خبرگزاری شبستان، گروه اندیشه: یکی از مسائل مبتلابه جامعه جهانی که متاسفانه به ایران نیز سرایت کرده، ظهور و رشد قارچ گونه انواع و اقسام معنویت های نوپدیدی است که می کوشند در دکان های جعلی، آرامش و سعادت کاذب را به انسان آن هم به بهایی گزاف عرضه کنند.
از این رو، در بررسی ماهیت این معنویت های نوپدید که در کشور ما عموما به «عرفان های نوظهور» شناخته می شوند، سلسله مباحث حجت الاسلام «حمیدرضا مظاهری سیف»، رییس موسسه بهداشت معنوی را که به همت گروه ادیان شبکه جهانی ولایت آماده شده، مرور می کنیم:
حجت الاسلام مظاهری سیف، طی سخنانی با بیان اینکه یکی از جریان هایی که در سال های اخیر در کشور ما تا اندازه ای توسعه یافته است «متاریدینگ» نام دارد، اظهار کرد: این واژه به فارسی به معنای خواندن است.
رئیس موسسه بهداشت معنوی ادامه داد: کسانی که متاریدینگ را مطرح می کنند منظورشان خواندن معمولی است، چراکه چند نوع خواندن داریم که شامل تندخوانی با روش های مشخص و روشن و تندخوانی با سرعت زیاد می شود که مقصود متاریدینگ همین نوع خواندن یعنی با سرعت زیاد است. متاریدینگ مدعیانی دارد و افراد در کشورهای مختلف مدعی توانمندی های بالا دارد.
وی تصریح کرد: تا اینجا ارتباطی با عرفان پیدا نمی کند ولی از آنجایی داستان عرفان کاذب شروع می شود که مدعیان متاریدینگ از قدرت های ماورائی هم صحبت می کنند مثلا می گویند نه تنها توان خواندن با سرعت بالا را داریم بلکه توان اینکه به شما نگاه کنیم و بگوییم دیروز چه کار کردید را هم داریم، توان داریم که از مسایل پنهان به شما خبر بدهیم، قدرتی در ذهن ما فعال شده که می توانیم به شما هم آموزش دهیم و به این نحو وارد فضای ادعاهای ماورائی می شوند.
این پژوهشگر عرفان بیان کرد: گاهی به صراحت وارد بحث های معنوی هم می شوند و ادعا می کنند که عرفان چیست و شامل چه مواردی می شود، می گویند که معنویت می تواند بدون خدا هم باشد و لزومی ندارد که حتما کسی برای رسیدن به معنویت از راه دین به سوی خدا برود، اینجاست که با آن عرفان های انحرافی مواجه می شویم.
وی ادامه داد: در رابطه با متاریدینگ که در چند سال گذشته در ایران رواج یافته است چند مسئله وجود دارد: نخست آنکه پایه گذاران این جریان می گویند سرعت خواندن شما را افزایش می دهیم به طوری که در ۳۰ یا ۴۰ دقیقه یک کتاب علمی ۳۰۰ صفحه ای را بخوانید، بعد بحث را به جایی می کشاندند که می گویند ما می توانیم کاری کنیم که در عرض مدت زمانی مشخص مثلا ۱۵ سال همه علوم بشری از علومی که در دانشگاه ها است از فلسفه و علوم سیاسی گرفته تا طب و پزشکی و زبان های مختلف را آموخته و در آنها عالم و متبحر شوید.
مظاهری سیف تصریح کرد: آنها اسم این دوره را علامه پروری گذاشته اند، اساسا وقتی ادعای دروغینی آغاز می شود نهایتا به اینجا می رسد که اول ادعای خواندن کتاب کرده و بعد اندکی جلوتر آمده و مسایل دیگر را مطرح می کنند و اساساً از این عرفان های کاذب منبع درآمدی برای خود درست می کنند.
این پژوهشگر حوزه عرفان ابراز کرد: معمولا همه این عرفان های کاذب دوره ها و کلاس های مختلف برگزار می کنند، مثلا همین متاریدینگ در یکی از شهرها بیش از هزار شاگرد گرفته و افراد در اثر تبلیغات آمده اند و در دوره ها شرکت کرده و آنها نیز میلیون ها تومان پول به جیب زده اند و به اندازه ای درآمدشان بالا رفت که گفتند می خواهیم آن را صرف کارهای خیریه کنیم. اگر کسی روش اثربخشی دارد، دستاورد علمی دارد و به دیگران یاد می دهد مانعی ندارد دستمزد هم بگیرد ولی وقتی این ادعاها واقعیت ندارد برای دیگران مشکل درست می شود، برای مثال در دوره های متاریدینگ روش های رایج تندخوانی و تقویت حافظه را یاد می دهند، افراد در چند جلسه اول یک اثری می بینند و البته این روش عرفان های کاذب است که حرف های درست را با کارشان مخلوط می کنند تا دیگران به باقی حرف های واهی آنها اعتماد کنند.
وی تاکید کرد: لذا باید مراقب رگه های انحراف باشیم. ادعای افزایش سرعت دوهزار برابری ِحافظه، غیرطبیعی و اثبات نشده است و اگر کسی بخواهد این موارد را مطرح کند اول باید اثبات کند نه اینکه هنوز اثبات نشده بیاید و آن را دستمایه کسب و کار قرار دهد، سپس امور واهی را مطرح کند و بگوید که قرآن در سینه من است!
مظاهری سیف ادامه داد: باید دقت کرد که قضیه از جای ساده ای شروع می شود و مرحله به مرحله جلو می آید و این استراتژی عرفان های کاذب است. همین جریان متاریدینگ ادعا می کند کاری می کنم که قرآن را چهار ماهه حفظ کنید، بعد می گوید یک ماهه حفظ کنید، بعد در جمع های خصوصی تر می گویند یک هفته ای می توانید حفظ کنید، حتی بنیان گذار آن می گفت من می توانم کلاه یک عالِم را بردارم و سر شما بگذارم و با این کار همه علومی که او دارد را به شما منتقل کنم!
وی در ادامه بیان کرد: در حالت عادی اگر ادعایی مطرح شد باید روی آن تحقیق کرد و پذیرفت، نمی شود همین طور بی اساس اعتماد کرد، وقتی به سادگی اعتماد می کنیم آن مدعی دروغین جسورتر می شود. کسی که ادعای متاریدینگ را مطرح می کند ادعاهای خود را به جایی می رساند که می گوید می خواهیم علامه پروری کنیم.
مظاهری سیف اظهار کرد: این جریان ادعا می کند که می تواند ارتعاشاتی را به جنین بفرستد تا هوش او افزایش یابد و زمانی که به دنیا آمد با سرعت فوق العاده ای پیشرفت کند، این ادعا واهی است، یکی از این مدعیان دروغین می گوید من ارتعاشات و امواجی دارم که می توانم با آن بیماران شما را شفا دهم و عیسی مسیح(ع) هم با همین ارتعاشات کار می کرد.
وی با بیان اینکه موارد یاد شده در قلمرو عرفان های کاذب یا شبه عارفانی کاذب هستند، اظهار کرد: این ادعاهای دروغین افراد را جذب می کند و ظاهرا به این نتیجه می رسند که هر چه دروغ هایشان بزرگ تر باشد افراد بیشتری را می توانند جذب کنند، در عرفانی مثل عرفان حلقه هم ادعای درمان بیماران را می کنند.
رئیس موسسه بهداشت معنوی ابراز کرد: متاردینیگ می گوید می توانیم همه افراد را در یک سطح رشد دهیم، هم جنبه کسب و کار دارند و هم جنبه جذب مرید و از این طریق افراد جذب می شوند، در واقع اگر بخواهند مخاطبان خود را به کسانی که ضریب هوشی بالایی دارند محدود کنند در این صورت همه جذب شان نمی شوند، بنابر این، باید ادعای خود را به صورت فراگیر مطرح کنند تا به نتایج اجتماعی، پول و شهرت برسند.
وی با اشاره به برخی روش های متاریدینگ بیان کرد: این سرعت مطالعه که آنها ادعا می کنند، نشدنی است، نمی شود با این سرعت های بالا مطالعه کرد و چشم عادی این توان را ندارد، کسی که می گوید می توانم به شما این ظرفیت ها را بدهم باید بداند که چشم انسان ظرفیت محدودی دارد. مگس چهار هزار عدسی در چشم اش وجود دارد اما انسان تنها یک عدسی دارد. اصلا شاید خدا به این دلیل ساختار چشم انسان را این گونه آفریده که ما بتوانیم با تامل مطالعه کنیم.
مظاهری سیف تاکید کرد: از سوی دیگر مغز انسان قابلیت های خاصی داد، مثل یک لوح فشرده نیست که در چند ثانیه بشود اطلاعات زیادی روی آن منتقل کرد، مغز انسان تحلیل گر و فرارونده است. یک مطلب را می گیرد، رویش کار می کند و نهایتاً آن مطلب در ذهن تداعی ایجاد می کند، مثلا اگر بخشی از کتاب را مطالعه می کنید یک دفعه به فکر می رویم و زمانی که به خودمان می آییم می بینیم یک ربع گذشته و هنوز سر همان بخش مانده ایم چون مشغول اندیشه و تامل روی مطالب بوده ایم، این خاصیت فکر است که در جست وجوی حقایق می رود. ذهن انسان مثل لوح فشرده خام نیست که اطلاعات به آن منتقل شود.
این پژوهشگر عرفان اضافه کرد: ما انسان هستیم و خلاقیت داریم، اما در متاریدینگ اصلا این موارد مورد توجه نیست. اصلا به معانی انسان شناسی و توانمندی های مادی و فکری انسان توجهی ندارند، این مسایل مهم در این جریان مورد توجه نیست. در این میان افرادی هم می آیند و در حالی که مثلا یک سال از عمرشان را رها کرده اند که بروند در این دوره ها شرکت کنند و با توان مضاعفی راه علمی خودشان را ادامه دهند، شکست می خورند، در این میان قرآن هم ابزار شده و با طرح مباحث قرآنی، جوانان مذهبی تر را به خود جذب می کنند ولی در نهایت با کلی تمرینات خسته کننده، مراجعه کنندگان خسته می شوند و با سردردها و عوارض روحی و افسردگی مواجه می شوند.
مظاهری سیف در پایان خاطرنشان کرد: باید سطح هوش معنوی مردم را بالا ببریم تا بتوانند میان این ادعاهای واهی و کسانی که اهل معنا هستند تمایز قایل شده و مدعیان دروغین را بشناسند.
گفتنی است، علاقمندان به دریافت فایل صوتی این سخنانی می توانند به اینجا مراجعه کنند.
نظر شما