عقده «بن سلمان» برای حذف رقیبی به نام «غزالان»

خبرگزاری شبستان، گروه بین الملل: پس از قتل «جمال خاشقجی» روزنامه نگار و منتقد عربستانی در دوم اکتبر 2018 در کنسولگری عربستان در استانبول، محافل داخلی خاندان سعودی نسبت به سرنوشت و وضعیت شاهزاده های بازداشت شده نگران شدند که مبادا سرنوشت مشابه خاشقجی در انتظار آنها باشد.

شاهزاده «سلمان بن عبدالعزیز بن سلمان بن محمد آل سعود» (38 ساله) یکی از شاهزاده هایی است که نامش به دستور «محمد بن سلمان» ولیعهد عربستان در فهرست ترور قرار گرفته است دارد؛ وی یک چهره جهانی و روشنفکر به شمار می آید که برخی از شاهزادگان سعودی، وی را گزینه خوبی برای جایگزینی «بن سلمان» می دانند.

اما این شاهزاده سعودی معروف به «غزالان» در ژانویه 2018 پس از فراخوانی اش به کاخ سلطنتی مورد ضرب و شتم قرار گرفت و بازداشت شد و به جای نامعلومی منتقل شد، به همین دلیل کسی از سرنوشت وی اطلاعی ندارد. دو روز پس از بازداشت این شاهزاده، بن سلمان دستور بازداشت «عبدالعزیز بن سلمان» پدر سلمان را صادر کرد و بدون تفهیم اتهام دستگیر گردید.

بازداشت این شاهزاده سعودی پس از دستگیری 11 شاهزاده جوان در کاخ سلطنتی در ریاض انجام گرفت که در اعتراض به پرداخت هزینه های برق و آب تظاهرات کردند؛ اما مسئله مهم اینجاست که «غزالان» در میان این تظاهرکنندگان نبوده است، به همین دلیل مشخص نیست که بن سلمان به چه علتی وی را بازداشت و به مکان نامعلومی منتقل کرده است.

این شاهزاده جوان دکتری حقوق از دانشگاه سوربون فرانسه دارد. به سه زبان ایتالیایی، آلمانی و فرانسوی مسلط است و از دوستان نزدیک «امانوئل ماکرون» رئیس جمهوری فرانسه به شمار می آید و ارتباط نزدیکی با تعدادی از رهبران جهان و شخصیت های عالی رتبه جهانی دارد؛ شاید بتوان گفت که موقعیت جهانی و خاصش باعث شده است که بن سلمان نسبت به وی حسادت کند و همچنین از موقعیت وی هراسناک شود.

روزنامه «واشنگتن پست» با اشاره به بازداشت این شاهزاده جوان سعودی، نوشته است که حسادت شدید بخشی از شخصیت محمد بن سلمان است که در پشت ماجرای بازداشت «غزالان» قرار دارد؛ به خصوص که شخصیت مشهور بین المللی و حضور بیشترش نسبت به بن سلمان در محافل بین المللی و تسلط به سه زبان دنیا و داشتن مدرک دکتری حقوق عاملی برای حسادت بن سلمان نسبت به وی است.

این روزنامه آمریکایی نوشت:  غزالان، مدرن تر از بن سلمان است و یک فرد روشنفکر و ویژه است که چهره ای خوب و زیبا از فرهنگ عربستان در مناطق مختلف اروپا ارایه می دهد و با نخبگان سیاسی مهم جهان در ارتباط است.

وی موسس «باشگاه موورز» است و هدف از تاسیس آن جمع آوری رهبران جوان جهان در یک جایگاه برای تبادل افکار و دانش و اطلاعات و تقویت روابط مفید و تسهیل در تبادل فرهنگی است. این شاهزاده سعودی همچنین از اتاق بازرگانی و صنعت پاریس مدال عالی را دریافت کرده است و همچنین مدال دیگر در همین زمینه از آلمان به دست آورده است.

کارشناسان پیش بینی کردند که ویژگی های منحصر به فرد شاهزاده سلمان بن عبدالعزیز در خاندان آل سعود باعث شده است که غزالان به عنوان رهبر آینده احتمالی و رقیبی برای بن سلمان به شمار آید.

ماکرون، دوست این شاهزاده سعودی از آوریل گذشته تلاش کرده است تا وی را آزاد کند، به همین وزارت امور خارجه فرانسه مسئولیت پیگیری وضعیت این شاهزاده را برعهده گرفته است.

در همین حال، خانواده این شاهزاده در اکتبر گذشته نسبت به وضعیت غزالان ابراز نگرانی کردند که شاید سرنوشت مشابه جمال خاشقجی در انتظار وی باشد.

غزالان دوماه پیش از بازداشتش زمینه را برای سفر ماکرون در نوامبر 2017 میلادی فراهم کرد و نقش مهمی در سفر ماکرون به ریاض داشت؛ سفر ماکرون به ریاض برای حل بحران بازداشت «سعد حریری» نخست وزیر لبنان در ریاض انجام شد، این درحالی است که وی هیچ سمت رسمی در خاندان سعودی ندارد و همین امر نشان می دهد که جایگاه این شاهزاده در خارجی تهدیدی برای بن سلمان بوده است.

این شاهزاده جوان همچنین از محبت و احترام «سلمان بن عبدالعزیز» پادشاه عربستان نیز برخوردار است، به طوری که شبکه الجزیره به نقل از یکی از دوستان این شاهزاده سعودی نقل کرد که پادشاه عربستان هنگامی که ولیعهد بوده است، در پیامی به غزالان گفته بود که تو افتخار ما و این کشور هستی و پرچم عربستان در جهان بالابرده ای.

تلاش های فرهنگی بسیار غزالان و محبوبیت وی در میان شاهزادگان و حتی پادشاه را می توان یکی از علتهای دیگر حسادت بن سلمان به وی دانست.

 «حاتم ایلی» وکیل فرانسوی این خانواده در اظهارات مطبوعاتی اعلام کرد: در پرونده غزالان و پدرش هیچ شبه ای از فساد وجود ندارد و بازداشت آنها تنها به علت دیدگاههایشان بوده است.

ایلی افزود: بین پادشاه عربستان و ولیعهد به خاطر نوع برخوردش نسبت به شاهزادگان دیگر مشاجره رخ داده است و مشاجره به خاطر حسادت بن سلمان به دیگران بوده است.

این شاهزاده سعودی، نخستین فرد قوی در خاندان سعودی نیست که نوک پیکان بن سلمان به سمت وی قرار گرفته باشد، بلکه پیش از وی دیگرانی نیز بودند که جایگاه ولیعهد را تهدید کنند، به طوری که می بینیم که شاهزاده«محمد بن نایف» ولیعهد پیشین یکی از کسانی بود که بن سلمان برای برنامه وی را از سمتش برکنارکرد تا خود جایگزین وی شود.

پس از بن نایف، شمار زیادی از شاهزادگان پرنفوذ به بهانه مبارزه با فساد در هتل ریتز دستگیر کرد و این اقدام برای ساکت کردن مخالفان در این کشور انجام گرفت. بن سلمان در برنامه حذف مخالفان خود علاوه بر بازداشت، گزینه قتل نیز قرار داده است.

در همین حال، انتظار می رود بازگشت شاهزاده «احمد بن عبدالعزیز» بردار کوچک سلمان بن عبدالعزیز از تبعید به ریاض و اتخاذ تدابیر اصلاحی اش در این کشور موجب آزادی شاهزادگان سیاسی و مخالفان دیگر شود و این شاهزاده جوان و پدرش که بدون تفهیم اتهام در بازداشت می برند، آزاد شود.

همچنین رئیس جمهوری فرانسه به خاطر دوستی با سلمان بن عبدالعزیز نیز وارد این ماجرا شده است و تلاش دارد تا با اتخاذ تدابیری زمینه را برای آزادی این شاهزاده جوان فراهم کند.

پیش بینی می شود اقدامات اصلاحی شاهزاده احمد و حضور فرانسه در این ماجرا بتواند گره گشایی برای آزادی این شاهزاده جوان باشد، اگرچه به نظر می رسد که بن سلمان آزادی وی را برای تاج و تخت خود خطرناک بداند، چرا که وی به خاطر محبوبیت در میان خاندان سعودی و وجه بین المللی اش یکی از گزینه های ولیعهدی است.