کشاورزی، پیشرفته ترین بخش اقتصاد طی ۴۰ سال گذشته

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری شبستان، آب و هوا و اقلیم ایران باعث شده است تا کشورمان در حوزه کشاورزی تولیدات متنوعی داشته باشد و در برخی از تولیدات کشاورزی نیز با توجهبه برنامه ریزی و اقدامات صورت گرفته به خودکفایی در تولید برسد و دیگر نیازی به واردات این نوع از محصولات در کشور نبود و بلکه مازاد تولیدات داخلی نیز به کشورهای دیگر صادر شود.

این در حالی است که «محمود حجتی» 6 بهمن ماه در برنامه نگاه یک شبکه اول سیما در آستانه چهلمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی در تشریح اقدامات وزارت جهاد کشاورزی در سال های بعد از پیروزی انقلاب گفته بود: «بیشترین سرمایه گذاری سال‌های اخیر کشور صرف آب و خاک ایران شده است به عنوان مثال در بهمن 57 همه شبکه های فرعی آبیاری و زه کشی کشور حدود 141 هزار و 500 هکتار بوده که امروز این رقم به یک میلیون و 165 هزار هکتار رسیده است.»

وزیر جهاد کشاورزی به مقایسه میزان تولیدات کشاورزی در قبل و بعد از پیروزی انقلاب پرداخته و گفته بود: «در سال 57 همه تولیدات کشاورزی حدود 26 میلیون تن برآورد شده، امروز این رقم به 122 میلیون تن رسیده است. در سال 57 دانش و تکنولوژی آنچنان که امروز در عرصه کشاورزی مورد استفاده قرار می گیرد در اختیار نبود و بیشتر کشاورزی به صورت معیشتی انجام می شد.»

حجتی با بیان اینکه تولیدات محصولات باغی در سال 57 حدود سه میلیون تن بود که امروز به 21 میلیون تن افزایش داشته است به مقایسه دیگر دستاوردهای حضوزه کشاورزی طی 4 دهه اخیر پرداخته و گفته بود: «در زمینه شیلات هم تولید و بهره برداری کشور در سال 57 حدود 32 هزار تن بود که این رقم به یک میلیون و 132 هزار تن رسیده است. تولید گندم هم نزدیک 4 میلیون تن بود که امروز به 13 و نیم تن رسیده است. گوشت و مرغ هم حدود 163 هزار تن تولید می شد که در حال حاضر این رقم به دو میلیون و 300 هزار تن رسیده است. در حوزه تولید مرغ جزو 10 کشور اول دنیا هستیم، البته به خاطر تنوع اقلیم در تولید بسیاری از محصولات دارای مزیت هستیم.»

وی تصریح کرده بود: «کل محصولات کشاورزی در سال 57 حدود 285 میلیون دلار بود و سال 97 این رقم به پنج میلیارد و 770 میلیون دلار رسیده است.»

حالا براساس آمارهای منتشر شده، بخش کشاورزی در حوزه اقتصاد بیشترین پیشرفت را در 40 سال بعد از انقلاب داشته به گونه‌ای که صادرات محصولات این بخش تا پیش از انقلاب 285 میلیون دلار بود و اکنون با 102 درصد رشد، به 577 میلیون دلار رسیده است

.

ایرنا به نقل از «کاظم خاوازی»، رئیس سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی نوشته است: «با استفاده از دستاوردهای تحقیقاتی و پژوهشی، حجم تولیدات بخش کشاورزی در سال 1357 نزدیک 26 میلیون تن بود که با 96 میلیون تن رشد به 122 میلیون تن رسیده است.»

وزیر کشاورزی در بخش دیگری از برنامه گفتگوی ویژه خبری به اقدامات این وزراتخانه در حوزه آب و خاک اشاره کرده و گفته بود: «قبل از انقلاب حدود 38 هزار هکتار از اراضی کشاورزی تحت پوشش سامانه های نوین آبیاری بود که امروز این رقم به حدود دو میلیون و 50 هزار هکتار رسیده است. همچنین بحث تجهیز و نوسازی اراضی مدرن و سنتی و شالیزاری از 121 هزار هکتار به یک میلیون و 630 هکتار رسیده است. در مورد جنگل کاری، احیا و توسعه جنگل های شمال از 30 هزار هکتار در قبل از انقلاب به 400 هزار هکتار رسیده ایم.»

وی با اشاره به اقدامات وزارت جهاد کشاورزی در حوزه آبخیزداری و حفاظت از خاک گفته بود: «در این بخش تغذیه سفره های زیرزمینی از 500 هزار هکتار به 27 میلیون هکتار رسیده ایم. در گذشته با محدودیت های منابع آبی مواجه بوده ایم و خشکسالی ها و کم آبی های فراوان داشته ایم و می توان وجود قنوات بسیار در سراسر کشور را نشان از همین کم آبی دانست.»

آبیاری‌ نوین به معنای آب‌رسانی به کشتزار و باغ با تجهیزات تحت فشار به دو شکل قطره‌ای و بارانی است. بازده آبیاری بارانی تا 70 درصد و آبیاری قطره ‌ای تا 95 درصد است. به این معنا که با اجرای آبیاری بارانی تا 20 درصد و آبیاری قطره ای فقط تا پنج درصد آب هدایت شده به زمین کشاورزی تلف می‌‌شود و این در حالی است که در آبیاری به روش سنتی حتی با لحاظ همه روش‌های صرفه‌جویی، بازده آبیاری حداکثر 50 درصد است

.

بر پایه آمار اعلام سازمان برنامه و بودجه در سال 1356، 37 هزار هکتار از زمین‌های کشاورزی مجهز به سیستم‌های آبیاری تحت فشار بودند. با توجه به اینکه سالیانه 18.5 میلیون هکتار خاک کشور در چرخه تولید قرار دارد، که از این میزان بیش از 6 میلیون هکتار مستعد توسعه سامانه‌های نوین آبیاری است. پس از انقلاب سیستم‌های آبیاری تحت فشار 386 درصد رشد داشته است. به عبارتی سال گذشته سیستم‌های آبیاری تحت فشار به 180 هزار هکتار رسید.

گفتنی است در پنج ماهه نخست سال 1397، میزان صادرات محصولات کشاورزی و صنایع غذایی 2943 هزار تن و به ارزش 2635 میلیون دلار می باشد که از نظر وزن 6.4 درصد و از نظر ارزش 13.6 درصد کل صادرات کالاهای غیر نفتی کشور را به خود اختصاص داده است. میزان ارزش صادرات پنج ماهه نخست سال 97 نسبت به مدت مشابه سال قبل حدود 27.2 درصد افزایش داشته و در مقایسه با کلیه سالهای قبل از آن بالاترین رقم بوده است.

اقلام عمده صادرات محصولات کشاورزی و صنایع غذایی شامل انواع میوه های درختی به ارزش 496 میلیون دلار و سهم ارزشی 18.8 درصد، انواع سبزیجات و محصولات جالیزی به ارزش 462 میلیون دلار و سهم ارزشی 17.5 درصد، زعفران 118 میلیون دلار و سهم ارزشی 4.5 درصد و ماهی به ارزش 104 میلیون دلار و سهم ارزشی 3.9 درصد از کل ارزش صادرات محصولات کشاورزی و صنایع غذایی بوده است. بیشترین میزان صادرات (از نظر ارزش) به کشور های عراق، افغانستان، امارات متحده عربی، پاکستان، فدراسیون روسیه، ترکیه، هند، آلمان، ترکمنستان و عمان صورت گرفته که به ترتیب40.3، 14، 6.7، 5.5، 3.3، 2.6، 2.5، 2.4، 2.1 و 2 درصد می باشد که در مجموع 81.4 درصد کل ارزش صادرات بخش کشاورزی کشورمان را بخود اختصاص داده اند (جدول 1). متوسط قیمت هر تن کالاهای صادراتی بخش کشاورزی 896 دلار بوده که در مقایسه با متوسط قیمت هر تن کالاهای صادراتی غیر نفتی کشور (417 دلار) 115 درصد بیشتر است. متوسط ارزش گمرکی هر دلار محصولات کشاورزی و صنایع غذایی صادراتی در پنج ماهه نخست سال 97، 41931 ریال لحاظ شده است./