به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری شبستان، قراردادهای آتی یکی از مهم‌ترین ابزارهایی است که بورس‌های کالا برای کمک به مدیریت ریسک نوسانات قیمتی در اختیار فعالان بازارهای کالایی قرار می‌دهند. هر قرارداد آتی که روی یک دارایی راه‌اندازی شود، یک مشخصات قرارداد دارد که حاوی اطلاعات مهم در خصوص قراردادی است که افراد اقدام به معامله آن می‌کنند و ویژگی‌های اصلی قرارداد آتی مد نظر را ذکر می‌کند. بر این اساس ابتدای سال 97 بورس کالا در راستای کمک به اقتصاد ملی تصمیم گرفت با استفاده از پتانسیل‌های خود گامی عملی برای کمک به حل برخی از مشکلات موجود و گسترش بازار این محصول استراتژیک بردارد.
بر این اساس بازار قراردادهای آتی بر پایه دارایی زعفران نگین راه اندازی شد که به عنوان یکی از اقدامات مثبت و مؤثر برای بهبود بازار زعفران و کمک به جهانی‌سازی این محصول مطرح است.
قرارداد آتی قراردادی است که فروشنده بر اساس آن متعهد می‌شود در سررسید معین، مقدار معینی از کالای مشخص را به قیمتی که الان تعیین می‌کنند، بفروشد و در مقابل طرف دیگر قرارداد متعهد می‌شود آن کالا را با آن مشخصات خریداری کند. قراردادهای قابل معامله در بورس باید از استاندارد و مشخصات معینی برخوردار باشند از این رو، هر دارایی که به عنوان دارایی پایه قراردادهای آتی در بورس کالای ایران انتخاب می‌شود باید شرایط خاص و استانداردهای لازم را داشته باشد. پس برای راه‌اندازی قرارداد آتی روی هر کالا باید آن کالا در هیأت پذیرش کالا و اوراق بهادار مبتنی بر کالا مورد بررسی و پذیرش قرار گیرد.
چندی پیش بورس کالا با صدور اطلاعیه ای از راه اندازی سر رسید جدید در قرارداد آتی زعفران نگین برای تحویل تیر ۹۸ خبر داد. بر اساس اطلاعیه مدیریت توسعه بازار مشتقه، قرارداد آتی زعفران نگین تحویل تیر ماه ۹۸ از روز چهارشنبه ۲۱ فروردین ماه راه اندازی شده و تا تاریخ ۲۵ تیر ۹۸ قابل معامله خواهد بود.
براساس اطلاعیه صادره از سوی مدیریت توسعه بازار مشتقه بورس کالا، قراردادهای آتی در نخستین روز معاملاتی بدون حد نوسان قیمتی، با دوره پیش گشایش به مدت ٣٠ دقیقه در ابتدای جلسه معاملاتی آغاز و پس از انجام حراج تک قیمتی راس ساعت ۱۰:۳۰ با دوره عادی معاملاتی و اعمال حد نوسان قیمت روزانه ادامه می‌یابد.
بنابراین گزارش بر اساس گزارشهای رسیده در معاملات هفته گذشته بورس کالا معامله گران ۴۲۶ هزار و ۹۲۷ قرارداد آتی زعفران و یک هزار و ۷۹۱ قرارداد اختیار معامله را در مجموع به ارزشی بیش از ۵ هزار و ۵۷۹ میلیارد و ۹۹۹ میلیون ریال منعقد کردند. در بخش معاملات هفتگی قراردادهای آتی، ارزش معاملات با انعقاد بیش از ۴۲۶ هزار قرارداد در ۷ سررسید مختلف به حدود ۵ هزار و ۵۷۹ میلیارد و ۴۱۰ میلیون ریال رسید.
همچنین معامله گران بازار آتی تعداد ۱۳۷ هزار و ۸۳۳ قرارداد زعفران نگین را برای تحویل در خردادماه سال جاری منعقد کردند و ارزشی بیش از ۱۸۱۶ میلیارد و ۱۷۹ میلیون ریال را رقم زدند. سررسید مذکور از نظر حجم و ارزش معاملات هفتگی بالاترین ارقام را به ثبت رساند.
ایبنا در خبری در این باره آورده است: «در سررسید اردیبهشت ماه سال جاری نیز تعداد ۴۳ هزار و ۷۷۹ قرارداد آتی زعفران نگین به ارزشی بیش از ۵۵۴ میلیارد ریال منعقد شد و در سررسید تیر ماه نیز انعقاد ۲۳ هزار و ۹۲۱ قرارداد ارزشی حدود ۳۲۳ میلیارد ریال را به ثبت رساند. در سررسید فرودین ماه نیز تعداد ۷۲۰۴ قرارداد زعفران نگین در حالی منعقد شد که ارزشی حدود ۸۸ میلیارد ریال را طی هفته گذشته رقم زد. در جریان معاملات هفته گذشته در بورس کالا معامله گران ۲۹۳ قرارداد آتی زعفران رشته ای برای تحویل در فروردین ماه جاری منعقد کرده و ارزش ۲ میلیارد و ۶۳۳ میلیون ریالی را ثبت کردند.
همچنین ۱۷۹ قرارداد زعفران رشته ای برای تحویل اردیبهشت و ۴۰۱ قرارداد زعفران رشته ای برای سررسید خرداد ماه سال جاری منعقد شد که به ترتیب ارزشی حدود یک میلیارد و ۶۶۸ میلیون ریال و سه میلیارد و ۸۷۱ میلیون ریال را در پی داشت. در جریان معاملات هفته گذشته در بازار مشتقه بورس کالا ۱۷۹۱ قرارداد اختیار معامله نیز طی ۱۴ نماد معاملاتی منعقد شد.
در جریان این معاملات بیشترین حجم و ارزش معاملاتی به قرارداد اختیار معامله خرید سکه سررسید اردیبهشت ۹۸ با قیمت اعمال ۴۸ میلیون ریال تعلق داشت. طی هفته گذشته در نماد مذکور ۹۲۴ قرارداد اختیار معامله خرید به ارزشی حدود ۴ میلیارد و ۷۸ میلیون ریال منعقد شد. همچنین معامله گران تعداد ۳۳۴ قرارداد اختیار معامله خرید زعفران نگین با قیمت اعمال ۱۳۰ هزار ریال را نیز منعقد کردند که این نماد معاملاتی نیز در میان نمادهای معاملاتی قراردادهای اختیار معامله زعفران بیشترین حجم و ارزش معاملات هفتگی را به خود اختصاص داد.»
گفتنی است: مهم‌ترین مزایای راه‌اندازی این قراردادها برای فعالان بازار زعفران و کشاورزان به شرح زیر است:
اهرم مالی: یکی از مهم‌ترین مزایای قرارداد آتی برای سرمایه‌گذاران در مقایسه با بازار نقدی وجود اهرم مالی است. معاملات قراردادهای آتی دربرگیرنده ریسک بالایی بوده و به معامله‌گران فرصت به دست آوردن سود زیادی را می‌دهد؛ به این معنی که سرمایه‌گذار با اندکی سرمایه قادر است دارایی زیادی را تحت کنترل خود درآورد و با پرداخت مبلغ ناچیزی از کل ارزش یک کالا وارد یک قرارداد آتی می‌شود.
پوشش ریسک: پوشش ریسک به معنای اتخاذ موقعیتی در بازار است که هدف از آن به حداقل رساندن یا از بین بردن ریسک ناشی از نوسانات و تغییرات قیمت است. در واقع سرمایه‌گذار می‌تواند با ورود به قرارداد آتی، دارایی خود را به قیمتی مشخص در آینده به فروش رساند. در این صورت نوسانات بازار، تأثیری بر قیمت دارایی خریداری‌شده نخواهد داشت و سرمایه‌گذار این دارایی را در زمان آینده، با قیمتی مشخص، به فروش خواهد رساند. با این شرایط کشاورز می‌تواند با ورود به قرارداد آتی زعفران، محصول خود را به قیمتی که مد نظر دارد، در آینده به فروش برساند و با این کار ریسک کاهش قیمت در زمان برداشت محصول را از بین ببرد.
تضمین معاملات: اتاق پایاپای هر بورس نقش مهمی را جهت تضمین عملکرد مالی قراردادهای آتی معامله‌شده ایفا می‌کند و به عنوان پشتوانه قابل اطمینان برای طرفین معامله است.
قیمت تسویه روزانه: قیمتی است که روزانه جهت به‌روزرسانی حساب‌ها توسط بورس محاسبه و اعلام می‌شود و بر اساس این قیمت تسویه سود و زیان معاملات مشتری محاسبه و به حساب وی واریز می‌شود.
هزینه اندک معاملات: معاملات قراردادهای آتی نسبت به معاملات نقدی از هزینه کمتری برخوردار است و مطالعات نشان می‌دهد که معاملات آتی هزینه‌ای معادل ۱/۰ درصد معاملات نقدی را دارد./
نظر شما