خبرگزاری شبستان، پریسا رهنما: لبخند بزرگترین مشخصه چهره اوست و در تمام تصاویر بین المللی منتشر شده از او این لبخندش است که به جهانیان نشان می دهد ایرانیان خصومتی با هیچ قومی ندارند.
از سال ۸۶ خانه نشین شد و تنها کارش مطالعه و انتقال دانشش به دانشجویان بود تا این که «حسن روحانی» برای ایجاد معجزه در عرصه دیپلماسی دست به دامان او شد. درخواست روحانی را برای پذیرفتن تصدی وزارت خارجه پذیرفت و با جلب اعتماد نمایندگان مجلس شورای اسلامی وزیر امور خارجه دولت یازدهم شد.
نامش برای ایرانیان به اندازه دیگر فعالان سیاست خارجی همچون «علی اکبر ولایتی» آشنا نبود اما از روزی که بر سر کار آمد در صدر اخبار جای گرفت تا جایی که اگر روزی خبری از او به گوش ایرانی ها نمی رسید همه جویای نامش بودند.
از شهریور ۹۲ تمام توانش را برای بازسازی چهره ایران در عرصه بین الملل به کار گرفت و شب و روزش را پشت میز مذاکرات گذراند. اولین دوره مذاکرات مستقیم با آمریکا در تاریخ جمهوری اسلامی را اجرا کرد و با وزیر خارجه آمریکا در کنار رود دانوب قدم زد تا اولین تصاویر همراهی وزرای خارجه ایران و آمریکا را به ثبت برساند.
در کنار گفت و گو و لبخند و پیاده روی با همتای آمریکایی هر از چند گاهی نیز اصالت ایرانی خود را به او نشان داد و یک بار هم دستش را بر روی میز محکم کوبید و برای آمریکایی ها خط و نشان کشید و گفت که «هیچ گاه یک ایرانی را تهدید نکنید.»
در میانه تمام اخبار منتشر شده از مذاکرات هسته ای ایران اخبار و تصاویر مربوط به او جذابترین بخش محسوب می شد. تصاویرش در بالکن هتل و صحبت هایش با خبرنگاران نیز از جمله تصاویری است که هیچگاه از ذهن ایرانیان خارج نخواهد شد.
پس از ۲ سال و نیم که شب و روزش را برای به ثمر رساندن پرونده هسته ای ایران گذاشت در تهران او را قهرمان دیپلماسی نامیدند و با آویختن نمادی بر گردنش از او تقدیر کردند.
اما روزگار سخت او تازه آغاز شده بود، انتقادات بی اساس منتقدین تند رو از برجام و نسبت دادن کم کاری در ایجاد ارتباط بهتر با کشورهای منطقه همواره او را نشانه می رفت. حالا دیگر کشور از برجام منفعت می برد و اقتصاد و سیاست خارجی روز به روز شکوفاتر می شد اما منتقدان با چشم بستن بر روی این منفعت ها همچنان به او می تاختند. اتهام وارد کردن به اعضای تیم مذاکره و جاسوس خواندن آن ها در دستور کار مخالفان ظریف قرار گرفت تا اقدامات او و همراهنش زیر سوال برود که این پروژه نیز به ثمر نرسید.
تا این که تندرویی در آن سر جهان پیدا شد و سختی های ظریف را چندین برابر کرد. با خروج آمریکا از برجام حالا منتقدینی که معتقد بودند برجام برای کشور منفعتی نداشته از خروج آمریکا از برجام انتقاد داشتند و وزارت خارجه ظریف را به کم کاری متهم می کردند.
در این میان اما ظریف با سکوت در برابر این انتقادها به کارش ادامه داد. سکوت ظریف منتقدان را عصبی تر کرد تا اینکه از میان صحبت های او نکته ای برای تاختن بیشتر یافتند و اظهاراتش در مورد وجود پولشویی در ایران را به پیراهن عثمان تبدیل کردند. ظریف بازهم در برابر این انتقادات سکوت کرد و تنها به ارایه مدارکی در جهت صحت اظهاراتش ارایه کرد.
اما منتقدان دست از پرونده سازی برای ظریف نکشیدند و با سو استفاده از توصیه های رهبری در مورد سیاست خارجی مصادیقی بی ارتباطی برای آزار رساند به ظریف ابراز کردند. یک راه دیگر برای ضربه زدن ظریف انتشار اخبار کذب از استعفای او بود که رسانه های مرتبط با منتقدان چندین بار این اقدام را انجام دادند. این اخبار کذب و فشارها به ظریف منجر به این شد که در میانه سختی های موجود او تاب و تحملش را از دست داده و از سمتش استعفا دهد.
این نخبه ۶۰ ساله سیاست خارجی ایران که دانش‌آموخته کارشناسی ارشد روابط بین‌الملل از دانشگاه ایالتی سانفرانسیسکو، همچنین کارشناسی ارشد مطالعات بین‌الملل و دکترای حقوق و روابط بین‌الملل از دانشگاه دنور است کارش برای سیاست خارجی ایران را از سال ۱۳۵۷ در کنسولگری ایران در سانفرانسیسکو آغاز کرد و از سال ۱۳۷۱ تا ۱۳۸۱ برای مدت ۱۰ سال، معاونت حقوقی و بین‌الملل وزارت امور خارجه را برعهده داشت. او برای مدت ۵ سال، در فاصله سال‌های ۱۳۸۱ تا ۱۳۸۶ به عنوان سفیر ایران در سازمان ملل متحد فعالیت می‌کرد.
این سوابق شغلی موجب شد تا ظرافت کاری ظریف در عرصه دیپلماسی با دیگر همکاران او در این زمینه قابل مقایسه نباشد. تا جایی که او همواره مورد تفقد مقام معظم رهبری بوده و ایشان در چندین مورد با بردن نام وی از او تقدیر کرده اند.
معظم له در دیدار با وزیر امور خارجه، سفیران و مسئولان نمایندگی‌های ایران در خارج از کشور در سال ۹۴ فرمودند: «آقای دکتر ظریف و همکارانشان آزمون خوبی از سر گذراندند. احساس قدرت و نشستن در مقابل ۶ قدرت جهانی، دفاع از اهداف و تثبیت حضور و وجود خود به طرف‌های مقابل، از جمله نقاط قوت مذاکره‌کنندگان کشورمان در مذاکرات هسته‌ای بود. تدین، مهم‌ترین نقطه‌ی قوت آقای ظریف است و بنده مکرر برای شما عزیزان دعا می‌کنم.»
همچنین آیت الله خامنه ای در دیدار با مسئولان نظام در سال ۹۶ نیز در بخشی از بیاناتشان فرمودند: «خود وزیر محترم خارجه، انسان متدینی است، انسان باوجدانی است و انسان صاحب احساس مسئولیت است.»
حالا آزمون سختی برای حسن روحانی برگزار شده است. رئیس جمهوری در میانه سختی های وارده به کشور از سوی تحریم های آمریکا و همچنین روزگار دشوار تامین منابع درآمدی مردم در روزهای پایانی سال با کناره گیری محبوبترین وزیر کابینه اش هم روبرو شده و باید با تصمیمی صحیح از این آزمون عبور کند.
روحانی از سویی تحت فشار و جدیت ظریف برای خروج از دولت است و از سویی دیگر منافع ملی را در گرو ادامه فعالیت این نخبه سیاست خارجی می بیند. دوراهی که بر دشواری های رئیس جمهوری می افزاید و باید منتظر ماند و دید که او از کدام راه حرکت می کند؟
در این میان لازم است که رئیس جمهوری برای حفظ ظریف در کابینه تلاش بیشتری داشته باشد زیرا در میان فعالان عرصه دیپلماسی شخصی را نمی تواند بیابد که جانشین مناسبی برای ظریف باشد. اگرچه اعضای تیم مذاکره هسته ای می توانند گزینه هایی برای این امر محسوب شوند اما هیچکدام توانایی ظریف را نخواهند داشت./
نظر شما