خبرگزاری شبستان، گروه مهدویت: «کُلُّ یَومٍ عاشورا و کُلُّ أرضٍ کَربَلا» اگرچه در ظاهر جمله ای کوتاه است اما اقیانوسی ژرف از معنا و حقیقت را در خود جای داده و این نکته را گوشزد می کند که عاشورا واقعه ای نبود که در یک نیم روز و در کربلای سال ۶۱ هجری محصور مانده باشد بلکه عبرت های آن باید هر لحظه از زندگی ما را حسینی کند تا در جدال دائمی حق و باطل، فریب شیاطین را نخورده و حسینی فکر و زیست و عمل کنیم.
از این رو، در بررسی عبرت های عاشورایی برای منتظران با حجت الاسلام «محمدباقر علم الهدی»، مدیر حوزه علمیه قاسم بن الحسین(ع) و کارشناس مذهبی به گفت وگو پرداخته ایم که مشروح آن به حضورتان تقدیم می شود:
مبارزات انقلابی مردم ایران چه قدر متاثر از واقعه عاشورا و در عین حال حرکتی در راستای تحقق جامعه آرمانی مهدوی بود؟
قبل از اینکه وارد بحث شوم و پاسخ را بیان کنم، می خواهم اشاره ای نسبت به رویکردها و ماهیت مهدوی انقلاب اسلامی کنم. این انقلاب با اقتدا به سیره امام حسین(ع) شکل گرفت و با هدف شکل دهی و سوق جامعه به سمت یک جامعه آرمانی مهدوی به راه خود ادامه داد.
اما در پاسخ به این پرسش باید بگویم که اساسا گزاره های تربیتی واقعه عاشورا دقیقا منطبق با فطرت و نیاز انسان های صالح است. در طول تاریخ انسان های بزرگوار و وارسته ای که در راه حفاظت از دین خدا از جان دست شسته اند، به وفور اند اما آنچه که امام حسین(ع) در جریان واقعه عاشورا ثبت کرد در طول تاریخ نظیر نداشته و بیشترین فرهنگ سازی را در عرصه ایثار بر جوامع مختلف داشته است.
اگر بخواهیم حماسه عاشورا و تاثیر آن را در جریان انقلاب اسلامی بررسی کنیم می توانیم نمونه های فراوانی را بیان کنیم. اساسا حساسیت های بالای مردم و احساس وظیفه آنها نسبت به زنده کردن امر به معروف و نهی از منکر در جامعه حکایت از آن دارد که جامعه ما بیدار شد و با اقتداء به فرهنگ عاشورا گام برداشت چراکه یکی از اهداف حضرت سیدالشهدا(ع) از قیام، امر به معروف و نهی از منکر بود.
از سوی دیگر آن دشمن ستیزی و دشمن شناسی و مبارزه با دشمن که در سیر انقلاب اسلامی ایران به زعامت امام راحل شکل گرفت، چیزی نبود جز آنچه که مردم در کلاس های معرفتی امام حسین(ع) آموزش دیده بودند.
اگر به خوبی اتفاقات بعد از پیروزی انقلاب را بررسی کنیم، در می یابیم که مدل رفتاری مردم تماما متاثر از واقعه عاشورا است. اگر رزمندگان ایران بیش از دو هزار کیلومتر برای دفاع از امت اسلامی سفر می کنند، یعنی اقتدا به سالار شهیدان(ع) کرده اند که از مدینه حرکت کرد و به مکه، کوفه و بعد به کربلا رفت و به شهادت رسید. لذا هرآنچه که می بینیم در واقع بازتاب و برآیندی از واقعه عاشورا است که در حماسه انقلاب اسلامی متجلی شد.
آیا این مدل رفتاری و الهام گیری از عاشورای حسینی در دوران دفاع مقدس و امروز دفاع از حرم نمود و نفوذ داشته است؟
ما در واقعه عاشورا نکات بسیار قابل استفاده ای را برای زندگی امروز خودمان می یابیم به ویژه در طول هشت سال دفاع مقدس و حضور جانانه فرزندان این مرز و بوم در مصاف با بعثی ها و دشمنان خدا که برای براندازی نظام اسلامی از نوک پا تا بن دندان مسلح بودند. این نکته مهمی است که مردم در طول هشت سال دفاع مقدس اقتدایشان به سالار شهیدان(ع) بود.
اگر مادر و پدری فرزندش را به میدان نبرد می فرستاد این اقدام و ایثار به تاسی از فرهنگ حسینی بود چنان که حضرت سیدالشهداء(ع) در کربلا و در راه خدا از همه عزیزان شان اعم از فرزند، برادر و ... گذشتند. اگر در ایام جنگ مقاومت های مردمی شکل می گرفت و مردم با سختی ها و ناملایمات صبوری می کردند، متاثر از مقاومت هایی یاران امام حسین(ع) در روز عاشورا و بعد از آن صبر اهل بیت ایشان در جریان اسارت بود ... علاوه بر این، اگر خانواده ای فرزند خود را در راه اسلام و کشور به جبهه ها فرستاد، برای یاری و تقویت جبهه امام زمان(ع) بود.
چه تلاش هایی برای دور کردن مردم از این فرهنگ و کاهش دامنه و عمق اثرگذاری اش توسط دشمن و رقبا انجام شده و می شود؟
همواره دشمنان ما در تلاش بوده اند تا مردم را از معارف دینی و به ویژه عبرت های عاشورا دور کنند، چرا که لحظه لحظه واقعه عاشورا درسی برای انسان های آزاده محسوب می شود. اساسا سخنان امام حسین(ع) و پیام های ارزشمند ایشان و ارزشی که حضرت(ع) نسبت به خانواده قایل می شود، تماما درس برای زندگی امروز است، سبک زندگی ای که در لوای مدرنیته بسیاری از ارزش ها را فراموش کرده است، بنابراین طبیعی است که دشمن با فرهنگ عاشورا مقابله کند.
به نظرتان در مقابله با این ستیز و موضع منفی که در برابر عزاداری ها صورت می گیرد باید چه کرد؟
باید خیمه های حسینی را پرشورتر برپا و مردم را بیش از پیش با مفاهیم حسینی آشنا کنیم. راه و رمز ولایت مداری و نیز جنبه های موقعیت شناسی در عاشورا و ولایت پذیری اصحاب امام حسین(ع) و آنچه را که سبب شد بعد از گذشت قرن ها این نهضت در سطح جهانی زنده بماند، مطرح کنیم، بیان این مسایل سبب می شود که سبک و سیاق عزاداری ها مبتنی بر معرفت باشد. وقتی معرفت ایجاد شود طبیعتا اندیشه و فرهنگ حسینی گسترش پیدا می کند و این درست همان چیزی است که دشمن از آن می ترسد.
با توجه به اینکه از مسایل و درس های عاشورا عدم موقعیت شناسی برخی از خواص در آن زمان ها بود، امروز این موقعیت نشناسی و عدم توجه به شرایط زمانه چه قدر می تواند ما را از اهداف دور کند به ویژه در زمانه ای که از آن به عنوان آخرالزمان و عصر غیبت و انتظار و یاری امام زمان(عج) تعبیر می شود؟
قطعا یکی از مهمترین رمز و رازهای موفقیت یاران امام حسین(ع)، موقعیت شناسی زمانی مکانی و مدیریت آن بود. این دریافت امکانپذیر نبود مگر با بصیرت، بصیرت یعنی مردم نسبت به امام معصوم(ع) احساس وظیفه کنند، در زندگی فریب شانتاژهای تبلیغاتی دشمن را نخورند، چهره نفاق را به راحتی بشناسند، مردم تفاوت بگذارند بین مسجد قبا و مسجد ضرار، امام ناطق را بشناسند، قرآن ناطق در جامعه یعنی وجود مقدس امام زمان(عج).
بصیرت یعنی مردم آن روی سکه رفتارهایشان را ببینند، حواس شان جمع باشد که در زمین دشمن بازی نکنند، نفاق را خوب بشناسند، جریان نفاق را از چهره منافق به سرعت کنار بزنند. این رمز و راز موفقیت یاران امام حسین(ع) بود. اگر دیروز یاران حضرت(ع)، هفتاد و دو نفر بود، امروز چند صد میلیون نفر در یمن، سوریه، عراق و در بسیاری از کشورها مجلس برای حضرت اباعبدالله الحسین(ع) برگزار می کنند و عزاداران امام حسین(ع)، ظلم ستیزان تاریخ زمانه خود هستند و حکایت بصیرت در خیمه های حسینی را بیان می کنند.
از سوی دیگر این بصیرت مهمترین مساله ای است که در شرایط جامعه جهانی می تواند یک انسان مسلمان را نجات دهد تا در برابر انواع و اقسام نیرنگ های دشمن بویژه دین ستیزی، مصون دارد. مهدی باوری نقش مهمی در این سیر ایفا می کند.
نظر شما