ایران برای تحمیل هزینه به طرف های مذاکره دست بسته نیست

به گزارش خبرنگار سیاست خارجی خبرگزاری شبستان، «مهدی محمدی» مهمان برنامه دیشب (سه شنبه 11 دی ماه) گفتگوی ویژه خبری شبکه دو سیما بود و در این برنامه درباره مذاکرات هسته ای و خروج آمریکا از آن و تلاش های این کشور برای انجام مذاکره دوباره گفت: «این در شان ایران این نیست که دوبار در مذاکرات گزیده شود. ایران کشوری است که نظم مقاومتی در منطقه ایجاد کرده و بازیگر اصلی منطقه پس از داعش است و آنچه که طرف مقابل را در توافق ها نگه می دارد بالا بردن هزینه پایبند نبودن آنها به تعهداتشان است.»

این کارشناس مسائل سیاسی با بیان اینکه کشورمان برای تحمیل هزینه به طرف های مذاکره دست بسته نیست، تاکید کرد: «طرف های مقابل باید از هزینه های پایبند نبودن به تعهدات بترسند.در دنیای کنونی امضای کری یا امضای مکرون و برجام نمی تواند تعهد ایجاد کند بلکه میزان توانایی ما در تحمیل هزینه به طرف ها تعهد برای آنها ایجاد می کند.»

محمدی ادامه داد: «باید مشخص شود برنامه هسته ای برای چه چیزی تعطیل شد. اروپا و آمریکا به طور شفاف اعلام کرده اند که پس از پایان دوره برجام و سال 2025 میلادی فعالیت های هسته ای ما را نمی پذیرند.»

وی با بیان اینکه باید نیاز اروپایی ها به برجام را گرو بگیریم تا آنها بفهمند هزینه انجام ندادن تعهداتشان بالا است، گفت: «اروپایی ها تصریح کرده اند که کانال مالی ویژه (SPV) تحریم های آمریکا را دور نمی زند بلکه قرار است در کنار تحریم ها بخشی از روابط تجاری ایران با اروپایی ها را تسهیل کند البته اراده ای نیز در این باره در طرف اروپایی دیده نمی شود.»

این کارشناس مسائل بین الملل در ادامه درباره SPV گفت: SPV که مسئولان سیاست خارجی کشورمان با اروپایی ها درباره آن مذاکره می کنند از اقتصاد کشور پول زدایی می کنند و پول ایران را در حساب هایی بلوکه می کنند که کشورمان به آن دسترسی ندارد. SPV​ یعنی نفت در مقابل آن چیزی که اروپایی ها و آمریکایی ها بخواهند.»

محمدی با تاکید بر اینکه غربی ها می خواهند پولی در اختیار نظام اسلامی نباشد تا هزینه امور راهبردی خود کند، ادامه داد: «SPV خواست آمریکایی ها برای در اختیار قرار گرفتن منابع مالی ایران را محقق می کند. در تحریم ها سیستم پیچیده ای باید ایجاد شود که تحریم کننده طرف های روابط اقتصادی را نشناسد و ذینفعان و مبادله کنندگان در آن مشخص نشود اما SPV این موضوع را کامل مشخص می کند و مشتریان ایران را آشکار می سازد و این طرح در خدمت آمریکایی ها است.»

وی با اشاره به ضرورت اصلاح SPV​ تاکید کرد: «نباید برنامه هسته ای را بدهیم و در ازای آن مذاکره بگیریم.»

محمدی با بیان اینکه SPV طرح مشخصی نیست اما آنچه که تاکنون از آن مشخص شده طرحی برای ماندن ایران در برجام، موثر شدن تحریم ها، کشاندن ایران به توافق درباره توان موشکی و نفوذ منطقه ای و اجرای برنامه نفت در مقابل غذا است، گفت: «​بر اساس SPV​ که چارچوبی تهاتری است غربی ها برای پول نفت ایران تصمیم می گیرند که کجا خرج شود.»

وی بر این نکته تاکید داشت که باید برای ادامه تعهدات برجامی مان زمانی را مشخص کنیم  و برای افزایش هزینه اروپایی ها در انجام ندادن تعهداتشان باید با شرکای غیر غربی توافق های بزرگ و زیرساخت های مهم از جمله پیمان های دو جانبه پولی ایجاد کنیم.

این کارشناس مسائل بین المللی افزود: «باید با بازنگری در سیاست خارجی اعتماد شرکای غیر غربی را به دست بیاوریم زیرا آنها می گویند ایران فقط زمانی سراغ ما می آید که دچار مشکل شده است.»

وی با ابراز نگرانی از اینکه مسئولان سیاست خارجی کشور راهبردی برای مذاکره با اروپایی ها برای دستیابی به توافق خوب ندارند، گفت: «زمانی که مبانی رفتار مسئولان سیاست خارجی ایران را مرور می کنیم آنها ابتدا می گفتند تا زمانی که طرف مقابل در برجام باشد ما هم می مانیم بعد گفتند تا وقتی که برجام منافع اقتصادی کشور را تامین می کند به آن پایبندیم و اکنون نیز می گویند هدف ما اقتصادی نبوده است بلکه تا زمانی که منافع سیاسی امنیتی ما برقرار باشد پایبند به برجام هستیم. تا زمانی که با مبانی مخدوش وارد مذاکرات می شویم انتظاری برای توافق خوب وجود ندارد.»

محمدی با اشاره به اینکه هزینه پایبندی اروپایی ها به تعهداتشان صفر است در تبیین این موضوع گفت: «اروپا تحریم های یکجانبه آمریکا را اجرا می کند و ما هنوز با اروپایی ها مذاکره می کنیم. مسئولان سیاست خارجی کشورمان با رفتارشان به طرف مقابل می گویند ما پایبند برجام هستیم و اگر شما می خواهید خارج شوید خارج شوید. اینکه گاهی مسئولان سیاست خارجی کشور طرف مقابل را تهدید به خروج از برجام می کنند دیگر معتبر نیست زیرا به گونه ای رفتار کرده اند که هر نقضی طرف مقابل انجام داده است آنها در برجام باقی مانده اند.»

این کارشناس مسائل بین الملل با بیان اینکه وقتی غربی ها می بینند ما خود به خود در برجام هستیم دیگر به ما امتیازی نمی دهند، گفت: «اروپا به دلایل امنیتی برجام را می خواهد اما پس از خروج آمریکا از برجام باید شرایطی ایجاد می کردیم که اروپایی ها در پی ما بیایند اما اکنون ما دنبال اروپایی ها راه افتاده ایم.»

بنابراین گزارش، در بخش دیگری از این برنامه خبری «حسین حاجیلو»، کارشناس دیپلماسی اقتصادی درباره اقدامات اروپایی ها پس از خروج آمریکا از برجام گفت: «آنچه که اروپایی ها پس از خروج آمریکا از برجام مطرح کردند اجرای قانون مسدود سازی و راه اندازی SPV بود اما آنها اجرای قانون مسدود سازی را از 15 مرداد یعنی حدود سه ماه پس از خروج آمریکا از برجام و زمانی که همه شرکت های بزرگ اروپایی از ایران خارج شدند مطرح کردند که دیگر این قانون مصداقی برای اجرا در کشورمان و اجرای آن نیز اثری بر اقتصاد کشور نداشت.»

وی در ادامه به ویژگی هایی که باید در SPV باشد، پرداخت و گفت: «SPV باید طرحی باشد که در آن به هر میزانی که می خواهیم نفت بفروشیم و فراتر از محدودیت های آمریکا هر کالایی که می خواهیم بخریم و اگر این طرح این ویژگی ها را نداشته باشد در چارچوب تحریم های آمریکا است.»

حاجیلو در ادامه با بیان مطلبی از مسئول سیاست خارجی آمریکا مبنی بر اینکه SPV مخصوص تجارت مشروع  است، گفت: «این نشان می دهد که منظور اروپایی ها همان تحریم ها است وSPV در چارچوب تحریم های آمریکا است. ​اینکه تاکنون کشوری در اروپا میزبانی SPV​ را نپذیرفته است به دلیل ناتوانی و وابستگی اروپا به آمریکا است.»

این کارشناس مسائل اقتصادی به تشریح دلایل خود درباره این موضوع پرداخت و گفت: «باننک های آمریکایی و اروپایی تعاملات بسیاری با یکدیگر دارند و بخشی از سهام بانک های اروپایی متعلق به آمریکایی هاست و به این دلیل از همکاری با ایران عقب نشینی می کنند. اروپایی ها فقط می توانند از بخش کوچک اقتصادی برخی شرکت های خود کاری انجام دهند اما اراده سیاسی برای این موضوع نیز وجود ندارد.»

وی با تاکید بر این مطلب که رفتار سیاسی اروپا نشان می دهد آنها اراده ایستادگی در مقابل آمریکا را ندارند، تصریح کرد: «اروپا در سه مسئله نفوذ منطقه ای ایران،​ اقتدار موشکی و برجام پس از 2025 که آمریکایی ها مطرح کردند با آنها هم عقیده هستند.»

این کارشناس مسائل اقتصادی با اشاره به لزوم افزایش مبادلات دوجانبه از جمله مبادلات پولی کشورمان با طرف های غیر عربی گفت: «باید در مقابل رفتار غربی ها بخش زیادی از فعالیت های هسته ای کشورمان را باز گردانیم.»

«مجید شاکری»، کارشناس مسائل مالی نیز در ادامه این برنامه خبری به بیان ویژگی های SPV پرداخت و گفت: «تناقض هایی در SPV وجود دارد که از ابتدا اجرای آن را دچار مشکل می کند. سخنگوی وزارت خارجه کشورمان گفت SPV برنامه نفت در مقابل غذا نیست اما منطق SPV این گونه است.»

وی با اشاره به حضور امنیتی آمریکا در اروپا گفت: «این حضور باعث می شود هیچ تراکنش مالی از چشم آمریکایی ها دور نماند. اگر آمریکایی ها فقط یک موسسه مالی اروپایی را برای همکاری با ایران هدف قرار دهند بقیه موسسات اروپایی نیز پشت سر آن حرکت می کنند. اینکه شرکت های کوچک اروپایی بتوانند برای تسهیل روابط اروپا و ایران کاری کنند منطق ضعیفی دارد چون این شرکت ها به آسانی به وسیله شرکت های دیگر اروپایی ایزوله می شوند.»

این کارشناس مسائل مالی با بیان اینکه اروپایی ها ساختاری در کنار آمریکا می سازند نه اینکه بخواهند تحریم های آمریکا را دور بزنند، خاطرنشان کرد: «رفتار ما به گونه ای است که اروپا سقف درخواست ایران را SPV می داند و بیش از آن را نیز ما به ما نمی دهد. ما طرحی برای گذاشتن روی میز مذاکره با اروپایی ها نداریم و از این رو اروپا فکر می کند نیازمند آنها هستیم.»/