ایوب آقاخانی در گفت‌وگو با خبرنگار شبستان پیرامون آثار تولید شده با محتوای دفاع مقدس و جنگ سخن گفت و کارهای «شبیه به هم با شعارهای مشترک و با نگاهی سطحی» را مهم ترین عامل «تارانده شدن مخاطب» از این دسته آثار دانست.
این نمایشنامه‌نویس و کارگردان تئاتر دلیل عدم توفیق این آثار را در میان مخاطبان و در مقایسه با آثار مشابه جهانی چنین ارزیابی کرد: «ما در کارهای خودمان نسبت به مردم واقع بین و راستگو نبودیم، نه به معنی اینکه دروغ گفتیم، به معنی اینکه آن چیزی را که وظیفه مان بود از جنگ نمایش دهیم به نفع خیلی از ملاحظات تغییر دادیم. این تغییرات گاهی در جهت تبیین فضای مناسب تر و مساعدتر و تعریف بهتر از جنگ ما بود، هرچند این حق ما بود که تعریف بهتری از جنگ ما بشود -چون جنس جنگ ما متفاوت بود- اما این هدفِ خوب عملا در مسیر عملیاتی شدن و اجرا ما را به جایی کشاند که مخاطبان خود را از دست دادیم.»
آقاخانی ریزش مخاطبان آثار تولید شده در حوزه دفاع مقدس و جنگ تحمیلی را نتیجه ویژگی های مشترک آثار تولید شده در این حوزه دانست و گفت: «مشتی کارهای شبیه به هم با شعارهای مشترک و با نگاهی سطحی و از این نظر هم مشترک به مخاطب ارایه دادیم. به این ترتیب آرام آرام اولین و آسان ترین نتیجه ای که به سرعت به دست آمد از دست رفتن مخاطبانی بود که به نیت گرفتن کار خوب، سنجیده، جذاب، جالب و هر ویژگی مثبت دیگر، حرکت کرده بودند و به طرف ما آمده بودند، اما ما همه شان را عملا تاراندیم. کارها سطحی بودند، بد بودند، شعاری بودند و گاهی آنقدر در این شعار اغراق کردند که دروغ گو شدند تا رسیدیم به نتیجه ای که متاسفانه الان با آن مواجهیم.»
این کارگردان تئاتر درباره مواجه کنونی مخاطب با انواع آثار تولید شده درباره جنگ تحمیلی و دفاع مقدس گفت: «مخاطب به صرف اینکه با این واژه ها مواجه می شود که نمایشنامه ما درباره این هاست به سرعت از دایره مخاطبان ما خارج می شود و به هدف جلب و جذب کار دیگری حرکت می کند و به یک سمت دیگر می رود.»
آقاخانی که خود 6 نمایشنامه با این مضامین منتشر کرده است، از تلاش خود برای گریز از «تکرار، شعارزدگی و سطحی نگری» گفت و تصریح کرد: «در نمایشنامه هایی که درباره جنگ نوشته ام -که سه تای آنها براساس مستندات تاریخی بوده و سه تای دیگر بیشتر تخیلی- تمام هدفم این بوده که این ویژگی را تغییر بدهم. تمام هدفم این بوده که حتی اگر اثرم تلخ است، تاثیرگذار، واقع بین و واقعیت گو باشد. اثر من اگر تلخ است، مدرک جامعی باشد نسبت به جنگی که 8 سال تحمل کردیم و تبعاتی که تا کنون داریم تحمل می کنیم.»
او از اقبال تماشاگران به نمایش های اجرا شده بر اساس این نمایشنامه ها خبر داد و از نشر سیراف به عنوان «ثابت قدم ترین ناشر» نام برد که بر چاپ این نمایشنامه ها اصرار داشته است.
این مدرس دانشگاه، در پایان اظهار امیدواری کرد «جریانی که سعی کرده است با این نمایشنامه ها ایجاد کند، توسط دوستان دیگری ادامه پیدا کند.»
گفتگو: حبیبه بدری
نظر شما