جلال گیلان

خبرگزاری شبستان// گیلان

شهرستان آستانه اشرفیه در 35 کیلومتری شرق شهرستان رشت قرار دارد و قبلا به نام کوچان خوانده می‌شد. گفته می‌شود این منطقه در قدیم الایام زمین بی‌خیر و برکتی بوده است.

آقا سید حسین‌ یا سید ابراهیم‌ معروف‌ به‌ سید جلال‌ الدین اشرف (پسر امام موسی کاظم‌ (ع‌) و برادر امام‌ رضا (ع‌)) که پس از شهادت امام هشتم(ع) به ایران و سپس به گیلان آمده بودند و به دست کفار به شهادت رسید و در کوچان به خاک سپرده شدند. به یمن خاکسپاری این پیکر شریف این منطقه حاصلخیزی خاصی یافت به طوریکه هم اکنون بخش عمده‌ای از محصولات کشاورزی و باغی استان گیلان از این شهرستان که به جلالیه، اشرفیه و در نهایت به آستانه اشرفیه تغییر نام داده است، حاصل می‌شود. بر مزار آقا سید جلال‌الدین اشرف بقعه‌ای زیبا ساخته شده است و این شهرستان چهارمین شهر مذهبی ایران به شمار می آید.
 

گذری بر زندگانی آقا سید جلال الدین اشرف
حضرت سلطان سید جلال الدین اشرف (ع) در سال 180 قمری در مدینه منوره چشم به جهان گشود. آن حضرت بنا بر روایات کوچکترین فرزند حضرت امام موسی کاظم (ع) بوده و نام مادر بزرگوارشان نیز نجمه است. سید جلال الدین اشرف (ع) دومین چهره علوی مشهور است که بعد از یحیی بن عبدا... طی سالهای 206 تا 210 هجری قمری وارد سرزمین گیلان شدند.

این امامزاده بزرگوار که پس از شهادت امام رضا (ع) برادر بزرگوارشان وارد گیلان شدند، هنگام ورود به این منطقه اولین نبرد و مقابله را در حوالی زنجان و قزوین که در آن زمان دالمرز بین اعراب مسلمان و دیلمیان بود با خوارج و لشکریان خلفای عباسی داشته است. آن حضرت در این جنگ که 4 ماه بطول کشید به کمک قبایل دیلمی و مردان ترک زبان (استاجلو) موفق شد زنجان را در ذی الحرام 206 هجری قمری فتح کند.

نقش دیلمیان در همراهی سید جلال الدین اشرف (ع) برای از بین بردن لشکر کفر و خوارج و پیروزی نهضت و فتح زنجان، قزوین، طارم و رودبار بسیار کلیدی بود تا جائیکه در فتح طارم و حوالی آن بیش از یک هزار و 200 نفر از مسیحیان به دست آن بزرگوار مسلمان شده و به لشکر ایشان پیوستند.
 

آن امامزاده بزرگوار همچنین پس از فتح رشت که در سال 207 هجری قمری صورت گرفت وارد این شهر شدند که مورد استقبال با شکوه مردم کوچه و بازار واقع شدند. سید جلال الدین اشرف (ع) به مدت 9 ماه در رشت حکومت کردند و لاهیجان و سیاهکل نیز در سال 208 هجری قمری به دست ایشان فتح و شهرها آبادی های غرب گیلان نیز در سال 210 از دست حاکمان ظلم و جور آزاد شدند.
 

سید جلال الدین اشرف (ع) با گروهی از سادات حسنی و حسینی در لاهیجان بر مسند رهبری تکیه زد و در این شهر نماز جمعه اقامت و شریعت محمدی (ص) را ترویج می داد و در خطبه های از احادیث پدر و اجدادش روایت نقل می کرد و حکومت مستقلی نیز تشکیل داد و به عنوان رهبری روحانی و معنوی از نزدیک بر امور حکومتی بود و در حقیقت نخستین حکومت شیعه در سال 211 در گیلان تشکیل شد و تا سال 223 و یا به قولی 23 تداوم یافت. لشکر آن حضرت سرانجام در جنگی که با یکی از کفار داشتند در حوالی رودبار در محلی به نام دارستان شکست می خورد و آن حضرت مجروح می شوند.

آن بزرگوار پس از این مجروحیت در منزل شخصی به نام شیخ مفید الدین اسکان پیدا می کنند و در 14 رمضان سال223 یا 230 هجری قمری به شهادت می رسند.

پیکر پاک آن حضرت نیز پس از شهادت طبق وصیتش در تابوت گذاشته شده و در رودخانه خروشان سفید رود رها می شود، پیکر آن حضرت بعد از گذشت 100 کیلومتر در حوالی لاهیجان و در قریه ' اکیم' به ساحل رسید و توسط مردم از آب گرفته و در همان کنار ساحل به خاک سپرده شد. 'گوهر شاد خانم بنت کیا رستم' که از خاندان شیعی آل بویه بود در سال 311 هجری قمری گنبدی زیبا بر روی قبر آن حضرت نهاد. در سال‌ 1356 هجری شمسی‌، به‌ جای‌ آن‌ بنایی‌ وسیع‌ و مجلل‌ ساختند.

این بقعه‌ اینک رواق های بسیار، سقف‌های آینه‌ کاری شده‌ و گنبدی با کاشی های ظریف‌ دارد. در آخرین مرمت و بهسازی حرم مطهر که در سال 90 به پایان رسید، شبستان حرم مطهر در 700 مترمربع در ضلع جنوبی آستانه مقدسه احداث شد.

این بقعه بزرگ ترین و مهم ترین زیارتگاه در استان گیلان است و به همین خاطر در گویش محلی واژه پیلا آستانه( آستانه بزرگ) در موردش به کار برده می شود. آستانه مقدسه در وسط بازار قرار دارد. در واقع بازار بزرگ آستانه در محیط پیرامونی حرم مطهر شکل و رونق گرفت و تمام امکانات مورد نیاز گردشگران و زوار در آن موجود است. علاوه بر آن در ایام خاص دینی مانند محرم و صفر و رمضان، بازار سیار و دست فروشان نیز رونق دارد. در بازار حاشیه حرم عرضه محصولات دستی محلی به خصوص ظروف سفالی و نان محلی از اهمیت خاصی برخوردار است. از قدیم الایام حوزه علیمه در کنار بقعه متبرکه آقا سید جلال الدین احداث شده که علما و طلاب فراوانی را به جهان تشیع تقدیم کرده است.

منابع:
1.kiastan.ir
2.dpp.irib.ir
3.gilshora.ir
4. تاریخ انقلاب سید جلال الدین اشرف(ع)، قاسم غلامی کفترودی

پایان پیام/