اعدام «إسراء الغمغام»/ شیعیان عربستان خاموش نمی شوند

خبرگزاری شبستان، گروه بین الملل،  مجله فرانسوی «اکسپرس» با انتشار گزارشی به مسئله اعدام «إسراء الغمغام» فعال شیعی مسلمان عربستان پرداخته و پرسیده است که «آیا إسراء الغمغام فعال حقوقی عربستان نخستین زن خواهد بود که در عربستان به دلیل تعهدش به دفاع از حقوق بشر اعدام می شود؟»

این مجله فرانسوی عنوان کرده است که پیش از این نیز زنانی در عربستان به دلیل قتل یا تجارت مواد مخدر یا تروریسم اعدام شدند، اما هیچ زنی به دلیل اعتراض مسالمت آمیز همانند إسراء الغمغام که در زمینه دفاع از حقوق بشر فعالیت کند، به این حکم محکوم نشده است.

اکسپرس در گزارش آورده است که انتظار می رفت که الغمغام هفته گذشته دربرابر دادگاه جنایی حضور یابد، اما وی به دادگاه احضار نشد و همین امر نگرانی سازمان های حقوق بشری را دربرداشت؛ با وجود اینکه طرف های مورد نظر خواستار به تعویق افتادن این دادگاه به 13 ژانویه شدند.

 الغمغام، فعال حقوقی شیعی عربستان از اوایل سال 2011 میلادی و همزمان با بیداری اسلامی به دلیل مشارکت در اعتراض های مسالمت آمیز در منطقه شیعه نشین قطیف در عربستان و خارج از آن به شهرت رسید، وی از دولت سعودی خواست تا دست از تبعیض نژادی بین اهل تسنن و تشیع که خواهان تحقق عدالت و دمکراسی و بهبود شرایط معیشتی شان هستند، بردارد. اوج شهرت إسراء زمانی است که مقامات سعودی در ماه آگوست 2018 میلادی به انتشار شایعاتی درباره وی اقدام کردند.

مقامات سعودی در ششم دسامبر 2015 میلادی الغمغام را به همراه همسرش «موسی جعفر الهاشم » به علت حضور در اعتراض های مسالمت آمیز قطیف و انتشار تصاویر این تجمع های در شبکه های ارتباط اجتماعی بازداشت کردند و او امروز به اتهام پیوستن به یک شبکه تروریستی باهدف ایجاد آشوب و تحریک ضد آل سعود محکوم به اعدام است.

در همین حال، سازمان عفو بین الملل، 20 نوامبر 2018 میلادی از مدارک و شواهدی پرده برداشت که نشان از شکنجه و آزار جنسی در حق فعالان زن عربستان داخل زندان ها حکایت دارد؛ زنانی که تنها به دلیل دفاع از حقوق زنان در حبس به سرمی برند.

سازمان های بین المللی غیر دولتی نیز تلاش دارند تا با اعمال فشار بر مقامات سعودی حکم اعدام این فعال حقوقی را تغییر دهند؛ به طوری که «ساره لیا ویتسون» رئیس بخش خاورمیانه دیده بان حقوق بشر پیش از این به مقامات سعودی گفته بود که هرگونه اعدام وحشتناک است، اما تلاش برای اعلام فعال حقوقی مانند إسراء الغمغام  مسئله فجیعی است.

اکسپرس گزارش داد که چهره اصلاح گرانه «محمد بن سلمان» ولیعهد سعودی تخریب شده است و تخریب این چهره به علت سیاست ها و عملکردهای ریاض روبه افزایش است؛ به ویژه پس از گذشت هفته ها از کشتن «جمال خاشقجی» روزنامه نگار عربستانی که در دوم اکتبر در کنسولگری این کشور در استانبول کشته شد، چهره بن سلمان از یک فرد اصلاح گرا به یک فرد مستبد قاتل تبدیل شده است.

برخی از تحلیلگران معتقدند که هدف مقامات سعودی از اجرای حکم اعدام الغمغام، ساکت کردن مخالفان در منطقه شیعه نشین الشرقیه است؛ حال آنکه آل سعود در سال 2014 میلادی نیز هشت نفر از فعالان شیعی از جمله شیخ «نمر النمر» از علمای شیعه عربستان را به دلیل شرکت در تظاهرات به اعدام محکوم کرد؛ اما پس از اعتراض های گسترده مبنی بر لغو اعدام شیخ نمر، مقامات سعودی در دوم ژانویه 2016 میلادی اعدام وی را اجرایی کردند.

مقامات سعودی براین باور بودند که اگر شیخ نمر را اعدام کنند؛ معترضان را خواهند ترساند و موج این اعتراض ها خاموش می شود؛ اما این باور اشتباه باعث شد تا موج اعتراض ها پس از شهادت شیخ نمر افزایش یابد و معترضان برای ادامه راه شیخ نمر و شهدای دیگر قطیف بر خواسته های عدالت جویانه خود اصرار ورزند.

حال مقامات آل سعود با همین دید به جلو می روند و این بار می خواهند یک فعال زن شیعه را به گمان ساکت کردن معترضان اعدام کنند؛ اما فشارها بین المللی برای اجرایی نشدن این حکم بر ریاض افزایش یافته است و اگر ریاض در شرایط فعلی مرتکب این اشتباه شود، شاید پیامدهای سنگینی بر این رژیم به ارمغان داشته باشد.