاع نداریم؛ بیان داشت: بر اساس روایت، اگر کسی یک مسئله یاد بگیرد خداوند همین یک مسئله را هزار گردنبند از نور می کند و به گردن شخص می اندازد و هزار گناه او را می آمرزد و شهری از طلا برای او در بهشت می سازد و به تعداد موهایی که در بدن او هست ثواب حج می نویسد؛ این فضل خدای کریم است.
وی با اشاره به اینکه چه مناجات کنندگان و گریه کنندگانی بودند که به جایی نرسیدند؛ علت اصلی انحراف و گناه و فساد و مشکلات اخلاقی را عدم علم و آگاهی دانست و اظهار داشت: بسیاری از افرادی که گناه می کنند، محصول ناآگاهی است، اگر عبادت و فلسفه آن را می فهمید و ما به او یاد می دادیم، گناه نمی کرد؛ یا بسیاری از افراد که در مسائل سیاسی و اجتماعی دچار لغزش هستند مخصوصاً توده مردم زیرا حقایق را نمی دانند و دشمن با ابزارهای تبلیغی خود در او نفوذ کرده و او را تحت سلطه خود درآورده و او را فریب داده است.
استاد حوزه و دانشگاه خاطرنشان کرد: آنها که در طول تاریخ فریب خوردند جاهل بودند زیرا آدم های آگاه، فریب نمی خورند؛ آیه ۱۲۰ سوره نساء را ببینید؛ سیداحمد خوانسازری ۸۰ سال زندگی کرد یک گناه نکرد. از او پرسیدند چرا گناه نکردی؟ گفت مدتها به امیرالمؤمنین و خدا توسل کردم تا باطن گناه را به من نشان دادند وقتی دیدم، دیگر گناه نمی کنم.
وی با اشاره به آیه ۱۰ سوره ملک، تصریح کرد: بی معرفتی ها {معرفت: -شناختی که به قلب حواله کنیم تا تبدیل به باور شود} ما را جهنمی کرد؛ بزرگترین انحراف در طول تاریخ اسلام-سقیفه- به دلیل بی معرفتی و نادانی است، ۴ تا آدم جاه طلب مردم را فریب دادند. ببینید بعضی از مسئولین چطور مردم را فریب می دهند و کلاه روی سرآنها گذاشتند. در سقیفه اولین کسی که بیعت کرد شیطان بود؛ در حقیقت در سقیفه بود که خیمه امام حسین علیه السلام را غارت کردند.
حجت الاسلام حسینی اراکی با تصریح به اینکه اگر کسی یک کلمه یاد گرفت و به همان عمل کرد به همان اندازه حیات پیدا می کند؛ افزود: امام علی علیه السلام فرمود «شما به عمل کردن چیزهایی که یاد دارید بیشتر نیاز دارید تا به یاد گرفتن چیزهایی که نمی دانید»
طرح امامت و ولایت
وی با بیان اینکه آن حقیقتی که قرآن و علم و عمل می خواهد شما را به آن برساند، امام حق و ولایت امام است؛ گفت: خدا برنامه دقیق و سیستم حساب شده ای برای رسیدن آدم ها به این معنا دارد، آن طرحی که خدا برای اداره عالم دارد و بشر را با آن طرح تریبت و هدایت می کند طرح امامت و ولایت است؛ به اندازه ای که امامت و ولایت در وجود ما جریان پیدا کند به همان اندازه هدایت می شویم. به اندازه ای که امامت و ولایت در خانواده و جامعه ما جریان پیدا کند، خانواده و جامعه ما حیات پیدا می کند؛ انسان ها اگر در طرح امامت و ولایت قرار نگیرند محال است زندگی کنند و زیرا آن، بردگی است.
سخنران مراسم مسجد قائم کرمان مجرای ولایت در وجود انسان را اعمالی چون نماز و اشک و زیارت و... دانست و با متذکر شدن این مطلب که اگر کسی این را {ولایت و امامت}نفهمید عباداتش فایده ندارد؛ تأکید کرد: خدا دوست دارد از مسیری که خودش می خواهد عبادت شود اما اکثر آدم ها چون در این سیستم قرار نگرفتند همینجوری {مثل شیطان} هستند که گفت من فقط به آدم سجده نکنم اما در عوض جوری تو را عبادت می کنم که هیچ جن و انسی عبادت نکند.
میت کسی است که در سیستم امامت و ولایت قرار نگیرد
وی به آیه ۱۲۲ سوره انعام اشاره و تصریح کرد: میت کسی است که امامش را نشناسد و در سیستم امامت و ولایت قرار نگیرد و منظور از نور، امامی است که شما باید به آن اقتدا کنید؛ معنای محبت و رضایت خدا این است خدا اگر دید در آن مسیری که او خواسته قرار گرفتیم به میزانی که قرار بگیریم از نعمت های خود ما را بهره مند می کند.
استاد حوزه و دانشگاه با بیان اینکه بر اساس زیارت جامعه کبیره به سبب ائمه اطهار می توان به رضوان الهی رسید و الا نورانیت نصیب ما نمی شود؛ خاطرنشان کرد: احساسات را باید مقدمه معرفت کرد و شور را با شعور توأم کرد؛ پیامبر فرمود داخل جریان و سیستم ولایت شوید اگر می خواهید مرگ و زندگی شما مانند مر و زندگی من باشد و داخل بهشتی شوید که در آن هستم؛ لذا قرآن به چیزی جز امام علی علیه السلام هدایت نمی کند و امام صادق علیه السلام فرمود ولایت ما قطب قرآن و مرکز ثقل جمیع کتب آسمانی است.
وی اظهار داشت: بر این اساس ایمان شما به میزان رفتاری است که با ولایت دارید؛ قرآن شرح حال امیرالمؤمنین علیه السلام و اهل بیت است و آمده که انسان کامل را به عنوان مدل و سمبل خدا و مثل اعلی خدا بر روی زمین معرفی کند؛ امام باقر علیه السلام فرمود قرآن سه ثلث دارد، یک ثلث درباره ما، ثلث دیگر درباره دشمنان ما و یک ثلث هم اخلاق و آداب ما و دشمنان ما را معرفی می کند.
حجت الاسلام حسینی اراکی با تأکید بر اینکه باید مولاباور، مولا محور، مولا شناس و اقتداکن باشی تا بتوانی به حیات انسانی و الهی نائل شوی؛ یادآور شد: جزو اعتقادات یک شیعه باشد که تنها راه در این عالم برای هدایت و نورانیت ما فقط خط ولایت است.
وی آیه ۳۳ سوره احزاب را مورد توجه قرار داد و با بیان اینکه اراده و مشیت خدا به اینکه کسی را مستقیم هدایت کند، نیست و تطهیر مستقیم و بی واسطه خدا فقط برای ۱۴ معصوم است؛ افزود: بقیه افراد را خدا سپرده دست کسانی که خودش آنها را تطهیر کرده زیرا زمینه های هدایت خاص را داشتند؛ این شاهراه اصلی هدایت است.
این واعظ به آیه ۵۶ سوره احزاب هم اشاره و تصریح کرد: فرمودند اگر شیعیان این یک کار را انجام دهید ما اهل بیت دست ویژه عنایت بر سر شما می کشیم و آن اینکه فقط صلوات تان را بر ما قرار دهید. اگر وظیفه و حق صلوات را ادا کردید وارد منطقه ویژه ولایی ما می شوید، آن وقت نهاد و سرشت شما را تطهیر و نفس شما را از رذائل پاک می کنیم.
وی با افزودن این مطلب که ماها نهایت بتوانیم استغفار کنیم اما استغفار که تطهیر نیست بلکه مغفرت، تطهیر است که آن را ائمه به ما می رسانند؛ آیه ۵۶ سوره احزاب را آموزش صلوات دانست و تصریح کرد: اگر شما به این آیه عمل کنید نورانیت و تطهیر برای شما می آید. امام صادق علیه السلام فرمود نزدیک ترین و سریع ترین راه برای هدایت این است زمانی که پیامبر یاد شد تا می توانید بر ایشان صلوات بفرستید و اگر کسی یک صلوات بفرستد خدای متعال بر این کسی که بر پیامبر و اهل بیت او صلوات فرستاده هزار صلوات در هزار صف ملائه برای او می فرستد... اگر کسی در این راه رغبت نکند او جاهل و مغرور است که خدا و پیامبر و اهل بیت از چنین کسی بیزار است.
حجت الاسلام حسینی اراکی تقوا، استغفار و کثرت صلوات را به عنوان راه های معطر شدن انسان مورد تأکید قرار داد و رعایت ادب ظاهری و باطنی در صلوات را مهم خواند و ادامه داد: اگر صلوات های ما، ما را به جایی نمی رساند چون ناقص است و ما «وسلموا تسلیما» را نداریم. باید خود و اعضا و جوارح و همه حوزه های زندگی را تسلیم اهل بیت کنیم که فرمودند کسی به محبت و ولایت ما نمی رسد مگر اینکه خدا باطن او را تطهیر کند و خدا باطن کسی را تطهیر نمی کند مگر اینکه آدم های آن جامعه زندگی خود را تسلیم ما اهل بیت کنند؛ تسلیم بی چون و چرا.
نظر شما