به گزارش خبرنگار گروه اندیشه خبرگزاری شبستان، با فرارسیدن بهار، فصل تحول و دگرگونی طبیعت، بر آن شدیم تحول و تغییر در وجود و درون انسان را از نگاه یک فیلسوف ارایه کنیم. «غلامحسین ابراهیمی دینانی»، چهره ماندگار فلسفه که چندسالی است در سلسله مباحثی در برنامه «معرفت» از شبکه چهار سیما بسیاری از مباحث حکمی و فلسفی را بحث می کند در یکی از برنامه ها به مساله بهار پرداخته است. در ادامه حاصل نظرات وی تقدیم حضورتان می شود:
«غلامحسین ابراهیمی دینانی» با اشاره به آغاز سال جدید و فرا رسیدن بهار طبیعت، گفت: این روز معین از فصل بهار، هر سال عود می کند، درست است که ما عود را می فهمیم اما باید منظور آن را بفهمیم؛ عود یک نوع بازگشت است و از آن تکرار فهمیده می شود؛ تو گویی در چنین فصلی و چنین روزی که اول فروردین است این زمان تکرار می شود.
استاد بازنشسته دانشگاه تهران ادامه داد: اما زمان هرگز تکرار نمی شود، لحظه عید و هر لحظه از زندگی انسان تکرار لحظه های گذشته نیست بلکه یک دستاورد است، ما زمان گذشته را فاعل می دانیم و می گوییم لحظه ها، ساعت ها گذشته و این گذشته ها حالا امروز را ساخته اند و در نتیجه سال گذشته فاعل است و امروز ساخته شده و مخلوق سال گذشته است، این اشتباه است.
وی تصریح کرد: دیروز امروز را نمی سازد، آیا روز گذشته علت امروز است؟ می توانست دیروز باشد اما امروز نباشد، علت تامه نیست، پس هیچ لحظه ای علت لحظه دیگر نیست، بنابر این، می توان نتیجه گرفت که هر لحظه یک دستاورد است.
چهره ماندگار فلسفه تاکید کرد: زمان بیشتر از آنکه آفاقی باشد انفسی است. زمان بیشتر جنبه درونی دارد، اگر ادراک زمان نکنیم، زمان در واقع زمان نیست، اگر تاریخ را نفهمم تاریخ ندارم، تاریخ مساوی با فهم تاریخی است، زمان از یک سرچشمه زلال غیبی می آید، به همین جهت هر لحظه دستاورد است، این لحظه تکرار لحظه قبل نیست.
ابراهیمی دنیانی ابراز کرد: من نباید این لحظه را تکرار لحظه قبل بدانم وگرنه ملال انگیز است، یعنی همه زندگی شما نفخه الهی است، یعنی دم الهی است، یعنی نفس الرحمان است به قول عرفا، نترس و بگو نفس حق است. برای آدم غیرآگاه زمان مرده است، یک امتداد موهوم کمّی است، برای انسان آگاه همیشه زمان حال زنده و همیشه بهار است.
این استاد بازنشسته فلسفه خاطرنشان کرد: اگر زمان تکرار نیست زندگی هم تکرار نیست و اگر زندگی تکرار نیست عالم تکرار نیست و اگر عالم تکرار نیست همیشه بهار است.
علاقه مندان می توانند فایل این مباحث را از اینجا دریافت کنند.
نظر شما