به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری شبستان، دولت بنا بر بند الف ماده 36 قانون برنامه ششم توسعه مکلف شده است تا با رعایت سیاستهای کلی اصل چهل و چهارم قانون اساسی، حداقل 30 درصد آب آشامیدنی مناطق جنوبی کشور را از طریق شیرین کردن آب دریا تأمین کند.
«اسحاق جهانگیری»، معاون اول رئیس جمهوری در مراسم افتتاح سد مخزنی بار در شهرستان نیشابور موضوع آب را یکی از محوری ترین برنامه های دولت تدبیر و امید عنوان کرده و گفته بود: «برنامه ششم توسعه بیش از آنکه به مسائل کلی بپردازد، برنامه ای مسئله محور است و یکی از اصلی ترین محورهای آن مسأله آب است.
وی با بیان اینکه دولت تدبیر و امید از ابتدا یکی از محوری ترین برنامه های خود را بر موضوع آب متمرکز کرد، گفته بود: «این برنامه که با تاکید رییس جمهوری دنبال شد هم در سال های قبل و هم در سال های بعد یکی از محوری ترین برنامه ها و از جهت گیری های اصلی دولت است.»
معاون اول رییس جمهور در ادامه بر ضرورت مدیریت تامین و مصرف منابع آب تاکید کرده و گفته بود: «وزارت نیرو پروژه های متعددی برای تامین منابع آب در دست اجرا دارد اما با محدودیت جدی که در بخش منابع آب در کشور وجود دارد علاوه بر این پروژه ها نیازمند انتقال آب از کشورهای دیگر نیز هستیم.»
بر همین اساس و با افزایش به برداشت بیرویه آب از دشتها و نیاز به ایجاد منابع آبی پایدار اولویت وزارت نیرو در تأمین نیاز آبی مناطق ساحلی کشور، تأمین آب از منابع غیرمتعارف است.
براساس تعریف، آب غیرمتعارف به آبی گفته میشود که از تصفیه فاضلابهای (پسابها) شهری و صنعتی، شیرینکردن آب شور دریا، جمعآوری آب باران و نظایر آن به دست میآید. مهمترین منابع آبی آبهای غیر متعارف، شامل آب دریاها، آب های شور و فاضلابها و پسابهاست که پس از تصفیه مورد استفاده قرار میگیرند.
این منابع از منظر آب سطحی یا زیرزمینی یا میزان کیفیت قابل طبقهبندی هستند. آبهای غیرمتعارف به دو گروه عمده تقسیمبندی شدهاند. دسته اول گروهی هستند که حاوی مقدار زیادی از مواد جامد معلق هستند. آب دریا، فاضلابهای ناشی از فرآیندهای صنعتی، آب زهکش ناشی از زمینهای کشاورزی، آبهای زیرزمینی و سطحی با درجه بالای شوری در این دسته قرار میگیرند.
دومین دسته شامل آن دسته از آبها هستند که از بقایا و پس ماندههای گیاهان و حیوانات به دست میآیند. فاضلابهای شهری، فاضلابهای صنایع غذایی و فاضلابهای مربوط به باغ وحش در این دسته قرار می گیرند.
بنابراین گزارش در راستای تامین آب از مناع غیرمتعارف و اجرای قانون برنامه ششم توسعه، بزرگترین سایت آب شیرینکن کشور با ظرفیت یک صد هزار مترمکعب در شبانه روز با سرمایهگذاری بخش خصوصی به میزان 204 میلیون دلار در شهر بندرعباس در حال احداث است.
مرحله اول این پروژه به ظرفیت 20 هزار مترمکعب در شبانه روز و با صرف هزینهای بالغ بر 2600 میلیارد ریال با حضور معاون اول رئیس جمهوری افتتاح و در مدار بهرهبرداری قرار گرفت. با افتتاح این بخش از طرح، ظرفیتی به میزان 230 لیتر بر ثانیه به ظرفیت تولید آب شرب هرمزگان استان اضافه میشود و بر اساس برنامهریزیهای انجام شده، تکمیل ظرفیت نهایی این پروژه نیز با سرعت در دست اجراست.
احداث سامانههای آب شیرینکن در حاشیه 100 کیلومتر جنوب کشور برای تأمین بخشی از آب مورد نیاز این مناطق ضروری است. هم اکنون 85 واحد آب شیرینکن با ظرفیت حدود 400 هزار مترمکعب در شبانه روز در کشور در حال ساخت و بهرهبرداری است و این مهم با حضور و استقبال بخش خصوصی در سرمایهگذاری برای ایجاد سامانههای آب شیرینکن، به دست آمده و از این طریق تلاش میشود تا تنش آبی در حاشیه جنوبی خلیج فارس، تا حدی زیاد مهار شود.
با فراهم شدن زمینه جذب سرمایهگذاری خارجی در بخش آب و برق و در راستای سیاستهای دولت، مهمترین وظیفه وزارت نیرو تلاش برای تسهیل روند سرمایهگذاری بخش خصوصی داخلی و خارجی و رفع موانع احتمالی در این مسیر است.
تاکنون سرمایهگذاریهایی به میزان 70 هزار میلیارد ریال در قالب قرارداد با بخش خصوصی به روشهایBOO ، BOT و بیع متقابل مبادله شده است. گام بعدی تأمین آب فلات مرکزی ایران شامل 17 استان از طریق شیرین سازی آب خلیج فارس و دریای عمان است.
هم اکنون آب شیرینکنهایی به ظرفیت 23000 متر مکعب در بندرلنگه و در چابهار و کنارک به ظرفیت 32500 مترمکعب در آبادان به ظرفیت 10000 مترمکعب در بندرعباس به ظرفیت 100 هزار مترمکعب در شبانه روز در حال احداث است و در جزایر جنوب، تأسیسات نمکزدایی آب دریا فعال و یا در دست اجرا است.
در شرایط کنونی به دلایل تغییر اقلیم و استمرار پدیدهی خشکسالی، ما بیش از گذشته نیازمند تأمین آب به روشهای غیرمتعارف همچون استفاده از فناوری آب شیرینکنها هستیم.
استان هرمزگان بیشترین تعداد آب شیرینکن را درسطح کشور دارد و طی یک دهه اخیر توانسته است هزینه تولید آب از طریق سامانههای نمکزدایی را به نحوی کاهش دهد و در زمینهی جذب سرمایهگذار بخش خصوصی یکی از پیشرو ترین شرکتهای آب و فاضلاب میباشد. در این استان در سال 1385 در شهرستان بندرلنگه به روش BOO و در قالب قراردادهای خرید تضمینی سامانههای نمکزدایی با ظرفیت 6000 مترمکعب در شبانه روز احداث شد و پس از آن به منظور رفع کمبود آب در جزایر ابوموسی، تنب کوچک، هنگام، لارک، هرمز، فارور، قشم، شهرهای درگهان، سوزا در جزیره قشم و جزایر هنگام قدیم و قیل و دیگر نقاط استان با سرمایهگذاران بخش خصوصی پروژههای آب شیرینکن احداث شد.
در حال حاضر احداث 17 سایت آب شیرینکن فعال توسط بخش خصوصی در استان هرمزگان در حال اجرا است و سالیانه 23 میلیون مترمکعب منابع آب شرب استان از طریق تأسیسات نمکزدایی تأمین میشود. هماکنون 22 درصد از نیاز آبی استان از طریق شیرینسازی آب دریا و 78 درصد آن از طریق منابع سطحی و زیرسطحی تأمین میشود.
تکمیل و راهاندازی آب شیرینکنهای در حال احداث در شهرهای بندر عباس، بستک و پارسیان تا پایان سال 1400 ، بیش از 50 درصد نیاز آبی استان از طریق تأسیسات شیرینسازی تأمین می شود و 40 درصد مابقی نیز وابسته به آبهای سطحی و زیر سطحی خواهد بود. با تلاش و نگاه ویژه دولت تدبیر و امید و ایجاد فضای امن برای سرمایهگذاری بخش خصوصی، حجم سرمایهگذاری جذب شده در بخش پروژههای آب و فاضلاب استان هرمزگان بالغ بر 11000 میلیارد ریال است که بیانگر عملکرد موفق شرکت آب و فاضلاب استان در استفاده از ظرفیت بخش خصوصی است./
نظر شما