به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری شبستان، بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران به منظور ایفای وظایف محوله و ماموریتهای خود، همواره طرح ها و سامانه های نوینی را در دوره های مختلف معرفی و عملیاتی کرده است. در همین راستا و از چندی پیش سامانه های نهاب، صیاد و برداشت مستقیم (Direct Debit) را به منظور دقت در شناسایی مشتریان بانکی، یکپارچگی چکهای صادره و روش جدید پرداخت را تعریف و جهت ایجاد آنها به شرکت خدمات انفورماتیک (بازوی فنی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران) سفارش کار داده است. شرکت خدمات انفورماتیک پس از طی مراحل مختلف این سامانه را طراحی و پیاده سازی کرده و به بهره برداری رسانده است.
سامانه ملی «نهاب» نظام هویت سنجی اطلاعات مشتریان بانکی در بانک مرکزی
تحلیل، تولید و توسعه سامانه حاکمیتی نهاب (نظام هویت سنجی اطلاعات مشتریان بانکی)، تحت نظارت و رگولاتوری بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران از اواخر سال ۱۳۹۵ ، در دستور کار شرکت خدمات انفورماتیک قرار گرفت.
در این سامانه برای اولین بار در نظام بانکی کشور پایگاه داده ای از اطلاعات هویتی تمامی مشتریان بانکی اعم از حقیقی، حقوقی و اتباع خارجی ایجاد شده است. به همین منظور اطلاعات کلیه مشتریان حقیقی، حقوقی و اتباع خارجی (نزدیک به ۷۶ میلیون مشتری) بعد از تشکیل پروفایل های مربوطه و صحت سنجی آنها (استعلام از مراجع ذی صلاح) در پایگاه داده این سامانه درج شده و به هر مشتری مورد تایید شناسه ای به عنوان کد شهاب اختصاص داده شده است.
اتصالات متعدد مابین محل استقرار سامانه نهاب در سایت شرکت خدمات انفورماتیک با مراجعی نظیر ثبت احوال، ثبت شرکتها، وزارت اقتصاد، سامانه فیدا و کلیه بانکها و موسسات تحت نظارت بانک مرکزی ج.ا.ا به وجود آمده و در شرف بهره برداری نهایی و استفاده شبکه بانکی از آن می باشد.
حالا به تازگی بانک مرکزی در بخشنامه‌ای به همه بانکها و موسسات اعتباری تکلیف کرد که آمار و اطلاعات مشتریان را در سامانه نهاب بروزرسانی کنند.
بانک مرکزی در بخشنامه‌ای به مدیران عامل بانک های دولتی، غیر دولتی، شرکت دولتی پست بانک، موسسات اعتباری غیر بانکی و بانک مشترک ایران – ونزوئلا آورده است: احتراما همانگونه که استحضار دارند شناسایی مشتری از مهمترین ارکان مبارزه با پولشویی و تامین مالی تروریسم است. در همین راستا بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران در اجرای ماده ( ۲۰) آیین نامه اجرایی قانون مبارزه با پولشویی و قوانین و مصوبات مختلف از جمله بندهای (الف) و ب ماده ۱۸ قانون برنامه پنجساله ششم توسعه و همچنین ابلاغیه شماره ۱۲۳۲۱۸ مورخ ۱۳۹۳.۱۰.۱۷ جناب آقای دکتر جهانگیری معاون اول محترم رییس جمهور به راه اندازی سامانه نظام هویت سنجی الکترونیکی بانکی موسوم به نهاب نموده است.
نهاب، پایگاه جامع و یکپارچه اطلاعات هویتی مشتریان موسسات اعتباری به شمار می آید و شناسایی کامل مشتریان موسسات مذکور و ایجاد کنترل های لازم بر نحوه عملکرد آن ها در شبکه بانکی کشور را تسهیل و تسریع می نماید. این پایگاه داده به هر یک از مشتریان شبکه بانکی کشور شناسه منحصر به فردی به نام شهاب تخصیص می‌دهد که در این صورت لازمه بهرمندی از خدمات بانکی برخورداری از شناسه مذکور خواهد بود. ماموریت سامانه موصوف در پنج فاز طراحی شده و در حال حاضر مرحله برون خط سامانه نهاب تقریبا تکمیل شده و به زودی آن مرحله اجرایی خواهد شد.
علاوه بر این چنانچه مستحضرند در قانون اصلاح صدور چک مصوب جلسه علنی مورخ ۱۳۹۷.۰۸.۱۳ مجلس شورای اسلامی ابلاغی طی بخشنامه شماره ۹۷.۳۲۰۴۶۵ مورخ ۱۳۹۷.۹.۱۲، بانکها موظف شده اند صحت مشخصات متقاضی دسته چک را با استعلام از سامانه نظام هویت سنجی الکترونیکی بانکی (نهاب) احراز کنند. لذا از این پس قبل از اعطای دسته چک به متقاضیان، لازم است هویت متقاضی از طریق استعلام از سامانه نهاب احراز شود.
با عنایت به مراتب مذکور و همچنان که بیشتر طی نامه شماره ۹۷.۲۷۲۲۳۳ مورخ ۱۳۹۷.۰۸.۰۵ اداره نظام های پرداخت بانک مرکزی اعلام گردد. آخرین به روز رسانی مشتریان دارای شناسه شهاب بانک ها و موسسات اعتباری با هدف احراز صحت آمار و اطلاعات مشتریان شبکه بانکی کشور در سرور انتقال فایل سامانه نهاب به آدرس/ ftp:/nahabmap.nibn.net قرار گرفته است. لذا ضمن اعلام اینکه این که مسولیت هر گونه مغایرت در اطلاعات مذکور، متوجه هیات مدیره و هیات عامل آن بانک یا موسسه اعتباری می باشد، خواهشمند است دستور فرمایند مراتب به قید تسریع و با لحاظ مفاد بخشنامه شماره ۹۶.۱۴۹۱۵۳ مورخ ۱۳۹۶.۵.۱۶ به تمامی واحد های ذیربط به آن بانک یا موسسات اعتباری ابلاغ شده و نسبت به مطابقت و بروزرسانی آمار و اطلاعات مشتریان آن بانک یا موسسات اعتباری اقدام انجام پذیرد.
بنابراین گزارش، عملکرد سامانه های صیاد و برداشت مستقیم (Direct Debit) نیز به شرح زیر است:
برداشت مستقیم پایا و مدیریت مجوزها
این سامانه به عنوان یکی از پروژه های نقشه راه ۱۴۰۰ بانک مرکزی و با هدف خودکار نمودن پرداخت های منظم مشتریان بانکی (پرداخت هایی مانند قبوض، اقساط تسهیلات، اجاره بها، آبونمان و...) از سال ۹۵ در دستور کار شرکت خدمات انفورماتیک قرار گرفت. این خدمت از قطعات اصلی پازل نظام های ملی پرداخت محسوب می شود. این خدمت پس از تدوین آیین نامه های مربوطه و پشت سر گذاشتن آزمون های متعدد برای شبکه بانکی، آماده بهره برداری شده است.
صیاد (صدور یکپارچه الکترونیکی دسته چک)
این سامانه پس از عملیاتی شدن سامانه چکاوک، به منظور یکپارچه نمودن ساختار اطلاعاتی و شکلی دسته چک های بانکی با نظارت بانک مرکزی ج.ا.ا به شرکت خدمات انفورماتیک محول گردید. از دیگر ویژگی های این محصول، امکان ارائه استعلامات پیامکی سوابق فرد صادر کننده چک، می باشد. صیاد هم اکنون به مرحله بهره برداری رسیده و از شهریور ماه امسال از گردش چک های غیر صیادی در سامانه چکاوک ممانعت به عمل خواهد آمد.
تمامی بانکها و موسسات مورد تایید و تحت نظارت بانک مرکزی، مشمول استفاده از این سامانه ها هستند. بهره برداری از هریک از این سامانه ها منوط به دریافت مجوزهای تاییدی از بانک مرکزی می باشد. به همین منظور هریک از بانکها و موسسات مورد تایید بانک مرکزی باید خود و یا شرکتهای پیمانکار شان ضمن رعایت قوانین و استانداردهای هر یک از این سامانه در فرآیند آزمونهای تاییدی اقدام و مجوزهای فنی/ مقرراتی لازمه را کسب کنند./
نظر شما