به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری شبستان، تناسب و هماهنگی در جانمایی مجسمه های شهری و تزئینات محیطی امری بدیهی است، اگر اثر هنری بدون توجه با محیط پیرامون در جایی نصب شود که با آن محیط تناسب و هماهنگی نداشته باشد موجب آلودگی بصری برای مخاطب می شود ؛ همین موضوع را با «بیژن غنچه پور »، هنرمند مجسمه ساز، عضو انجمن مجسمه سازان ایران و مدرس مجسمه سازی دانشگاه هنر تهران به گفتگو نشسته ایم ماحصل آن در زیر می آید:
در جانمایی مجسمه های شهری باید به چه مولفه هایی توجه کرد؟
در واقع هر اثر مجسمه ای یک فیزیک و جسمی دارد که اگر بخواهیم به 2 بخش تقسیم اش کنیم یک بخش فیزیک و جسم و بخش دیگر روح و حس و حال دارد که این دو از یکدیگر مجزا هستند، در بخش اول که فیزیک است متریال، فرم، هندسه، ساختار مجسمه و ظاهر است که دخیل می شود و بایستی در فضایی که مجسمه در آن قرار می گیرد همخوانی داشته باشد؛ اگر این مجسمه در فضای یک میدان، پارک و اتوبان قرار گرفته است، این مجسمه از نظر میزان جزئیات و پرداخت جزئیات در هر کدام از این مکان ها متفاوت است. به غیر از فیزیک و جسم، روح و حس و حال مجسمه هم است که در تناسب روح و حس و حال فضایی که قرار می گیرد باید با آن فضا همخوانی داشته باشد؛ این دو فاکتور را مهمترین معیارها برای جانمایی موفق یک مجسمه می دانم.
در چه محیط های شهری باید از مجسمه های آبستره و در چه محیط هایی باید از مجسمه های واقعی استفاده کرد؟
به نظر من کارکرد فضا حس و حال و معماری آن فضا و طبقه مخاطبی که در آن فضا رفت و آمد می کند یکی از معیارهایی است که برای چنین تقسیم بندی باید در نظر داشت، به طور مثال در فضاهای سنتی مثل بازار یا فضای سایت های تاریخی فکر می کنم مجسمه های فیگوراتیو با موضوعات اجتماعی مناسب تر هستند و در فضایی با معماری مدرن آثار آبستره می تواند همخوانی بهتری با فضا داشته باشد.
مجسمه هایی که در سطح شهر جانمایی می شوند چقدر باید با فضا تناسب داشته باشند؟
مهمترین مسئله همین تناسب مجسمه با محیط اش است و مسئله دیگر حذف زواید محیط، به این معنا که مجسمه برای دیده شدن نیاز به یک فضای پیرامونی مناسب و پالوده شده دارد که فکر می کنم اگر آسیب شناسی کنیم یکی از بزرگترین آسیب های مجسمه های شهری فضای آشفته و شلخته اطراف مجسمه هاست نه عدم کیفیت خود مجسمه.
جانمایی مجسمه ها در فضای شلوغ و شلخته چقدر می تواند بر آلودگی بصری برای مخاطبان اثر گذار باشد؟
در شرایط آلودگی بصری مجسمه نه تنها کمکی نمی کند بلکه بخشی از آلودگی فضاست و آن بی نظمی و شلختگی فضا را تشدید می کند.
چقدر فضا در شهر باید به گرافیتی ها اختصاص پیدا کند؟
گرافیتی ماهیت اش بر این است که جریان دولتی و کنترل شده نیست و در شاخه هنرهای غیر رسمی و زیر زمینی است، بر همین مبنا برنامه ریزی به معنای مدون اش برای آن نمی توان داشت و در هیچ کجای دنیا مسئولان برای هنرمندان گرافیتی فضایی ویژه ای را اختصاص نمی دهند اگر بدهند هنرمندان گرافیتی از قوانین تصویب شده تخطی می کنند، ذات و ماهیت این هنر اعتراضی، غیر دولتی و غیر رسمی است.
مجسمه هایی که در اطراف بزرگ راه ها و اتوبان ها جانمایی می شوند باید چه ویژگی هایی داشته باشند؟
مجسمه هایی که در واقع با ماشین روئیت می شوند و با سرعت بالا روئیت می شوند نباید جزئیات و دیتیل داشته باشند یا لااقل درک اثر نباید منوط به درک جزئیات باشد، ساختار کلی و فرم ترکیب بندی باید به گونه ای باشد که در یک نگاه پیام را به مخاطب انتقال دهد.
آیا مجسمه ای از شما در شهر تهران جانمایی شده است؟
بله؛ من نخستین اثر مجسمه شهری که داشتم «صوفی رازی» بود که در شهر ری جانمایی شده است، مجسمه «بر لب جوی نشین و گذر عمر ببین» در مقابل فرهنگسرای هنر در خیابان ولی عصر جانمایی شده است و یک یادمان هم برای زندان قصر در باغ موزه قصر دارم.
نظر شما