پیشنهاد راه اندازی نظام آموزش بزرگسال/ استان هایی که بیشترین نرخ بی سوادی را دارند

به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری شبستان، نهضت سوادی آموزی سال هاست که ماموریت سواد آموزی  در گروه سنی 10 تا 49 سال را بر عهده دارد. ماموریت این سازمان سواد آموزی تا دوره ابتدایی است. در همین ارتباط با «علی باقر زاده» رئیس سابق سازمان نهضت سواد آموزی به گفتگو پرداختیم که در زیر می خوانید:

درباره چشم انداز سازمان نهضت سواد آموزی بفرمایید؟

در برنامه ششم توسعه  91 درصد باسوادی در گروه سنی بالای شش سال پیش بینی شده است.در حال حاضر حدود 88 درصد هستیم، باید حدود 3 درصد افزایش نرخ باسوادی که در همه گروه های سنی صورت گیرد.

در گروه سنی 10 تا 49 سال هدف گذاری در برنامه ششم توسعه نشده است اما خودمان پیش بینی کرده ایم تا به عدد 98 درصد برسیم. در حال حاضر نرخ سواد در 12 استان 97.5 تا 99 درصد استو

برخی از استان ها همانند سیستان و بلوچستان شرایط خوبی ندارند.اکنون کار ویژه انجام می دهیم تا فاصله آخرین استان ها را از میانگین کشور کاهش دهیم.

وضعیت در استان های همانند سیستان و بلوچستان چگونه است؟

در سرشماری 1395 نرخ باسوادی در استان سیستان و بلوچستان  نرخ سواد در سنین 10 تا 49  سال 81 درصد اعلام شده است. درصد بی سوادی حدود 19 درصد است. با میانگین کشوری که 95 درصد اعلام شده است هم فاصله زیادی دارد. استان آذربایجان غربی 91 درصد، کردستان 93 درصد،کرمان 93 و خوزستان 94 بوده است وضعیت خوبی از نرخ سواد آموزی ندارند.

نرخ سواد در گروه سنی 10 تا 19 سال چگونه است؟

اختلاف در مبنای آمار داریم. میان شناسنامه صادر شده و ثبت نام شده در مدارس اختلاف آماری به وجود می آید. سازمان ثبت احوال  یک پایگاه اطلاعات است. در این آمار اتباع وجود ندارد، افرادی که شناسنامه نگرفته اند و افراد فوت شده که شناسنامه آنان باطل نشده است در این آمار وجود ندارد.

یک منبع آماری سرشماری است. هنوز تکلیف آماری استفاده از کدام منبع آماری مشخص نشده است.  سرشماری هم مبنا، همه شماری جمعیت است. مبنای ما سرشماری سال 1395 است.  در گروه سنی 10 تا 19 سال،  تعداد 190 هزار نفر خود را بی سواد مطلق اعلام کرده اند.

شش تا 9 سال در جامعه هدف ما نیست و آنچه سرشماری اعلام کرده است 241 هزار نفر اظهار بی سوادی کرده اند. سیستان و بلوچستان، کرمان، قم از شرایط خوبی برخوردار نیستند. استان قم به دلیل احتساب اتباع نرخ سواد پایین آمده است. نرخ بی سواد در گروه سنی 6 تا 14 سال تعداد 315 هزار نفر هستند که 241 هزار زیر 10 سال هستند.

 برای آموزش و پرورش آن هایی که شناسنامه دارند، منبع قابل قبولی است. در حال حاضر یک ارتباط سازمان یافته بین ثبت احوال و وزارت آموزش و پرورش وجود دارد. کد ملی دانش آموزان وارد می شود،  صحت آن در ثبت احوال بررسی می شود.

مشکل منبع اطلاعاتی برای نرخ سواد چگونه حل می شود؟

این مسئله نیاز به قانون دارد. این موضوع مدت هاست در مجلس شورای اسلامی بررسی می شود و باید در امنیت ملی  بررسی شود که برای چه کسانی شناسنامه ایرانی صادر شود یا نشود. بحث به آن سادگی که فکر می شود، نیست. آنچه که اکنون اجرایی می شود این است که همه کودکان ایرانی وغیرایرانی، شناسنامه دار و غیرشناسنامه دار باید تحصیل کنند.

یعنی کودکی نیست که به دلیل نداشتن شناسنامه از مدرسه باز بماند؟

تا آنجایی که بنده اطلاع دارم، هیچ کودکی به دلیل اینکه اوراق هویتی ندارد، از تحصیل نباید جای بماند. مقررات اینگونه است. ممکن است مدیری احتیاط  کند یا به دلیل اینکه فرد شناسنامه ندارد و سن نامشخصی دارد، مورد قبول قرار نگیرد. قاعده بر این است تا به دلیل  نداشتن اوراق از تحصیل بازبماند. این حق را پذیرفته ایم و به سیستم اجرایی هم القا می کنیم.

متاسفانه جمعیت بسیار زیادی داریم که مخاطب ما نیستند اما دوره متوسطه را تمام نکرده اند و عدد قابل توجه است. چون ماموریت ما تا ابتدایی است.

آیا چهارچوبی راتعیین نکرده اید که دوره متوسطه را هم تحت پوشش قرار دهید؟

چهارچوبی  را تببین کرده ایم و یکسال برای آن وقت گذاشته ایم تا  نظام  آموزش بزرگسال وزارت آموزش و پرورش ایجاد شود. این چهارچوب را به وزیر آموزش و پرورش، دبیرخانه شورای عالی آموزش و پرورش و دبیر دولت ارایه شده است تا تغییر ماموریت اتفاق افتد.

در سوادآموزی جامعه هدف مخاطب نداریم اما مجبوریم که در دوره ابتدایی کار کنیم. در دوره متوسطه متقاضی داریم و سازمانی برای ارایه آموزشی نداریم.

ما در این چهارچوبی که تعیین کرده ایم  بدون بودجه و نیروی اضافه برنامه های سواد آموزی را به صورت رایگان انجام دهیم. بخشی از افرادهم که در دوره متوسطه هستند با هزینه مشارکتی و نظام منعطف آموزش دهیم و آزمون های پایانی را از مرکز سنجش اخذ کند.

وقتی در 12 استان در گروه سنی جامعه هدف بالای 98 درصد باسوادی داریم اصرار بیش از انداز برای دو درصد مقرون به صرفه نیست.

باید این چهارچوب در شورای عالی اداری یا مجلس شورای اسلامی تصویب شود. پس از آن برای برنامه درسی در شورای آموزش و پرورش به تصویب رسد.جز تعهدات ما در اسناد بین المللی راه اندازی سازمان بزرگسالان است.