به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری شبستان، با رشد جوامع بشری و ارتقای سیستم های اقتصادی جرایم این حوزه نیز پیشرفت کرده است اما یکی از پدیده هایی که به عنوان مشکل همواره و در طول تاریخ گریبانگیر سیستم های اقتصادی بوده و هست موضوع «پولشویی» است.
زمانی که فرد، جرمی (قاچاق کالا، مواد مخدر، کلاهبرداری و…) مرتکب می‌شود و از طریق آن جرم، اموالی را به دست می‌آورد، همواره به‌دنبال راهی برای پنهان کردن ماهیت و منشاء این اموال نامشروع است از این رو اقدام به پولشویی می‌کند درواقع پولشویی فرآیندی است که در راستای آن در اصطلاح پول کثیف (یا همان مالی که از طریق جرم و به صورت غیرقانونی حاصل شده است) به پول تمیز یا ثروتی که در ظاهر از راه‌های مشروع و قانونی به دست آمده است، تبدیل می‌شود (به‌صورتی که منشاء اولیه آن پول مشخص نیست).
پولشویی آثار و تبعات منفی فراوانی در عرصه های مختلف اقتصادی و اجتماعی دارد که از آن جمله می توان به گسترش فساد و ارتشا در سطح جامعه، تضعیف بخش خصوصی، کاهش اعتماد به بازارهای مالی، کاهش درآمد دولت، تقویت منابع و شبکه مالی مجرمین اشاره کرد از همین رو کشورها همگام با مراجع بین المللی به دنبال مبارزه با آن برآمدند و با تصویب قوانین و مقررات لازم و اجرای آنها از وقوع این جرم در موسسات مالی پیشگیری کرده یا در صورت وقوع، متخلفان را شناسایی و به مراجع قضایی معرفی می کنند.
در خبرگزاری شبستان بیشتر بخوانید: پولشویی چیست؟/سهم پول کثیف در اقتصاد ایران
کشورمان نیز از جمله کشورهایی است که با تصویب قانون مبارزه با پولشویی و آیین نامه اجرایی آن، در صدد مقابله با این پدیده برآمده است. در این راستا، بانک مرکزی به عنوان مرجع نظارت بر بانک ها، موسسات اعتباری و دیگر نهادهای فعال در بازار پولی کشور وظیفه دارد تا علاوه بر فراهم ساختن زیر ساخت های لازم برای پیشگیری از پولشویی در بازار پولی کشور و مقابله با آن، بر حسن اجرای قوانین و مقررات ذیربط در این بازار نظارت کند.
در کنار بانک مرکزی نهادهای دیگری نیز طرح ها و برنامه هایی برای مبارزه با پولشویی دارند و به تازگی دبیر کمیته مبارزه با پولشویی سازمان بورس و اوراق بهادار از تهیه RFP سامانه جامع نظارتی مبارزه با پولشویی خبر داده است.
کلیه نیازهای ناظران مبارزه با پولشویی در سطح سازمان از طریق این سامانه به صورت جامع و هوشمند رفع می شود و می تواند به ناظر در پیشگیری از وقوع تخلفات کمک کند.
«روح‌الله نجفی» با اعلام این خبر به پایگاه خبری بازار سرمایه (سنا) گفته است: «جامعیت سامانه به معنای اجتناب از مدل نظارت جزیره ای مرسوم است که در آن ناظر باید برای تکمیل فرایند نظارتی از سامانه مجزای مرتبط برای تهیه نیازهای اطلاعاتی خود استفاده کند؛ به عنوان مثال دیده می شود که در مدل نظارتی سنتی یک سامانه مجزای هوش تجاری در کنار یک سامانه نظارتی برای پیگیری تخلفات مورد استفاده قرار می گیرد.»
نجفی با اشاره به اینکه مدل سنتی مذکور فاقد جامعیت است، خاطرنشان کرده است: «هوشمندی سامانه جامع هوشمند مبارزه با پولشویی از نوع هوش شناختی است که به سامانه امکان می دهد به مانند انسان فکر کند و برای پیشگیری از تخلفات، فعالانه پردازش های مورد نیاز را انجام دهد. ناظر با استفاده از سامانه جامع هوشمند مبارزه با پولشویی می‌تواند برای پیشگیری از تخلفات به موقع وارد عمل شود.»
دبیر کمیته مبارزه با پولشویی سازمان بورس و اوراق بهادار با بیان اینکه مبارزه با پولشویی در واحدهای نظارتی مالی و اقتصادی در جهان امری بسیار مهم است، توضیح داده است: «در ایران نیز مبارزه با پولشویی در سال‌های اخیر بصورت جدی در حال اجراست و در بازار سرمایه به عنوان یکی از اصلی ترین شریان های اقتصادی کشور، استقرار سامانه کارا و موثر مبارزه با پولشویی از اهمیت بالایی برخوردار است.
نجفی اضافه کرده است: «با عنایت به اینکه برای استقرار سامانه مطلوب مبارزه با پولشویی، ناگزیریم از تکنولوژی اطلاعات استفاده کنیم، طراحی ابزارهای توانمند و هوشمند جهت پیشگیری از تخلفات پولشویی در بازار سرمایه بسیار حیاتی است. یک سامانه غیر توانمند نظارتی، بهترین پوشش حمایتی برای متخلفان است و چنین سامانه‌ای نه تنها موجب پیشگیری از تخلفات نمی‌شود، بلکه با کند کردن روند شناسایی تخلفات، موجب فرصت دادن به متخلفان برای پیشبرد اهداف‌شان می شود.»
این گزارش می افزاید: جدا از اقدامات و طرح های ارائه شده از سوی نهادهای اقتصادی دستگاه قضا نیز در این حوزه کارهایی را انجام داده است تا جایی که بر اساس گزارش رسمی خبرگزاری میزان (خبرگزاری قوه قضاییه) از ابتدای سال 1396 تا امروز حداقل 40 نفر به اتهام پولشویی محاکمه شده‌اند که مجموع ارقام ذکر شده در پرونده‌ها بیش از 450 میلیارد تومان است.
بر اساس اظهارات مقامات مختلف قوه قضاییه تنها در هشت‌ماهه سال جاری، حداقل 33 نفر در هفت استان به اتهام پولشویی محاکمه شده‌اند که ارزش مبالغ یاد شده در پرونده‌های آنها به بیش از 447 میلیارد تومان می‌رسد. حداقل هشت مسئول قوه قضاییه در سال 1396 و 10 مسئول این قوه در سال جاری در اظهارات خود بر وقوع جرم پولشویی در کشور صحه گذاشته‌اند که شامل آیت‌الله صادق آملی لاریجانی، رئیس قوه قضاییه، ناصر سراج، رئیس سازمان بازرسی کل کشور، عباس جعفری دولت‌آبادی، دادستان تهران و رؤسای کل دادگستری استان‌ها است.
همچنین در سال 1396 نیز هشت مسئول قوه قضاییه بر وقوع عمل غیرقانونی پولشویی صحه گذاشته و دست‌کم در پنج استان پنج پرونده در این رابطه تشکیل و هفت نفر محاکمه شده‌اند./
نظر شما