خبرگزاری شبستان، گروه اندیشه: پیرو پیشنهاد مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران و مصوبه هیئت امنای مؤسسه برای تشکیل گروه «فلسفه و علوم در تمدن اسلامی (علوم حکمت‌بنیان)»، اولین جلسه شورای علمی گروه «فلسفه و علوم در تمدن اسلامی» در مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران، به ریاست علی‌اکبر ولایتی و با حضور عبدالحسین خسروپناه، رئیس مؤسسه، محمود مصدق، استاد داروسازی، حسن بلخاری، استاد هنر و معماری حکمی، محمدحسین نائیجی، استاد هیئت و ریاضیات حکمی در حوزه علمیه، ابوالقاسم رحمانی، محقق منطق و هیئت، رضا کوهکن، محقق کیمیا، محلوجی، متخصص و محقق تاریخ طب و شهین اعوانی، معاون پژوهشی و تحصیلات تکمیلی مؤسسه، دبیر جلسه تشکیل شد.
در ابتدای این جلسه، ولایتی بر ضرورت احیای تراث علمی و فرهنگی و نیز ضرورت اشاعه و ترویج این علوم در دانشگاه‌ها به خصوص در علوم انسانی تأکید کرد و گفت: تاکنون در پیوند علوم و تمدن اسلامی و نیز شناخت صحیح آن در پژوهشگاه‌های علمی کشور و نیز شناساندن روشمند و حکیمانه آن در دانشگاه‌های کشور کوتاهی شده است. آگاهی و علم نسبت به سیر تاریخی و دستاوردهای علوم در تاریخ تفکر ایرانی- اسلامی و اشاعه آن سبب بالا رفتن اعتمادبنفس و خودباوری جوانان می‌شود.
وی تصریح کرد: در تعریف تمدن اسلامی، تاکنون در یافتن رابطه بین اسلام و تمدن اسلامی کوتاهی شده و این امری است که به جد باید آن را بیابیم. ما باید در کتاب‌های درسی دانشمندان مسلمان و نخبگان ایرانی نظیر ابوریحان بیرونی و مثلاً رسالة التفهیم او، ابن‌سینا و نوآوری‌های او در طب، هیئت، ریاضیات و..، هم‌چنین قطب‌الدین شیرازی، خواجه نصیرالدین طوسی و... را معرفی کنیم و به جوانان در مقاطع مختلف تحصیلی نقش این دانشمندان را در پیشبرد علم بیاموزیم.
بر پایه این گزارش، اغلب بحث‌های مطرح شده در این جلسه بر این محورها بود: حکمای ما طبیب بوده‌اند و نوع نگاهشان به علاج امراض این بوده است که خداوند، طبیب و پزشک معالج است. تجربه‌ای که کشور در طب سنتی دارد که در ابتدا با موج مخالفت روبرو شد ولی در روند علمی آن سبب شد که حالا به تولید دارو برسد و وزارت بهداشت هم آن را تأیید کند و اطباء متخصص در علوم جدید نیز آن را بپذیرند، این تجربه در سایر علوم به کار گرفته شود. حکمای مسلمان در ریاضیات، فیزیک، نجوم، طب، نورشناسی و... دارای آثار بی‌نظیر هستند که می‌باید به عنوان اولین قدم، این آثار احیا شوند.
جدایی علوم از یکدیگر و نیز انفصال مبانی علوم از مابعدالطبیعه از یک طرف و انفصال ریشة علوم از طرف دیگر سبب شده که ارتباط علوم از بین برود. ظهور فلسفه‌های مضاف و فلسفه میان‌رشته‌ای برای جبران چنین نقیصه‌ای است. اگر بخواهیم مؤلفه‌های علوم حکمت بنیان را به طور خلاصه برشماریم، این علوم سه محور یا مؤلفه اصلی دارند: علوم حکمت‌بنیان، مبانی متافیزیکی دارند، علومی هستند که جامعیت دارند، و ارزش‌پایه‌اند یعنی در هر سطحی حافظ ارزش‌های اخلاقی و دینی هستند.
نظر شما