به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری شبستان، تاکیدات مقام معظم رهبری بر جایگاه استراتژیک دریا در توسعه و بسط اقتدار ملی، سابقه ای دست کم سی ساله دارد. ایشان نخستین بار در سال ۱۳۶۳ در دیدار از دانشگاه علوم دریایی امام خمینی و اعطای سردوشی، این دغدغه خود را بیان فرمودند. در همه این سال ها و در مناسبت های مختلف، ایشان بر این نگاه راهبردی و کلان خود تاکید داشتند.
یکی از مواردی که در طی این سال ها مورد توه ویژه رهبری بوده است توسعه سواحل مکران بوده است. ایشان سال ۹۱ در دیدار با فرماندهان نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی، ضمن تاکید بر احیای نام اصیل مکران، بار دیگر ضرورت توسعه ظرفیت های مغفول مانده سواحل شمال دریای عمان را مطرح کردند.
همچنین رهبر معظم انقلاب اسلامی آذر ماه سال ۹۳ در دیدار جمعی از فرماندهان و مسئولان نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران در بخشی از فرمایشات‌شان دوران صلح را فرصت مغتنمی برای خدمت نیروهای مسلح در بخش‌های علمی، سازندگی و افزایش بازدارندگی خواندند و تاکید کرده بودند که مسئله آبادسازی سواحل مکران نیز جزو همین کارهای اساسی است که باید با همکاری دولت، برنامه‌های مورد نظر در این منطقه با سرعت بیشتری دنبال شود.
پس از تاکیدات ایشان برنامه ریزی هایی از سوی نهادهای متولی در این حوزه در دستور کار قرار گرفت تا جایی که «امیر سرتیپ حاتمی»، وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح سوم اردیبهت ماه سال جاری در مراسم امضای قرارداد احداث خط انتقال گاز ایرانشهر ـ چابهار با اشاره به سفر مقام معظم رهبری به منطقه مکران و تاکیدات معظم له بر توسعه سواحل مکران گفته بود: «بعد از این تاکید، نیروهای مسلح به عنوان پیشران و پیشرو توسعه در منطقه انتخاب شدند و اقدامات بسیاری از سوی دولت برای توسعه مکران اجرایی شد تا ظرفیت های نهفته در منطقه فعال شود.»
همچنین «بهروز آقایی»، مدیرکل بنادر و دریانوردی سیستان و بلوچستان نیز در این زمینه به ایرنا گفته بود: «ایجاد 2 بندر شهید بهشتی و شهید کلانتری در چابهار توانسته موجب رونق اقتصادی، ترانزیتی و اشتغال شود. بندر شهید بهشتی با ظرفیت هشت و نیم میلیون تن علاوه بر توسعه اقتصادی استان محروم سیستان و بلوچستان نقش مهمی در ترانزیت کالا به کشورهای آسیای میانه و افغانستان دارد. ورود هر کشتی می تواند بیش از هزار و 300 شغل ایجاد کند و به نوعی هر یک میلیون تن کالا چند میلیارد تومان گردش مالی در سطح استان سیستان و بلوچستان ایجاد می کند.»
حالا در ادامه اقدامات برای توسعه سواحل مکران وزیر راه و شهرسازی با دعوت از همه دستگاه‌ها به همگرایی و تعامل به منظور حکمرانی واحد در منطقه مکران از تصویب کلیات طرح ویژه توسعه و عمران منطقه ساحلی مکران خبر داده است.
وزارت راه و شهرسازی در این زمینه به نقل از «محمد اسلامی» در نوزدهمین جلسه شورای‌عالی شهرسازی و معماری ایران در بررسی طرح ویژه توسعه و عمران منطقه ساحلی مکران نوشته است: «استعداد این سرزمین ما را به استقرار جمعیت در منطقه ساحلی مکران هدایت می‌کند؛ اینکه ما برای آن منطقه موتور محرکه قدرتمندی را شناسایی، تسهیل‌گری و پشتیبانی کنیم تا توسعه به وجود بیاید و توسعه به معنای واقعی، محقق شود. بحث مکران یک الگوی مهم توسعه برای جمهوری اسلامی ایران است.»
رئیس شورای‌عالی شهرسازی و معماری ایران ادامه داده است: «تجربه ۴۰ ساله اداره کشور نشان داد که توسعه واگرا و عدم توجه به توسعه متوازن و توسعه پایدار برای کشور ما آفت‌های فراوانی داشت که امروز داریم هزینه‌های سنگین آن را می‌پردازیم. به همین دلیل ضرورت دارد تا به این بلوغ و خرد جمعی برسیم که به دنبال توسعه متوازن باشیم. این سرزمین بکر، با هر جهت‌گیری توسعه فعالیتی، نیازمند توسعه برون‌زا و درون‌زا به صورت توامان برای منطقه است که معتقدم هردوی آنها برای توسعه منطقه مکران ضرورت دارد.»
این مقام مسئول اضافه کرده است: «استعداد این سرزمین ما را به استقرار جمعیت در منطقه ساحلی مکران هدایت می‌کند. اینکه ما برای آن منطقه موتور محرکه قدرتمندی را شناسایی، تسهیل‌گری و پشتیبانی کنیم تا توسعه به وجود بیاید و به معنای واقعی کلمه، توسعه در منطقه مکران محقق شود. جهت‌گیری‌ها و محورهایی که در طرح ویژه توسعه و عمران منطقه ساحلی مکران دیده شده، بسیار مناسب است. مهم همگرایی و تعامل دستگاه‌ها برای اجرای آن و نهایتا بحث حکمرانی و حکمروایی است که قرار است در آن سرزمین اتفاق بیفتد.»
اسلامی تصریح کرده است: «اگر تضاد منافع و تعارض در اجرای طرح ویژه توسعه و عمران منطقه ساحلی مکران به وجود آید سرنوشت توسعه آن منطقه همانند سرنوشت سازمان‌های توسعه‌ای که تاکنون داشتیم و موفق هم نبودند، می‌شود. اما اگر این سند به عنوان یک نقشه راه توسعه به استان ها و استانداری ها ابلاغ شود و اعمال مدیریت و پایش نیز صورت بگیرد، طرح به ثمر و نتیجه مناسبی که پیش‌بینی شده است، می رسد.»
وی افزوده است: «از آنجا که قانونگذار در احکام دائمی توسعه چنین خواستی را از دولت داشته، دولت در حال پیگیری آن است ولی نکته مهم تصمیم‌گیری در مورد چگونگی توسعه است. در گام اول، بررسی‌ها در شورای‌عالی شهرسازی و معماری انجام می‌شود و به تصویب می‌رسد و در گام‌های بعدی در کارگروه سواحل مکران بررسی و به صورت مصوبه دولت ابلاغ می شود.»
این در حالی است که «سردار سرلشکر محمد باقری» نیز توسعه سواحل مکران و تامین امنیت مرز‌ها راهبرد دفاعی ایران است. رسانه ملی به نقل از رئیس ستاد کل نیروهای مسلح در حاشیه بازدید از استحکامات دفاعی نیروی دریایی ارتش وارد بندر جاسک نوشته است: «حفظ امنیت در مرز‌های کشور و به ویژه در مرز‌های دریایی جنوب از خلیج فارس تا سواحل مکران پیوسته و همیشه به عنوان یک اصل مهم دنبال می‌شود. تامین امنیت خطوط کشتیرانی تجاری و نفت کش ایران درآب‌های آزاد نیز وظیفه نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران است که به خوبی عملیاتی شده است.»
«امیر دریادار حبیب الله سیاری»، معاون هماهنگ کننده ارتش نیز در حاشیه این بازدید گفته بود: «کارگروه توسعه سواحل مکران به ریاست معاون اول رییس جمهوری فعال است و نیروی دریایی ارتش هم برای پیشبرد اهداف این کارگروه همکاری می‌کند. توسعه سواحل مکران در کنار تامین امنیت این مناطق از راهبرد‌های دفاعی نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران است.»
یادآور می شود: مکران از نظر تاریخی سرزمینی ساحلی در جنوب شرقی ایران و جنوب غربی پاکستان است که در طول خلیج عمان از رأس‌الکوه در غرب جاسک تا لاس بلا در جنوب غربی ایالت بلوچستان پاکستان گسترده‌است. یکی از مهم‌ترین قابلیت‌های این منظقه، مجاورت آن با آب‌های آزاد بین‌المللی در سرتاسر مرز جنوبی، همسایگی مستقیم با کشورهای پاکستان و افغانستان و به طور غیرمستقیم با کشورهای آسیای مرکزی (از طریق ترکمنستان) است که یک راه غیرقابل چشم پوشی برای این کشورهای محصور در خشکی( به جز پاکستان) به دریاهای آزاد محسوب می‌شود.
استان سیستان و بلوچستان در مسیر دو کریدور از سه کریدور ترانزیتی بزرگ دنیا قرار دارد. این امر، منطقه مکران را به عنوان محور ترانزیتی طرح توسعه جنوب شرق مطرح می‌کند. در صورت راه‌اندازی محور ترانزیتی کشور، که از بندر چابهار آغاز و با عبور از شهرهای استان سیستان و بلوچستان و خراسان جنوبی، رضوی و شمالی به کشورهای آسیای میانه ختم می‌شود، این منطقه به سوی توسعه حرکت می کند./
نظر شما