به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری شبستان، بندر چابهار به دلیل موقعیت راهبردی، که نزدیک‌ترین راه دسترسی کشورهای محصور در خشکی آسیای میانه (افغانستان، ترکمنستان، ازبکستان، تاجیکستان، قرقیزستان و قزاقستان) به آب‌های آزاد است از اهمیت فراوانی برخوردار است و سازندگی و سرمایه‌گذاری فراوانی در آن صورت می‌گیرد؛ از جمله ساخت اسکله و افزایش گنجایش بارگیری کشتی‌های اقیانوس‌پیما (در خلیج چابهار) و ساخت راه‌آهن به سوی آسیای میانه و احداث فرودگاه بین‌المللی. این بندر یکی از مهم‌ترین چهارراه‌های کریدور شمال-جنوب بازرگانی جهانی است.
در راستای توسعه این بندر و به دلیل داشتن منافع مشترک از این بندر میان سه کشور ایراین، افغانستان و هند در حاشیه اجلاس سران کشورهای غیرمتعهد در تهران، اجلاس سه جانبه افغانستان، ایران و هند برگزار شد که در آن هر سه کشور بر تقویت و گسترش همکاری های اقتصادی و سرمایه گذاری در بندر چابهار ایران توافق کردند.
علاوه بر این توافق؛ موافقتنامه ترانزیتی سه جانبه بین کشورهای ایران، هند و افغانستان با هدف تسریع، تسهیل و ارتقای ترانزیت چابهار و اتصال کشور هند و افغانستان به کشورهای آسیای میانه از طریق بندر چابهار، توسعه صادرات سه کشور و ایجاد کریدور بین المللی بین این کشورها خرداد سال ۱۳۹۵ به امضای روسای جمهور ایران و افغانستان و نخست وزیر هند رسید.
به دنبال امضای این موافقتنامه 5 دی ماه سال جاری اولین نشست کمیته اجرایی‌سازی «موافقتنامه چابهار» برگزار شد. راهکارهای عملیاتی سازی تفاهم نامه چابهار در ۹ بند به امضای نمایندگان سه کشور جمهوری اسلامی ایران، جمهوری هندوستان و جمهوری اسلامی افغانستان رسیده و بر اساس تفاهم نامه امضا شده قرار بر این شد تا کارگروه مطالعاتی در خصوص رقابتی کردن هزینه کلی کریدور چابهار، نسبت به کریدورهای رقیب تشکیل شود. همچنین قرار شد کارگروه مربوطه در زمینه مسائل گمرکی و حمل و نقل زمینی مطالعات اجرایی لازم را انجام دهد.
پس از برگزاری اولین نشست کمیته اجرایی سازی «موافقتنامه چابهار» شرکت IPGL هند فعالیت خود را در بندر چابهار به صورت رسمی آغاز کرد و قرارداد اجاره و بهره برداری بخشی از فاز یک بندر شهیدبهشتی چابهار بین اداره کل بنادر و دریانوردی سیستان و بلوچستان و شرکت ایندیا پورت گلوبال لیمیتد (IPGL) به امضا رسید. هند با امضای این قرارداد حضور رسمی خود را برای انجام تعهداتش در «موافقتنامه چابهار» آغاز کرد.
حالا در ادامه اقدامات هند برای توسعه بندر چابهار و سرمایه گذاری در آن وزارت فلزات و فولاد هند درحال بررسی گزینه های سرمایه گذاری شرکت های تولید فولاد و آهن این کشور از جمله شرکت سنگ آهن کودرموخ (KIOCL) در بندر چابهار است.
طبق ترجمه ایرنا از روزنامه «تایمز او ایندیا»، «چودهاری بیرندر سینگ»، وزیر فولاد هند اعلام کرده است که «حضور اقتصادی شرکت سنگ آهن KIOCL می تواند به شکل احداث کارخانه ذوب آهن یا تولید ریل آهن در ایران و همچنین عملیات معدنی در این کشور باشد. «بینوی کومار»، معاون وزارت فولاد هند خواهان ایفای نقش شرکت سنگ آهن کودرموخ در توسعه بندر چابهار است.»
وزیر فلزات و فولاد هند تصریح کرده است: «ایران در سال های 1970 میلادی از طریق شرکت سنگ آهن کودرموخ خواهان همکاری گسترده تر با هند بود. اکنون «نارندرا مودی»، نخست وزیر هند علاقه مند به حضور گسترده صنایع فولاد هند در بندر چابهار است و ما از شرکت KIOCL درخواست کرده ایم تا گزینه های سرمایه گذاری خود در توسعه بندر چابهار را بررسی کنند. این شرکت می تواند در فعالیت های مختلف از جمله احداث کارخانه فولاد و آهن در چابهار حضور داشته باشد زیرا ایران قصد دارد شبکه ریلی خود را گسترش دهد بنابراین آنها به خطوط ریل آهن احتیاج دارند. هند به عنوان دومین تولیدکننده فولاد و ایران به عنوان یک مرکز حمل و نقل می توانند همکاری های سودمندی با یکدیگر داشته باشند.»
این در حالی است که چندی پیش هند علاقمندی خود برای حضور در پروژه راه‌آهن چابهار اعلام کرده بود و «عباس خطیبی»، معاون وزیر راه و شهرسازی ایران در این باره گفته بود: «تهران با یک شرکت دولتی هندی که در بندر شهید بهشتی چابهار نیز فعال است، برای احداث بخشی از خط آهن چابهار- زاهدان یادداشت تفاهم امضا کرد. ایران یادداشت تفاهمی با شرکت دولتی هندی IRCON دارد که این شرکت با یک شرکت ال پی جی در هند که در توسعه زیرساخت و فعالیت های بندر شهید بهشتی شهر چابهار فعال است، ارتباط دارد.»
این مقام ایرانی به ترند گفته بود: «از زمان آغاز پروژه خط آهن چابهار- زاهدان، ایران به علاوه بودجه دولتی، به دنبال جذب سرمایه از منابع مختلف بوده است. پیشرفت این پروژه به داشتن منابع مالی بستگی دارد درغیر این صورت انجام این حجم از کار غیرممکن خواهد بود. ما می دانیم که منابع بودجه ای برای اجرای این طرح کافی نیست و برای دستیابی به منابع بیشتر باید روش های دیگر استفاده شود. از این رو، ما سال گذشته با شرکت دولتی هندی IRCON در موضوع سرمایه گذاری این شرکت در ساخت بخشی از خط آهن چابهار زاهدان، مذاکراتی داشتیم که به امضای یادداشت تفاهمی در اواخر ماه فوریه پارسال منجر شد.»
وی اضافه کرده بود: «مدت این یادداشت تفاهم منقضی شد اما ما در پایان ماه آگوست این قرارداد را تمدید کردیم. تمام خط آهن چابهار زاهدان با 1.5 میلیارد دلار ساخته می شود. بودجه تکمیل این خط آهن هنوز نهایی نشده است. مبلغ پیشنهادی ما حدود 36 میلیون دلار است. در کنار این موضوع، ما از منابع دیگر استفاده کردیم و تنها به بودجه عمومی تکیه نکردیم.»
یادآور می شود: هند قصد دارد در مدت کوتاهی تجارت از طریق بندر چابهار را از 2 میلیارد دلار کنونی به 70 میلیارد دلار افزایش دهد./
نظر شما