توانایی علوم انسانی برای کمک به صنعت نمایش داده شود/از صاحبان رساله ها حمایت کنیم

به گزارش گروه اندیشه خبرگزاری شبستان به نقل از پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی: جلسه شورای سیاست گذاری همایش ملی «پیوند علوم انسانی و صنعت»،‌ دوشنبه، ۸ مرداد در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی برگزار شد.

این نشست با حضور حسینعلی قبادی ،‌ رئیس پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی،‌ رضا فرجی‌دانا، مشاور رئیس‌جمهوری در امور علمی و آموزشی، وحید احمدی، رئیس مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور، غلامرضا حیدری، نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی، حسین سراج‌زاده، رئیس انجمن جامعه‌شناسی ایران، سمیه توحیدلو، رئیس پژوهشکده علوم انسانی و اجتماعی کاربردی،دکتر مهرنوش هدایتی، دبیر شورای سیاست گذاری همایش، بهروز دری، دبیر علمی همایش، علیرضا ملایی، معاون پژوهشی و تحصیلات تکمیلی پژوهشگاه و ... برگزار شد.

در ابتدای این نشست قبادی، ضمن خیرمقدم به حاضران در نشست ابراز امیدواری کرد که گردهمایی متخصصان علوم انسانی در این جلسه باعث خیر و برکت برای کشور شود.

وی با گرامیداشت یاد و خاطره زنده یاد محمدامین قانعی‌راد، رئیس سابق انجمن جامعه‌شناسی ایران، گفت: برگزاری همایش ملی پیوند علوم انسانی و صنعت الهام گرفته از «جشنواره‌ قدردانی از رساله‌ها و پایان‌نامه‌های علوم انسانی مرتبط با تولید و اشتغال» است که سال گذشته توسط همین پژوهشگاه برگزار شد. ما امسال قصد داریم تا این همایش را در سطحی وسیع‌تر و جامع‌تر و آن هم با موضوع «پیوند علوم انسانی و صنعت» برگزار کنیم. هم علوم انسانی و هم صنعت وظیفه دارند تا جامع‌تر وارد این ارتباط شوند اما برای پژوهشگاه علوم انسانی برگزاری این همایش در راستای راهبردهای اصلی آن است.

یک شبکه نخبگانی بزرگ شکل گرفته است

قبادی ادامه داد: جزو راهبردهای این پژوهشگاه است که رابطه آن با جامعه و صنعت هم از نظر کمی و هم کیفی ارتقا پیدا کند. خوشبختانه 2200 نفر از استادان کشور از طریق پرتال علوم انسانی، با این پژوهشگاه در ارتباط هستند و کمتر دانشگاهی یافت می‌شود که با ما در ارتباط نباشد و به این صورت یک شبکه نخبگانی بزرگ شکل گرفته است.

رئیس پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی بر ضرورت نگاه فرارشته‌ای به دانشگاه و صنعت تاکید کرد و گفت: دعوت از استادان مختلف برای برگزاری این همایش هم به همین خاطر است و ما سعی داریم تا این نگاه را تقویت کنیم. جلسه شورای سیاست‌گذاری تا اسفند امسال دو بار برگزار می‌شود و صاحب‌نظران در آن حضور می‌یابند تا همایش به بهترین شکل ممکن برگزار شود.

قبادی اظهار کرد: برنامه دوم توسعه پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی از ابتدای سال 98 آغاز می‌شود و می‌خواهیم که چالش‌محور و پژوهش‌محور حرکت کنیم. البته نامگذاری امسال به نام حمایت از کالای ایرانی هم می‌تواند یکی از محورهای اصلی این همایش باشد تا این نگاه فرارشته‌ای در این حوزه تقویت شود. ما حداقل می‌توانیم الگوهای تولید ملی را نشان دهیم که خود کار بزرگی می‌تواند باشد. در بسیاری از پروژه‌ها، پژوهشگاه رابطه تنگاتنگی با جامعه دارد، قوی‌ترین گروه ما هر روز با کودکان در ارتباط است و مطمئنا حوزه اجتماعی حوزه جاری و روزانه ماست. همچنین به فضل پروردگار قصد داریم کاری متفاوت انجام دهیم و شکاف میان علوم انسانی و صنعت را ترمیم کنیم که مطمئنا پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی چنین پتانسیل و توانمندی هایی را دارد.

رئیس شورای سیاست‌گذاری همایش ملی پیوند علوم انسانی و صنعت در پایان صحبت‌های خود تاکید کرد: قطعا تا قبل از برگزاری همایش پیوند علوم انسانی و صنعت، پیش‌نشست‌هایی برگزار می‌شود و ما باید سعی کنیم تا طرفین هم‌افزایانه با هم در ارتباط باشند. در سال گذشته نیز توانستیم به خوبی حمایت‌های لازم را برای برگزیدگان جشنواره علوم انسانی، تولید و اشتغال در نظر بگیریم در مجموع باید باید صنایع مختلف بدانند که علوم انسانی چه کارهایی می‌توانند برایشان انجام دهند.

دانشمند علوم انسانی نکاتی را می بیند که اهل صنعت نمی بینند

در ادامه نشست، فرجی‌دانا طی سخنانی گفت: همایش محلی برای عرضه تلاش‌های انجام شده در مسیرهای خاص و در واقع محل تضارب آراء و شناخته‌شدن است. ما در همایش گزارش می‌دهیم و کار خود را به نقد می‌گذاریم تا فضای تبادل آراء ایجاد شود.

مشاور رئیس‌جمهور در امور علمی و آموزشی ادامه داد: متاسفانه در کشور ما علوم انسانی و اجتماعی و حتی علوم پایه مغفول واقع شده‌اند و ما کمتر نقش علوم انسانی را در حل مشکلات می‌بینیم. ما صنعتی به اسم «تلفن همراه» داریم که هزار کارکرد اجتماعی، رفتاری و تربیتی دارد و واقعا زندگی ما را منقلب کرده است در حالی که مطالعه خاص روی آن انجام نمی‌شود. اپراتورها باید علم این کار را داشته باشند. باید صنایع مختلف بدانند که علوم انسانی چه کاری می‌تواند برایشان انجام دهد.

وی بر لزوم دعوت از سخنرانان متخصص حوزه علوم انسانی و صنعت برای این همایش تاکید کرد و گفت: باید نمایشگاه‌های جانبی در این همایش برپا شود که می‌تواند با عرضه محصولات مختلف بسیار تاثیرگذار باشد. وقتی یک دانشمند علوم انسانی در این نمایشگاه قدم می‌گذارد و محصولات را می‌بیند مطمئنا نکات و ظرافت هایی را می‌بیند که اهل صنعت هرگزآن را نمی‌بینند.

فرجی‌دانا به حجم رساله‌های تحصیلات تکمیلی که هر ساله دفاع می‌شوند، اشاره کرد و گفت: ما در حال حاضر با انبوه دانشجویان تحصیلات تکمیلی مواجه هستیم، سالانه 12 هزار دانشجوی دکتری می‌گیریم که غیر از پذیرش دانشگاه آزاد اسلامی است، بنابراین سالانه حجم زیادی پایان‌نامه و رساله تولید می‌شود و ما باید دنبال فارغ‌التحصیلان مرتبط با این موضوعات برویم و سعی کنیم آنها را به بهترین شکل حمایت کنیم.

علوم انسانی می‌تواند مسائل پیچیده را حل کند

وحید احمدی، رئیس مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور نیز در این نشست تاکید کرد: ما اشتغال را فقط در صنعت نمی‌بینیم، بلکه همه نهادهای مختلف مانند صداوسیما، قوه قضاییه، شهرداری‌ها و مراکز فرهنگی و ... می‌توانند اشتغال ایجاد کنند در حالی که صنعتی نیستند. علوم انسانی می‌تواند مسائل بسیار پیچیده‌ای را حل کند. این حوزه می‌تواند حلال مسائل و مشکلات صنعت باشد، در حال حاضر حتی طی تفاهم‌نامه وزارت نفت و وزارت علوم بسیاری از متخصصان حوزه علوم انسانی در میادین و مناطق نفتی مشغول فعالیت هستند.

اهداف برگزاری همایش ملی پیوند علوم انسانی و صنعت

دکتر بهروز دری، دبیر علمی همایش نیز در ادامه، اهداف برگزاری همایش ملی پیوند علوم انسانی و صنعت را به دو دسته عملیاتی و راهبردی تقسیم کرد و گفت: درست که انجمن‌های علمی ما سعی  دارند، ارتباط میان علم و صنعت را ایجاد کنند اما نبود پیوندهای ارگانیک این انرژی و امکان را فراهم نکرده است. بنابراین این همایش نباید در یک فراخوان و برگزاری نشست هایی خلاصه شود بلکه باید در عمل و به صورت کاربردی نیز بتواند این مهم را محقق کند.

به گفته دری، تحقق مفاد اسناد بالادستی در سودمندی اجتماعی علم و علوم انسانی، طرای الگوهای کارآمد جهت کاهش گسست میان علوم انسانی، جامعه و صنعت، مشارکت راهبردی مجامع علمی پژوهشی و صنایع و سازمان‌ها برای هم‌افزایی بیشتر از اهداف راهبردی و کاربردی و تجاری‌سازی علوم انسانی با تشویق ایده‌های پژوهشی نیازمحور، شناسایی مسائل وموانع پیش‌رو و ارائه راه‌حل برای فعالیت‌های مشترک علوم انسانی و صنعت، جلب حمایت بنگاه‌های اقتصادی از طرح‌های مرتبط در حوزه علوم انسانی و خلق ایده‌های پژوهشی علوم انسانی مبتنی بر راهکارهای کیفیت‌بخشی به محصولات ملی تعدادی از اهداف عملیاتی این همایش هستند.

همایش ملی پیوند علوم انسانی و صنعت 5 اسفند برگزار می‌شود

در ادامه این نشست مهرنوش هدایتی، دبیر شورای سیاست گذاری همایش ملی پیوند علوم انسانی و صنعت نیز از تشیکل چهار کارگروه صنعت، مدیرت و اقتصاد، تاریخ و سیاست و حقوق، روانشناسی و علوم اجتماعی و اخلاق در این همایش خبر داد و گفت: «پنج نشست تخصصی هم قبل از برگزاری همایش در حوزه علوم انسانی و صنعت برگزار می‌شود. همچنین برگزاری پنل‌های علمی تخصصی، تشکیل کارگاه، تقدیر از مقالات برگزیده، معرفی محققان صاحب ایده و انجمن‌های علمی، برپایی غرفه‌های معرفی صنایع بهره‌مند از مطالعات علوم انسانی و تشکیل کارگروه‌هایی برای طرح ایده‌های مشترک بین دو حوزه علوم انسانی و صنعت به صورت استارتاپ از برنامه‌های جانبی همایش ملی پیوند علوم انسانی و صنعت است.

وی پیرامون درنظر گرفتن جایزه‌های خاص و ماندگار برای این همایش خبر داد و اضافه کرد: براساس نظر اعضای شورای سیاست‌گذاری و پیشنهادات اولیه این همایش روز 5 اسفند امسال همزمان با سالروز بزرگداشت خواجه نصیرالدین طوسی برگزار می‌شود.

محسن قرنفلی مشاور رئیس جهاد دانشگاهی نیز به عنوان یکی دیگر از اعضای حاضر در جلسه با بیان اینکه در کشور ما رابطه میان علوم انسانی و صنعت به خوبی شکل نگرفته است، تاکید کرد: «باید در این همایش صنعت و مسائل و مشکلات آنها و صاحب‌نظران این حوزه را وارد موضوع اصلی همایش کنیم تا ترکیبی از حضور صاحب‌نظران هر دو حوزه علوم انسانی و صنعت شکل بگیرد و ما نباید صددرصد با ایده های دانشگاهی جلو برویم.»

علوم انسانی به «تاب‌آوری» واحدهای صنعتی کمک می کند

همچنین در بخش دیگری از این نشست سراج‌زاده، رئیس انجمن جامعه‌شناسی ایران هم با بیان اینکه باید از طریق این همایش مسائل و مشکلات حوزه صنعت شناسایی و به حل آنها کمک کنیم، اظهار کرد: ما باید بدانیم که اصلا اهل صنعت برای حل مشکلاتشان رجوعی به علم دارند یا خیر؟ یا آیا مشکلاتشان را به یک پرسش علمی تبدیل می‌کنند؟. حتما باید در برگزاری همایش وضعیت اجتماعی و شرایط زمانی و مکانی کشور را در نظر بگیریم.

وی پیشنهاد داد تا با توجه به شرایط بحرانی کشور و سخت شدن فعالیت واحدهای صنعتی «مسئله تاب‌آوری» به عنوان یکی از موضوعات همایش ملی پیوند علوم انسانی و صنعت لحاظ شود تا از این طریق به اهل صنعت گفته شود که چگونه می‌توانند در این شرایط سرپا بمانند و علوم انسانی چگونه می‌تواند به آنها کمک کند.

نماینده مردم تهران نیز در این جلسه بر لزوم ایجاد یک محیط ثابت و آرام برای تولید و اشتغال تاکید کرد و گفت: «پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی این ظرفیت را دارد تا با ریشه‌یابی مسائل و مشکلات پیوند علوم انسانی و صنعت به حل مشکلات دو طرف کمک کند.»

همچنین مجتبی قلی‌پور، مدیرکل علمی راهبری مرکز الگوی اسلامی ایران پیشرفت هم به عنوان یکی دیگر از سخنرانان این نشست پیشنهاد داد تا چکیده راهبری همایش علوم انسانی و صنعت تهیه و در اختیار نهادهای تصمیم‌گیر قرار گیرد تا این همایش سالیان متمادی مورد توجه قرار گیرد.

در ادامه ملایی توانی، معاون پژوهش و تحصیلات تکمیلی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی نیز به عنوان سخرانان پایانی این جلسه با بیان اینکه ارتباط بین علوم انسانی و صنعت در واقع یک نوع گفت‌وگوی میان ناشنوایان است، تاکید کرد: همایش ملی پیوند علوم انسانی و صنعت می‌تواند زمینه آشنایی دو طرف باشد تا در نهایت به حل مشکلات دوجانبه بیانجامد. بهتر است در این همایش تجربه‌های صنایع و شرکت‌های موفق بازخوانی شود تا بدانیم که آنها آیا از ظرفیت علوم انسانی استفاده کرده‌اند یا خیر؛ ما باید بتوانیم از طریق این همایش شبکه‌ای از پژوهشگران حوزه علوم انسانی و صنعت را شناسایی کنیم.

گفتنی است، در پایان این نشست اعضای کمیته علمی همایش ملی پیوند علوم انسانی و صنعت متشکل از صاحب‌نظران هر دو حوزه با آراء اعضای شورای سیاست‌گذاری همایش، انتخاب شدند