کوچکترین اشارات ادبی ما قابل اقتباس است

به گزارش خبرنگار شبستان، پروین بابایی، پژوهشگر حوزه هنر عصر دیروز در نشست تخصصی متون ادبی کلاسیک و فیلمنامه نویسی برای انیمیشن گفت: با دیوان البسه نظام الدین قاری یزدی آشنا شدم. متن قابلیت هایی داشت که می شد آن را به زبان داستان و انیمیشن درآورد. از طرفی سابقه نوشتن داستان کودک را داشتم، فکر کردم می توان اثری ساخت که شخصیت های انیمیشن لباس باشند و بتوان به این بهانه هویت ایرانی را برجسته کرد و به نمایش گذاشت.

بابایی خاطرنشان کرد: تا مرحله ای کار را نوشتم و با تهیه کننده صحبت کردم . به من گفتند باید دو لوکیشن انتخاب کنی، این کار من را محدود می کرد. همچنین گفتند باید کاراکترهایی را کم کنیم زیرا هرگونه ابزار و اتفاق که باعث شود فضای جدید طراحی کنیم برای ما هزینه برمی دارد. مسلما چنین فضایی محدودیت ایجاد می کند و نمی شود با عشق و علاقه نوشت و کار پرمایه ای ارایه داد. از طرفی واسطه ها زیاد هستند حتی اگر هزینه ای در نظر گرفته شود واسطه ها آنقدر از سر و ته قضیه می زنند که کار سبک و بی مایه ارایه می شود.

وی با بیان اینکه جمله به جمله ادبیات کهن ما قابلیت ایده گرفتن دارد، عنوان کرد: به ابوسعید ابوالخیر  گفتند فلانی می پرد. گفت " سهل است ". گفتند فلانی بر روی آب راه می رود. باز گفت "سهل است، مرد آن است که در میان مردم نشست و برخاست کند و خدمت خلق کند". از این جملات می شود شخصیت پردازی کرد و اثر ساخت. حتما نباید داستان مستقیمی داشته باشیم که از روی آن فیلم یا انیمیشن بسازیم. ظرفیت های ادبی ما به گونه ای است که می شود از داستان های عرفانی و حتی از کوچکترین اشارات ادبی برای اقتباس استفاده کرد.

این پژوهشگر حوزه هنر با اشاره به اینکه دیوان البسه ویژگی های منحصر به فردی دارد، بیان کرد: شخصیت های این کار پارچه و لباس بودند و برای من با توجه به رشته تخصصی ام این مسئله جذاب بود. دیوان البسه اثر نظام الدین محمود قاری یزدی مشتمل بر حکایات، ابیات و اشعار با مضمون لباس ها، منسوجات و حرفه های بافندگی در آن زمان است. این کتاب در سال 1303 به همت میرزا حبیب اصفهانی در استانبول چاپ شد.

بابایی در مورد روند نگارش فیلمنامه دیوان البسه از روی دیوان البسه نظام الدین قاری یزدی تصریح کرد: بازنویسی داستان به زبان ساده، تلطیف داستان، تغییر فضای داستانی از سنتی به مدرن در یک فضای آپارتمانی، کاهش تعداد شخصیت های داستانی و تمرکز بر داستان پردازی، بست داستان و خلق ماجراهای دیگر، افزودن چند شخصیت حاشیه ای برای نوآوری بیشتر و پربار کردن داستان را مدنظر قرار دادم.

وی شخصیت سازی بدیع و فانتزی، تصویرسازی قومی و اشاره به عید نوروز، معرفی پوشش ایران و معرفی پارچه، لباس، ابزار و حرفه های مربوط به آن را از ویژگی های نمایش و شاخص های فرهنگی فیلمنامه البسه ذکر کرد و افزود: رویکرد فیلمنامه،‌ ماجراجویی، روایت برشی از تاریخ پوشاک، پرداختن به آداب و سنن ایرانی مثل نوروز و چهارشنبه سوری و نوآوری در پیام های تربیتی و رفتاری است.