خبرگزاری شبستان: آکادمی نوبل، توماس ترانسترومر را برنده جایزه نوبل ادبیات سال 2011 اعلام کرد. وی روانشناس، شاعر، نویسنده و مترجم سوئدی هشتاد ساله است.
این آکادمی دلیل اهدای نوبل به ترانسترومر را «تصویر تازه‌ای از واقعیت» دانست که او «از طریق نشانه های گویای اشعارش» به خواننده القا می‌کند.
شاعران هم‌دوره ترانسترومر مخصوصاً در دهه 1970 که همه چیز سیاسی بود او را به دوری از ریشه‌ها و فقدان موضوعات سیاسی در شعرها و رمان‌هایش متهم کردند. آثار او ترکیبی از مدرنیسم و اکسپرسیونیسم/سوررئالیسم شعر قرن بیستم است.
تصاویر او از نزدگی روزمره و طبیعت ساده و روشن است، اما درکی معنوی از جنبه‌های مختلف هستی در خود دارند.
جایزه نوبل ادبیات سال 2011 در حالی به ترانسترومر تعلق گرفت که در دو سال های گذشته و همچنین سال های پیش از آن، این جایزه بیشتر به نویسندگانی سیاسی تعلق گرفته است و به خصوص یوسا و مولر هریک به نوعی نویسندگانی با رویکرد سیاسی و انتقادی بوده اند.
توماس ترانسترومر در سال ۱۹۳۱ در استکهلم به دنیا آمد. پدرش سردبیر بود. توماس ترانسترومر در سال ۱۹۵۶ لیسانس روانشناسی گرفت و سپس در بخش روان‌درمانی دانشگاه استکهلم استخدام شد. وی در این دوران در زندان‌های زندانی‌های جوان، آسایشگاه‌های معلولان و معتادان کار می‌کرد.
از سال ۱۹۸۰ در وزارت کار به‌عنوان روانشناس مشغول کار شد. او در سال ۱۹۶۶ جایزه بلمان، در سال ۱۹۷۹ جایزه دونیو، در سال ۱۹۸۱ جایزه پترارکا، در سال ۱۹۸۲ جایزه پیشگامان ادبی، در سال ۱۹۸۸ جایزه پیلوت، در سال ۱۹۹۰ جایزه داوران شمال و در سال ۱۹۹۶ جایزه آگوست را برنده شد.
قاطعیت و وضوح بی‌نظیر زاویه‌های تصویری زبانی و اصالت متن او باعث شده که ترانسترومر را یکی از بزرگترین شاعران سوئد در دوران بعد از جنگ به حساب بیاورند. او ترجیحاً از قافیه های دوران آنتیک استفاده می‌کند، به‌خصوص در آن شعرهایی که وصف طبیعت هستند، و با این تفصیل او یکی از نوابغ شعر سوئد است.
ترانسترومر در توصیف خود از جهانِ سرد و بی‌روح بیرون و درون بی‌همتاست. شعر ترانسترومر نوعی تحلیل پیگیر و مستدام از معمای هویت فردی در برابر لابیرنت‌های پرپیچ و خم جهان است.
ترانسترومر همچنین شعر معاصر آمریکا را به سوئدی ترجمه کرده است. از آن جمله است ترجمه آثار رابرت بلای. خیلی از منتقدان سوئد معتقدند که او بزرگترین شاعر سوئد است. او همچنین از ۲۰ سال پیش به‌عنوان یکی از مدعیان جایزه ادبی نوبل همواره مطرح بوده است. قبلا منتخبی از اشعار این شاعر تحت عنوان «مجمع الجزایر رویا: گزیده ی شعرهای توماس ترانسترومر»، توسط مرتضی ثقفیان در ایران توسط نشر دیگر منتشر شده است.
ترانسترومر سال 1990 سکته کرد و از همان زمان تکلمش دچار مشکل شد، اما این مسئله موجب نشد از نوشتن دست بکشد.
شعرهایی از ترانسترومر:
درخششی آبی رنگ
از تاروپود لباسم می‌گذرد.
نیمه زمستان.
نبض‌نگار یخی جلنگ‌جلنگ می‌کند.
چشمانم را می‌بندم.
جایی دنیایی خاموش می‌بینم
و دروازه‌ای
که در آن مردگان را
قاچاقی از مرز رد می‌کنند.
و همچنین:
گاهی وقتی زندگی در اوج خود قرار دارد
و انسان غرق در شور زیستن است
مرگ می‌آید و اندازه‌های آدم را می‌گیرد
بعد دوباره می‌رود
و زندگی باز
به هیجان و شور گذشته‌اش باز می‌گردد
اما لباس مرگ
به آرامی
در حال دوخته شدن است
پایان پیام/
نظر شما