شهر تاریخی دقیانوس

خبرگزاری شبستان_ جنوب کرمان؛ شهرستان جیرفت از شمال به شهر کرمان، از غرب و شمال غربی به شهر بافت و از جنوب به شهر عنبرآباد و از شرق و شمال شرقی به شهر بم محدود می شود.

شهرستان جیرفت با مساحت هشت هزار و ۹۱۵ کیلومتر مربع با توجه به حجم وسیع کشت محصولات کشاورزی یکی از قطب های کشاورزی کشور است.

از مهمترین رودهای این شهرستان، هلیل، شور، سقدر و رودخانه دلفارد است، هلیل رود تنها رود دائمی و بزرگ ترین رود استان کرمان است.

شهر تاریخی دقیانوس، در حاشیه غرب هلیل رود در پشته بهجرد تا هوکرد قرار دارد، قدمت این شهر به قرن ششم هجری قمری می رسد.
شهر دقیانوس در دوره های اسلامی مهم ترین و عمده ترین مركز شهری حوزه فرهنگی هلیل رود بوده است، با بیش از 20 کیلومتر مربع مساحت در فاصله 229 کیلومتری مرکز استان کرمان است.
کاوش این مکان از سال 1381 خورشیدی آغاز شد و آخرین فصل این کاوش ها اسفند 1387 تا اردیبهشت 1388 خورشیدی است.
شهر دقیانوس دارای محله های متعدد،‌ خيابان ها و ميدان گاه های بسيار زيادی بوده است و هر محله دارای تأسيسات و بناهای عمومی مانند دكان ها،‌ گرمابه ها و حتی مسجد بوده است، در دوره سلجوقیان که از دوران رونق حوزه فرهنگی هلیل رود محسوب می شود، پایتخت زمستانی یا پایتخت دوم خاندان سلجوقی بوده است.
اين شهر بزرگ دارای چهار دروازه به نام های «دروازه شاپور»، ‌«دروازه سيرجان»،‌ «دروازه بم» و « دروازه مصلی» بوده است.
در طی كاوش های باستان شناختی، بقايای مسجد بزرگ آجری،‌ در سمت شرقی این شهر پدیدار شد که قدمت آن به اوایل دوره اسلامی می رسد و در حاشیه هلیل رود در محوطه شهر تاریخی دقیانوس قرار دارد.

مساحت این مسجد ۶ هزار متر مربع و صحن آن ۲ هزار متربع است  که ۴ هزار متر مربع آن در کاوش های دقیانوس کشف شد.
افزون بر اين،‌ بقايای يك گرمابه، چند گذرگاه سنگفرش شده، واحدهای تجاری، واحدهای مسکونی، کارگاه شیشه گری و گورستان با تدفین های سردابه ای که در بخش غربی شهر نمایان شد.

توصیه می شود، مسافران نوروزی، جنوب کرمان به ویژه شهرستان جیرفت را مقصد سفرهای نوروزی خود قرار دهند و شهر تاریخی دقیانوس دیدن کنند.