خبرگزاری شبستان، گروه اندیشه: گاهی یک واژه دنیایی از معنا را در خود جای می دهد و در سایه عملی شدن آن می توان به افق های روشنی دست یافت که شاید تا پیش از آن در حد رویا بوده اند؛ «وحدت» ازجمله همین مفاهیم و واژه ها است که در صورت تحقق آن در میدان عمل، می تواند موانعی چون تکفیر، اسلام هراسی، ضعف و ذلالت مسلمین و ... را از ریشه برکنده و آنها را به عزتی که خدای متعال برای شان در نظر دارد، برساند.
از این رو، به مناسبت فرا رسیدن ایام ولادت پیامبر ختمی مرتبت(ص) و هفته وحدت با مولوی «نذیر احمد سلامی»، نماینده مردم سیستان و بلوچستان در مجلس خبرگان رهبری و استاد دانشگاه درباره ضرورت و راه های تحقق وحدت به گفت وگو پرداخته ایم که مشروح آن تقدیم حضورتان می شود:
ایجاد «وحدت» و زمینه سازی برای نزدیکی و همدلی پیروان مذاهب اسلامی به یکدیگر در شرایط امروز جهان چه ضرورتی دارد و چرا به عنوان یک الزام شناخته می شود؟
وحدت یک اصل اسلامی است و با توجه به آنکه اسلام یک دین فراگیر است و مخاطب آن همه انسان ها هستند، وحدت مبنای تمدن اسلامی محسوب می شود؛ از این رو، وحدت میان اهل تشیع و اهل سنت و دیگر اقشار و گرایش های مذهبی از دیدگاه اسلام امری حیاتی است و آیات و روایات متعددی به این مسئله اشاره و توصیه دارند.
باید توجه داشت وحدت و تلاش برای ایجاد و تقویت آن، محدود به زمان و مکان نیست، اما به دلیل آنکه انسان غفلت هایی دارد مقطع زمانی «هفته وحدت» برای غفلت زدایی و توجه به این مسئله مهم، تاثیرگذار است.
با توجه به آنکه امروز جهان اسلام از بلایایی چون تکفیر و گروه های تکفیری تروریستی رنج می برد، وحدت چقدر می تواند در دفع این قسم از شرور موثر باشد؟
تشیع و اهل سنت فرقه های مادر مذاهب اسلامی هستند و دیگر مذاهب ذیل آنها قرار می گیرند، لذا دشمن درصدد است که امت اسلامی را با توسل به حربه ها و حیله های مختلف تضعیف و نابود کند؛ در این میان تنها راه موثری که دشمن روی آن دست گذاشته و برای نابودی اش نقشه دارد، وحدت است تا نشان دهد شیعه و اهل سنت دشمن یکدیگر هستند. از این رو، ضرورت دارد اهل سنت و اهل تشیع برای خنثی کردن نقشه های دشمن در هر برهه ای آگاه و بصیر باشند و با وحدت و همدلی، دشمن را خلع ید کنند.
چه عواملی باعث تفرقه و تضعیف روح وحدت و همدلی در جهان اسلام می شود؟
امروز تبلیغات دشمن به این سو است که تاریخ را به میل خود بازخوانی کند، اگرچه برخی اختلافات درباره تاریخ بین اهل سنت و اهل تشیع وجود داشته اما دشمن سعی می کند با بازخوانی و احیای این اختلافات و تحریف تاریخ، به وحدت خدشه بزند. برای مثال برخی افراد و افکار ناشایست را که (شاید شکار توطئه های دشمن شده اند) احیاء و تقویت می کند.
عامل دیگر تفرقه در جهان اسلام، مسئله فضای مجازی است که مقابله با آن کار سختی است مگر آنکه مسلمانان از هر مذهبی با همان میزان و قوت و انگیزه ای که دشمن در این فضا حضور دارد، فعال باشند وگرنه تبلیغات سوء دشمنان تاثیر منفی بر جای می گذارد.
چطور می توان آتش دشمنی هایی همچون وهابیت و تفکر تکفیر را در جهان اسلام خاموش کرد؟
دشمنی با اسلام ناب از همان صدر اسلام و حیات بابرکت پیامبر(ص) وجود داشته و به اشکال مختلف در طول تاریخ بروز و ظهور یافته است لذا وجود و فعالیت فرقه هایی مثل وهابیت که دیگر مسلمین را تکفیر می کنند، چیز جدیدی نیست.
اگر ما آن راه و روشی را که پیامبر(ص) و اصحاب ترسیم کرده اند در پیش بگیریم، برادری کرده و خیرخواه هم باشیم، ترفندهای دشمن تاثیر بسزایی ندارد و ما را از هم جدا نمی کند البته به شرط آنکه ما مسیر سنت و اهل بیت(ع) را در پیش بگیریم وگرنه شکار دام های دشمن می شویم.
راه رسیدن به وحدت از بدنه امت اسلام چیست؟ اهل سنت و اهل تشیع چطور می توانند زمینه این آرمان را فراهم کنند؟
وحدت ضامن پیروزی امت اسلامی است چون به دلیل تفرقه است که منابع زیرزمینی، انسانی و طبیعی ما در اختیار دشمن قرار گرفته و آن را چپاول می کند، دشمن نمی خواهد جهان اسلام رشد کرده و خودکفا باشد و برای ممانعت در این مسیر راه های مختلفی را می پیماید و سیاست های خود را اعمال می کند.
راه مثبت برای ما که توطئه های دشمن را خنثی می کند این است که تاریخ اختلافات را ورق نزنیم، چراکه در طول تاریخ نزاع و اختلاف هایی میان شیعه و اهل سنت بوده اما نباید تاریخ را برای تعصبات تحریف کنیم بلکه باید به پیشرفت و صلاح اسلام عمل کنیم نه آنکه اختلافاتی را که مورخان نگاشته اند، احیاء کنیم و گسترش دهیم.
به عبارت بهتر، از یکسو تاریخ را برای زنده کردن اشتباهات ورق نزنیم و بدون تعصب با اختلاف نظرها مواجه شویم؛ برای مثال کارهای خوب عالمان اهل سنت یا بزرگان تشیع را به دلیل تعصبات مذهبی رد نکنیم.
علاوه بر این، دین را باید بر مذهب مقدم کنیم؛ تاریخ را فراموش و از امروز شروع کنیم و آیات و روایات موردوفاق را مرکز ثقل قرار داده و اجرا کنیم و صلاح اسلام را بر صلاح مذهب ارجحیت دهیم.
اهل سنت و اهل تشیع باید تاریخی که موارد اختلافی را نقل و ثبت کرده، مدیریت کنند تا از دعوا و نزاع جلوگیری شده و بازوی کمک یکدیگر باشیم.
آیا وحدت صرفاً جنبه سیاسی دارد یا جنبه هایی را که در بر می گیرد، بیش از آن است؟
باید توجه داشت در اسلام دین از سیاست جدا نیست بلکه کل سیاست دین است و تصریح قرآن «إِنَّ هَذِهِ أُمَّتُکُمْ أُمَّةً وَحِدَةً وَ أَنَا رَبُّکمْ فَاعْبُدُونِ» نشان می دهد وحدت مسئله ای عبادی سیاسی است.
یعنی خدای متعال وحدت را مبنای کلمه توحید قرار داده و اشتباه است که بگوییم وحدت صرفاً موضوعی سیاسی است بلکه عبادی نیز است اما عبادت سیاسی چراکه در نگاه اسلام عبادت و سیاست از هم جدا نیستند.
علاوه بر آیات قرآن، در روایات نیز دین و سیاست توامان اند به منزله اینکه ساختمانی هم پایه دارد هم محافظ که هر یک نباشد ساختمان منهدم و ویران می شود. از این رو، سیاست برای حفاظت از اسلام و اجرای حکومت است.
نظر شما