هدف جنبش «پسماند صفر» حذف پلاستیک از سبک زندگی است

خبرگزاری شبستان - شیراز:

فضای مجازی امروزه مردم را وارد دنیای جدیدی کرده و فرصتی شده تا همگان مکانی بدون هزینه را برای نمایش خود و فعالیت خود پیدا کنند، عده ای از این فضا برای کسب درآمد استفاده می کنند، هر چند این فضا دارای آسیب های شدیدی است و عده ای را از دنیای واقعی دور ساخته و نگرانی های برای سلامت اجتماعی وجود آورده است اما راه گریزی از آن نیست.

فضای مجازی با تمام آسیب هایی که به آن نسبت داده می شود اما فرصت مناسبی برای ترویج فرهنگ عمومی و فعالیت های عام المنفعه است، ما در شبکه مجازی اینستاگرام با یکی از این صفحاتی رو به رو شدیم که علی رغم پرهیز از فاکتورهای تبلیغاتی جذاب توانسته بود بیش از 26 هزار مخاطب را جذب کند.

صفحه «سلامت در شیراز» در اینستاگرام به آدرس https://www.instagram.com/ayehh1 که توسط «آیه حمداوی» مدیریت می شود با رویکرد محیط زیست و کاهش زباله از محیط خانواده توانسته علاوه بر جذب مخاطبان سبب توسعه مشاغل خرد سبز محور شود، صفحه ای که شما را برای پیوستن به عدم تولید زباله و نجات زمین از صفر تا صد آشنا می کند.

گفتگوی صمیمانه ای را با «آیه حمداوی» انجام دادیم که با خواندن آن شاید شما نیز از امروز برای نجات زمین و محیط زیست، آستین بالا بزنید.

۱- فکر می کنید برای شروع یک زندگی بدون زباله نیازمند همراهی مردم هستیم یا باید قوانینی برای تغییر سبک زندگی مردم درنظر گرفته شود؟

به نظر من هر کاری که از مردم شروع شود موفق تر است، البته همراهی دولت لازم است، در مورد الگوپردازی از نمونه های خارجی حتی کتاب ها و جزوه های بهداشتی به نظر من اشتباه ترجمه کرده اند، این بحران در شیراز بیشتر است، همه چیز اینجا بسته بندی شده است، حتی مرده ها را در پلاستیک می گذارند در صورتی که در تهران من چنین چیزی را مشاهده نکردم.

۲- یک فرد برای شروع و پیوستن به جنبش «پسماند صفر» باید از کجا شروع کند؟

بستگی به سبک زندگی هر فرد دارد، یکی مثلا لوازم آرایشی و بهداشتی زیاد استفاده می کند، یکی دیگر اهل خرید است، یکی زیاد البسته استفاده می کند، در حوزه پسماند باید ابتدا ببینید ما در کدام بخش از زندگی بیشتر پسماند تولید می کند و برای شروع همان بخش را مدیریت کنیم و کم کم به تمام بخش ها گسترش دهیم.

۳- به نظر شما بیشترین مقدار زباله در کدام بخش تولید می شود؟

صنایع غذایی، بنابراین در منزل آشپزخانه و حمام، گزینه مناسبی برای تغییر سبک زندگی است، در صنعت هم به نظر من سازمان پسماند برای پوشش صنایع غذایی تشکیل شد، چرا که فقط بسته بندی صنایع غذایی را بازیافت می کند و اگر مثلا من عروسک و کلیپس مو را تحویل دهم به چرخه بازیافت وارد نمی شود و سرنوشت آن دفن و یا در صورت وجود تکنولوژی آن سوخت است، از هفت کد قابل بازیافت همگی مرتبط به بسته بندی است که پنج کد آن فعال است.

۴- تحصیلات شما در چه حوزه ای است؟ مرتبط به پسماند و محیط زیست است؟

در ایتالیا رشته بیولوژی و در ایران رشته مترجمی زبان ایتالیایی خواندم و مدرک کارشناسی ارشد دارم، حوزه سلامت و طب ایرانی اسلامی، دغدغه شخصی من است.

۵- صفحه شما در اینستاگرام چند مدت فعال است؟

من سه سال است که این صفحه را دارم البته در مورد طب سنتی بود، 6 ماه است که رویکرد صفحه تغییر کرده و در مورد پسماند می نویسم و مطلب می گذارم، تا زمانی که در مورد سبک زندگی و طب سنتی بود تعداد دنبال کننده ها تقریبا ثابت بودند اما بعد از اینکه وارد حوزه پسماند شدم متوجه شدم تعداد آنها به شدت بالا رفت و این نشان از درخواست و همراهی مردم بود، البته طب با گرایش اسلامی دغدغه افراد خاصی است اما زباله برای تمام اقشار جامعه یک دغدغه است، محیط زیست بدون مرز و عمومی است.

۶- اولین قدم برای ورود به سبک زندگی پسماند صفر به عنوان یک فرد تازه کار چیست؟

پسماند صفر به معنای «نه به پلاستیک نیست» بلکه یک سبک زندگی و عدم مصرف گرایی است، این سبک زندگی انسان را غیروابسته می کند، برای شروع باید سطل زباله را خالی کنیم و دسته بندی کنیم و خوب به آنها نگاه کنیم، پاکت های چیپس و غیره غیرقابل بازیافت است که مصرف زیادی در خانه ها دارد، زباله ها خودشان به ما ایده می دهند که باید چکارهایی کنیم، مثلا در شیراز شیشه بازیافت نمی شود، برخی از زباله ها به خاطر اندازه اش صرفه اقتصادی بازیافت ندارد، مثلا اگر کاغذ را ریز ریز کنید الیافت آن کوتاه شده و بازیافت نمی شود و کاش می شد که مدیریت پاسماند این اطلاعات را به ما می داد، فقط می گویند «کاهش پسماند» اما تعریف درستی از آنها ارائه نمی دهند و فکر کنم خودشان هم تعریف ملموسی از آن ندارند.

۷- چقدر زمان می برد تا اطلاع رسانی جمعی اتفاق بیفتد و اصلا هدف چه چیزی است؟

اگر اطلاع رسانی شود مردم خیلی خوب همراه می شوند، جنبش «پسماند صفر» برای اولین بار سال 2 هزار از طرف یک زن آمریکایی فرانسوی آغاز شد و وقتی چند ماه پیش با آن آشنا شدم با یک سبک هیجان انگیز رو به رو شدم که کسی در مورد آن چیزی نگفته بود، اما این جنبش توسعه یافته، در کشورهای فرانسه، آمریکا، ایتالیا و برخی دیگر از کشورها شروع شده و کم کم به کل دنیا تسری خواهد یافت، به نظر من هدف ما در ایران باید حرکت به سمت «فله برندسازی شده» باشد، که با این شرایط اقتصادی علاوه بر سازگاری با محیط زیست به مردم نیز کمک می شود، بسته بندی هزینه ای بین 15 تا 30 درصد را به ما تحمیل می کند که با حذف بسته بندی، صرفه جویی اقتصادی اتفاق می افتد.

۸- در مورد حوزه بهداشتی به نظر شما پسماند صفر شدن ممکن است؟

ببیند در اروپا با آن شرایط اقتصادی مطلوب و همچین تعدد محصولات و برندها، که انتخابات متعددی را برای یک زن اروپایی پیش رو می گذارد اما او به جای انتخاب پدهای بهداشتی بسته بندی شده، امروزه به سراغ های پدهای پارچه ای باکیفیت بالا، همچنین شامپوها و صابون های جامد و مواد بدون بسته بندی می رود، اما در ایران با شرایط بد اقتصادی مردم هزینه اضافه بسته بندی را پرداخت می کنند، من سعی کردم رویکرد پیجم را به سمت تولید هم ببرم بنابراین نمونه های خارجی را معرفی می کردم و درخواست می کردم هر کس می تواند نمونه ایرانی آن را تولید کند اطلاع دهد و برخی از آنها مانند پد بهداشتی و پوشک نوزادان موفق شدند.

۹- سبک زندگی «بدون پسماند» در چند کشور در حال اجرا است؟ ایران هم جزء این کشورها است؟

در 60 کشور جهان قانون ممنوعیت استفاده از پلاستیک های یکبار مصرف وجود دارد، حالا با شدت های متفاوت، بنگلادش از سال 2002 ممنوع کرد، رواندا که تمیزترین کشور آفریقایی است از 2008 و کنیا که سختگیرانه ترین قوانین را گذاشته از سال 2017، اما ما که جز پرمصرف ترین ها در جهانیم از کی قرار است شروع کنیم؟ کاسب ها شروع کنید، نوشته بچسبانند، پلاستیک ها را جمع کنند، کیف پارچه کتان بفروشند، کیف منسوج نبافته و پارچه دم قیچی با قیمت کمتر بفروشند، سیاست های تشویقی مثل امتیازبندی و دادن یک قلم جنس بیشتر به مشتری اعمال کنند، خلاصه باید همت کنید، همت کنیم، تا اسم ایران را از لیست هشت کشور پرمصرف پلاستیک حذف کنیم.

در آخر ما از این فعال فضای مجازی و محیط زیست خواستیم تا محتویات کیف خود را به ما نشان دهد، او برای اینکه از قاشق و یا لیوان یک بار مصرف استفاده نکند با خود قاشق و لیوان حمل می کند،‌ که آنها را می توانید در عکس وسط گزارش ببیند، امید است این مصاحبه مقدمه ای برای گزارش های حوزه محیط زیست و جنبش «پسماند صفر» باشد.