لابی گری های استیضاح/احمدی نژاد در نقش اپوزیسیون ظاهر می شود/موافقت لاریجانی با تفکیک وزارتخانه ها

خبرگزاری شبستان: دولت و مجلس همواره بر لزوم همکاری تاکید داشته اند اما هفته گذشته در جلسه علنی روز چهارشنبه 17 مرداد مردم شاهد نوع دیگری از رفتار میان این دو قوه بودند، رفتاری که نشان از بی اعتمادی میان مجلس و دولت بود. در همین زمینه خبرگزاری شبستان به سراغ حسینعلی امیری، معاون پارلمانی رییس جمهور و شخصی که همواره پل میان دولت و مجلس تلقی می شود،‌ رفته تا وی ضمن بازدید از این رسانه به سوالات ما در خصوص رفتار نمایندگان مجلس در آن جلسه و اظهارات وزیر استیضاح شده و تاثیر آن بر ادامه همکاری دو قوه، اختلاف مجلس و دولت بر سر تفکیک وزارتخانه ها و درخواست احمدی نژاد از روحانی برای استعفا پاسخ بدهد. مشروح این گفتگو را در ذیل می خوانید:

 

شبستان: روز چهارشنبه در بحث استیضاح وزیر کار مباحثی در مجلس مطرح شد که خوشایند نبود. جو آن روز مجلس را چگونه ارزیابی می کنید؟ و علت آن چه بود؟

 

قانون اساسی مهمترین سند میثاق ملی ماست و حدود و اختیارات و وظایف نهادهای سیاسی در آن کاملا مشخص شده است و ما بر این باوریم که نظام های سیاسی باید بر اساس حاکمیت قانون اداره شوند. اگر ما گاهی شاهد برخی بی اخلاقی ها در جامعه هستیم که از آن جمله می توان به بی اخلاقی های روز چهارشنبه مجلس که روز تلخی بود، اشاره کرد به دلیل رعایت نکردن قانون است.

 

آن روز، روز بسیار تلخی برای همه ما بود و مسایلی مطرح شد که در شأن نظام جمهوری اسلامی ایران نبود و به اعتماد عمومی نیز آسیب زد. آن چیزی که در مجلس مطرح شد، درست است که موارد معدودی بود اما چون عموم مردم در جریان معدودیت این نوع اتفاقات نیستند آن را به کل حاکمیت سرایت می دهند و در نتیجه اعتماد عمومی آسیب می بیند و داوری مردم نسبت به حاکمیت جمهوری اسلامی دچار خدشه می شود و نتیجه برای کشور مضر است.

 

می شد جلسه استیضاحی بدون این حواشی برگزار شود و در آن صورت در سایه حاکمیت قانون اقدام می شد. حاکمیت قانون بسیار موضوع مهمی است و اگر ما در دولت در چارچوب حدود و وظایف قانونی خودمان حرکت کنیم و نمایندگان مجلس هم در حدودی که قانون برای آنها تعیین کرده حرکت داشته باشند و قوه قضاییه هم در همان مسیر قانونی خود عمل کند و بخش های مختلف نظام خارج از قوای سه گانه هم در مسیر قانونی خود حرکت کند ما شاهد چنین وقایعی نخواهیم بود.

 

حاکمیت قانون و التزام عملی به قانون به ویژه قانون اساسی که مهمترین میثاق ملی ماست از وقوع چنین حوادث تلخ و آسیب زننده به جمهوری اسلامی و کشور جلوگیری می کند. همه ما باید به اجرای قانون اصرار بورزیم به ویژه در این شرایط که جنگ اقتصادی رژیم صهیونیستی و آمریکا علیه ما جدی است ما نیاز به انسجام و وحدت داریم و باید تصویری که از نظام جمهوری اسلامی به نمایش گذاشته می شود کارآمدی، کارگشایی و وحدت باشد.

 

نباید به گونه ای رفتار کنیم که برای خارجی ها نشان از تفرقه میان ما باشد و برای داخلی ها نشان از ناکارآمدی ما و در سایه حاکمیت قانون و درک زمان و درک مشترک از مسایل کشور وحدت را می توانیم هم در سطح ملی و هم در سطح بین المللی نشان دهیم.

 

شبستان: مباحثی در خصوص لابی گری های نمایندگان مجلس و دولت و شام و نهارهای متعدد در زمان های پیش از استیضاح ها مطرح است چه میزان دولت در ایجاد این لابی گری ها و برگزاری مراسم های شام و نهار مرتبط با استیضاح ها نقش دارد؟

 

آقای رییس جمهور همواره تاکید دارند که باید با حفظ تعاملات هر کسی وظیفه خودش را انجام دهد و اداره کشور در قوه مجریه بر اساس قانون باشد و رییس جمهور هیچگونه مسئله خارج از قانون را برای هیچکدام از اعضای دولت نمی پسندد.

 

 

شبستان: آیا فکر می کنید چنین فضایی در جلسه سوال از رییس جمهور نیز در مجلس وجود داشته باشد؟

 

سوال از رییس جمهور برای بار اول به کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی ارجاع داده شد که نمایندگان رییس جمهور در آن کمیسیون حضور یافتند و به توضیح و پاسخ پرداختند و در نهایت تعدادی از سوال کنندگان قانع شدند و سوال از حد نصاب افتاد. بار دوم هم سوال مانند بار اول بود و تعدادی از نمایندگان مجلس سوال را مطرح کردند و باز به کمیسیون اقتصادی ارجاع داده شد و نمایندگان رییس جمهور به آن پاسخ دادند و باز نمایندگان قانع شدند و سوال از حد نصاب افتاد.

 

سوال برای بار سوم هم مطرح شد که همان سوال های اول و دوم بود و از لحاظ حقوقی محل بحث داشت که بنده و خانم جنیدی (معاون حقوقی رییس جمهور) در کمیسیون اقتصادی حضور یافتیم و نظرات حقوقی را مطرح کردیم و کمیسیون اقتصادی گزارشی را به هیئت رییسه مجلس فرستاد و هیئت رییسه گفتند چون سوال، اقتصادی بوده توضیحات حقوقی برای آن جایی نداشته و با توضیحاتی که برای سوال کنندگان داده شد قانع شدند و سوال از حد نصاب افتاد.

 

سوال از رییس جمهور برای بار چهارم در مجلس مطرح شد که زمانی که به کمیسیون اقتصادی ارجاع شد 4 نفر از وزرای دولت و 4 نفر از معاونان رییس جمهور در این کمیسیون حاضر شدند و برای سوال کنندگان توضیح ارایه دادند و اینکه هشت نفر از اعضای کابینه برای پاسخ به این سوال در کمیسیون اقتصادی مجلس حاضر شدند نشان از این داشت که دولت، دولت پاسخگویی است و به حق نمایندگان مجلس احترام می گذارد و در حوزه هایی که سوال مطرح شده دغدغه دارد و استدلال هم ارایه داده و کار کرده است.

 

روزی که سوال چهارم در کمیسیون اقتصادی مطرح شد تعدادی از نمایندگان مجلس حتی بعضی از توضیحات اعضای کابینه را مورد تحسین قرار دادند اما همان عزیزان گفتند که ما قانع نشده ایم، عده دیگری قانع شدند و سوال از حد نصاب افتاد اما عده ای از نمایندگان طرح انصراف از انصراف از سوال از رییس جمهور را مطرح کردند که مباحث حقوقی نیز در این مسئله مطرح است که در مورد آن پیش از این توضیحاتی ارایه داده ام و با توجه به اعلام آمادگی آقای رئیس جمهور برای حضور در مجلس دیگر نیازی به توضیح مجدد آن نمی بینم.

 

رییس جمهور پس از اعلام وصول سوال برای جلوگیری از ایجاد تفرقه و با توجه به تاملاتی که راجع به وارد بودن سوال، نحوه طرح در زمان فعلی مطرح شده بود اعلام کردند در مدت قانونی در مجلس شورای اسلامی حضور می یابند و پاسخ نمایندگان را خواهند داد و این نوع عملکرد آقای روحانی نشان از حسن نیت وی دارد.

 

اما اینکه فضای جلسه علنی مجلس در جریان سوال از رییس جمهور چگونه باشد به این مسئله بستگی دارد که سوال کنندگان از چه واژگانی برای سوال استفاده کنند و چه ادبیاتی را به کار بگیرند. از میان 290 نفر نماینده مجلس شورای اسلامی تعداد 80 نفر با احتساب انصراف از انصراف از سوال از رییس جمهور از او سوال دارند و این نشان می دهد که وجدان عمومی مجلس دفاع از رییس جمهور است و عموم نمایندگان به دنبال کمک به رییس جمهور و دولت برای حل مشکلات جامعه هستند.

 

طبیعتا رییس جمهور نیز بنا به نحوه سوال کرد نمایندگان به آنها پاسخ خواهد داد و قطعا از دولت، عملکرد دولت و خودش دفاع خواهد کرد.

 

شبستان: آیا سوال های مطرح شده از رییس جمهور تنها به دولت ارتباط دارد؟ آیا مجلس سهمی در این مسایل اقتصادی کشور نداشته است؟

 

با توجه به اینکه این سوال ها در خصوص مسایل اقتصادی است باید بگویم اگر یک مسئله اقتصادی چه مثبت یا چه منفی در یک کشور اتفاق بیفتد تنها نمی توان گفت که این مسئله سهم قوه مجریه است و دیگر نهادها هم در این خصوص نقش ندارند.

 

حتما در ایجاد اتفاقات اقتصادی همه نهادها سهم دارند و نمی توان گفت همه سهم مشکلات اقتصادی متوجه دولت و رییس جمهور می شود. دولت مجری است، سیاستها و قوانین در جای دیگر تعیین می شود لذا در هر اتفاق اقتصادی مثبت یا منفی همه نهادهای ذی ربط سهیم هستند.

 

شبستان: دولت بر لزوم تفکیک وزارتخانه ها تاکید دارد و در این زمینه نیز لوایحی با دو فوریت به مجلس ارسال کرده که با مخالفت نمایندگان مواجه شده از سوی دیگر هم مجلس معتقد است دولت با تفکیک وزارتخانه ها نه تنها از حجم خود نمی کاهد بلکه دولت را بزرگ تر می کند. شما برای رسیدن دولت به هدف خود در زمینه تفکیک وزارتخانه ها و همچنین کوچک کردن دولت چه اقداماتی انجام داده اید؟

 

پیش از این ادغامی میان وزارتخانه ها صورت نگرفته بلکه وزارتخانه ها در دولت های قبل تجمیع شده اند و به جای اینکه 3 یا 2 وزیر یک وزارتخانه را اداره کنند یک وزیر وزارتخانه ها را اداره می کند در حالی که تقریبا ساختارهای قبلی به قوت خود باقی است بنابراین هدفی که از ادغام وجود داشت تا دولت کوچک تر و چابک تر شود، برآورده نشده است.

 

در حال حاضر برخی از وزارتخانه ها بسیار بزرگ هستند و باعث شده که چابکی لازم را نداشته باشند و نتوانند وظیفه شان را خوب عمل کنند. همچنین دولت معتقد است به خاطر سنگینی برخی از همین وزارتخانه ها بخشی از مشکلات داخلی برایمان ایجاد شده است، مثلا وزارت رفاه از ادغام سه وزارتخانه ایجاد شده و یک نفر هر چقدر هم توانایی داشته باشد نمی تواند وزارتخانه ای به این بزرگی را راهبری کند و در انجام وظایفش اختلال ایجاد می شود. 

 

همچنین وزارت راه و شهرسازی و وزارت صمت از ادغام سه وزارتخانه ایجاد شده که در حال حاضر در شرایط فعلی اقتصادی سختی های زیادی را متوجه آن می شود و در برخی از استان ها مدیر اداره صمت صنعتی است و بخش صنعت قوی شد و یا در برخی جاهای دیگر مسئول آن تجارتی است و در بخش تجاری قوی عمل می کند و در استان ها آن همسانی و همگنی و توسعه متوازن در این وزارتخانه در عمل امکان پذیر نشده است.

 

با تفکیک این وزارتخانه های بزرگ قطعا آنها چابک تر به وظایفشان عمل خواهند کرد. همچنین تفکیک آنها به معنای بزرگتر شدن آنها نیست و می توان چند وزارتخانه دیگر هم ایجاد کرد اما از حجم دولت هم کاست و دولت به دنبال همین مسئله بود.

 

اینکه دولت لایحه دوفوریتی برای تفکیک وزارتخانه ها ارایه داد حاکی از آن بود که این مسئله برایش بسیار مهم است و از ماه رمضان سال گذشته دولت لایحه اصلاح ساختار را با دوفوریت به مجلس ارسال کرد که رد شد و بعد از یک سال به دلیل اهمیتش دولت مجددا این لایحه را با دو فوریت به مجلس داد و رد شد.

 

نمایندگان مجلسی که خودشان ضرورت تفکیک وزارتخانه ها را می دانستند با 107 امضا با دو فوریت طرح تفکیک به مجلس دادند، که آن هم رد شد. هنوز هم دولت معتقد است بخشی از مشکلات آن با اصلاح ساختار می تواند حل شود به ویژه با این سه وزارتخانه ای که مطرح کرده ایم.

 

مگر در حال حاضر مشکل کشور تشکیل وزارت گردشگری است؟ سازمان میراث فرهنگی و گردشگری کار خودش را انجام می دهد و مشکلی هم ندارد. آیا تشکیل وزارت گردشگری برای ما اولویت است یا در این شرایط تفکیک وزارتخانه های بزرگ؟ قطعا تفکیک وزارتخانه ها برای ما اولویت است.

 

 

شبستان: آیا شما معتقدید رییس مجلس با طرح تفکیک وزارتخانه ها مخالف بوده است؟

 

نه، رییس مجلس با تفکیک وزارتخانه ها موافق است.

 

شبستان: دولت برای پیشبرد این لایحه چه اقدام جدیدی انجام خواهد داد؟

 

به هر حال با این موانعی که ذکر کردم مواجه هستیم و هم اکنون در دولت در حال انجام کار کارشناسی هستیم تا از ظرفیت های قانونی موجود برای رسیدن به هدف تفکیک وزارتخانه ها استفاده شود.

 

شبستان: رییس جمهور در گفتگوی تلویزیونی خود مسئله رفراندوم را مطرح کردند که برخی معتقدند منظور رییس جمهور از مطرح کردن این مسئله در خصوص مذاکره با آمریکا بود، آیا شما با این نظر موافقید؟

 

دکتر روحانی این مسئله را مطرح کردند که ما باید کشور را بر اساس قانون اساسی اداره کنیم و قانون اساسی هم ظرفیت های بسیاری دارد که یکی از آنها بحث رفراندوم است و رفراندوم از جهت حقوقی یک نوع قانون گذاری مستقیم از سوی مردم تلقی می شود و می تواند خواسته های مردم را در ساختار نظام جمهوری اسلامی مطرح کند.

 

منظور آقای رییس جمهور این بوده که نیازی نیست خدایی ناکرده خواسته را در مسیر ساختارشکنانه مطرح کنیم بلکه از رفراندوم که از ظرفیت های قانون اساسی جمهوری اسلامی است می توان برای برآورده کردن این خواسته ها استفاده کرد.

 

شبستان: آیا منظور ایشان در خصوص اعلام نظر مردم راجع به مذاکره با آمریکا بود؟

 

رفراندوم مسئله ای است که در تمام مباحث مهم می توان از آن استفاده کرد و هرچه در قالب اصل رفراندوم بگنجد را می توان به رفراندوم گذاشت.

 

 

 

شبستان: واکنش شما به عنوان یک فرد از کابینه دولت آقای روحانی نسبت به اظهارات رییس جمهور قبلی مبنی بر لزوم استعفای آقای روحانی چیست؟ فکر می کنید آقای احمدی نژاد از طرف مردم سخن گفته یا نگاه سیاسی خود را بیان کرده است؟

 

به نظرم رفتار و کردار و گفتار آقای احمدی نژاد از منظر سیاسی حائز اهمیت است. ایشان آگاهانه عمل می کند و به نظر می رسد یک استراتژی برای خود تعریف کرده است. نقطه عزیمت آقای احمدی نژاد از زمانی بود که مقام معظم رهبری حضور ایشان را در انتخابات ریاست جمهوری به صلاح ندانستند، اظهارات ایشان یک سیر تاریخی دارد از خوزستان شروع کردند در بیان و رفتار و کردار یک مسیر رادیکالی را با روندی صعودی در حال طی کردن هستند، مشروعیت نهادهای حاکمیتی را زیر سوال برده و ابائی از اینکه درخواست برکناری رئیس قوه قضائیه که منصوب رهبری هستند را ندارد.

 

او فکر می کند نظام با مشکل مقبولیت و مشروعیت مواجه شده و می خواهد در نقش اپوزیسیون ظاهر شود این در حالی است که ایشان هم استاندار بوده هم شهردار تهران و هشت سال هم بعد از رهبری نفر اول اجرایی کشور بوده است. طبیعتا از منظر افکار عمومی ایشان مسئول دوره مسئولیتهای خود است. این یک اصل است.

 

صحبت از استعفا و کناره گیری رئیس جمهوری که یک سال پیش با حدود بیست و چهار میلیون رای ملت بر کرسی ریاست جمهوری نشانده شده توسط یک نفر چه مفهوم و معنای دارد، مگر آقای دکتر روحانی باعث و بانی صدور چندین قطعنامه ظالمانه علیه مردم ما بوده که امروز استعفا دهد. عامل ایجاد شقاق بین نیروهای انقلاب هم که نبوده، منشا خیلی از مشکلات امروز هم که ریشه در گذشته دارد، آقای روحانی که نیست؟ پس چرا ایشان باید استعفا دهد.

 

آقای احمدی نژاد می خواهد در نقش اپوزیسیون ظاهر شود و این سخن ایشان صحیح نیست و این نگاه سیاسی خود ایشان است. نماینده مردم از منظر حقوقی منتخب مردم است.

 

گفتگو از پریسا رهنما و مریم رضازاده