همایش بررسی اندیشه های مختومقلی فراغی با همکاری ترکمنستان برگزار می شود

به گزارش خبرنگار خبرگزاری شبستان از گرگان، سید عباس صالحی، وزیر فرهنگ و ارشاداسلامی، امروز (20 اردیبهشت) در نکوداشت دویست و هشتادو پنجمین سالروز تولد مختومقلی فراغی با بیان اینکه منطقه ترکمن صحرا آکنده و لبریز از انسان های صمیمی است، گفت: اینجا منطقه ای است که با موسیقی خود زمین را به آسمان پیوند می دهد و با هنرهای خودش ایران زمین را آذین بسته است. این منطقه با اسبان تیزرویش انسان را به آنسوی زمین و فرازمین می برد و اینجا منطقه ایست که مختومقلی فراغی دارد.

وی افزود: گرچه مختومقلی فراغی شاعر ایرانی ترکمن، 285 سال قبل ستاره ای بود که در این منطقه درخشید و پس از چندی جسمش در این خاک قرار گرفت اما فکر، روح، شعر و اندیشه اش سال به سال و قرن به قرن فروزان تر و پرفروغ تر شد.

وزیر فرهنگ و ارشاداسلامی بیان کرد: مختومقلی فراغی امروز فقط شاعر مراوه تپه یا شاعر ترکمن و حتی شاعر ایران هم نیست بلکه شاعر انسان و انسانیت است. پس از سه سده در تابش این ستاره، امروز بیش از روزها و سال ها و قرن های قبل، مختومقلی برای انسان و جهانیان شناخته شده تر است.

وی با تأکید براینکه مختومقلی شاعر همه زمانه ها است، ادامه داد: مختومقلی فراغی شاعر مردمی بود و به دربارها تعلق نداشت. او پایبند و وابسته به قدرت رسمی زمانه نبود، او جان مردم و از دل مردم برخاست و به آنان وفادار ماند. شعرش در خدمت مردم بود و رنج و درد مردم را می گفت و این چنین بود که مختومقلی در زمانه خود به سرعت زبان مردم شد و زبان مردم ماند.

صالحی خاطرنشان کرد: شاعران زیادی آمده اند و رفته اند اما تنها شاعران محدودی در افق ذهن و جان این مردم مانده اند که مختومقلی فراغی یکی از آنان است، شاعری که از مردم و زبان آنان بود و رنجشان را فریاد می کشید.

وی افزود: اگر امروز حدود 300 سال این جمع حضور دارد و میلیون ها نفر در این فضا قرار دارند به این اعتبار است که مختومقلی شعرش، پیامش و زبانش در خدمت به مردم بود.

وزیر فرهنگ و ارشاداسلامی بیان کرد: مختومقلی فراغی شاعری است که از ریشه دیانت این مردم ارتزاق کرد. هم خانواده و هم او با فرهنگ دینی جامعه پیوند عمیقی داشتند. شعرش چنان شعر مولوی و حافظ تفسیر معارف دین بوده و هست که می توان از اشعارش به دین صادقانه نه متظاهرانه نزدیک و نزدیک تر شد.

وی با بیان اینکه شعر فراغی شعر حکمت و اخلاق است، عنوان کرد: همانگونه که در زبان فارسی شعرایی چون سنایی و سعدی به عنوان شعرای اخلاق و حکمت تلقی می شوند، شعر مختومقلی فراغی هم چنین نسبتی را با حکمت عملی و اخلاق اجتماعی پیدا می کند. ترجمه آثار او به زبان فارسی نشان می دهد که مختومقلی شاعری است که اخلاق فردی و اجتماعی برای او مهم، جدی و اساسی است. صدها مقوله اخلاقی در شعر فراغی نمایان است. آنچه که در شعرهای او دیده می شود، توجه به اینست که چگونه می توان فضایل اخلاقی را افزایش داد و از رذیلت های اخلاقی کاست.

صالحی گفت: مختومقلی یک شاعر اخلاقی است که توانسته حکمت را به مردم زمانه خودش و امروز به مردم ایران و حتی فراایران ارائه کند.

وی یکی از ویژگی های برجسته مختومقلی را در دل داشتن حب پیامبر و اهل بیت (علیهم السلام) دانست و افزود: مهر اهل بیت (علیهم السلام) در همه مسلمانان جاری و ساری است و بین ترکمن ها نیز به طور جدی وجود دارد. سهم مختومقلی در رویش، گسترش و عمق دادن محبت به پیامبر (صلی الله و علیه و آله وسلم)، صحابه و اهل بیت (علیهم السلام) بسیار مهم و قابل توجه است. او توانسته این محبت را در جان و دل مردم این منطقه عمیق کند. اگر به این میزان جریان عشق و محبت اهل بیت بین مردم جاری است سهم قابل توجه آن به مختومقلی فراغی برمی گردد. شعر او که نمایشگر عواطف درونی است در 300 سال، زمزمه و ترنم این مردم بوده است.

وزیر فرهنگ و ارشاداسلامی مختومقلی فراغی را شاعری عارف برشمرد و گفت: عرفان در اندیشه شرقی از شبه قاره تا ایران زمین و آنسوها جریان دارد و زادگاه عرفان مشرق جهانی است. شعرای ایران زمین از عطار و مولوی و حافظ و غیره در این جایگاه بوده اند و مختومقلی هم در همین حلقه است که ارتباط خود را با خداوند ارتباط وجودی کرده است.

وی تأکید کرد: مختومقلی فراغی شاعر هویت ساز است. گرچه در ایران زمین شاعر زیاد داشتیم اما شاعرانی که بتوانند نماد و هویت بشوند اندک هستند. شاعری که بتواند در سالگرد ولادت خودش جشن اجتماعی ایجاد کند اندک است. مختومقلی فراغی مانند واژگان زبان ترکمن بخشی از هویت این قوم شده است. مختومقلی تنها یک شخص نیست بلکه به مرور در این 300 سال به یک رکن هویتی تبدیل شده است.

صالحی با بیان اینکه مختومقلی را می توان با ویژگی های دیگری هم تعریف کرد، افزود: او شاعر فرامرزی ایران است. شاعران ایرانی دو گروه هستند، کسانی که درمرکز ایران زیستند و برخی به مرور به فرامرزها رفتند اما مختومقلی و کسانی که در مرزها پرورش یافته اند در همان زمان حیات خود در مرزها سفیر فرهنگی ایران بودند، با شعر خود ارتباط بین فرهنگی و بین مرزی ایجاد می کردند. مختومقلی فراغی شاعری نبود که در محدوده مرزهای جغرافیایی ایران بماند بلکه در فرامرزها هم شنیده و خوانده می شود.

وی تصریح کرد: مختومقلی پایان پذیر نیست، باید تلاش کرد که با خوانش های جدید، تفسیرهای نو و مطالعات تازه درک تازه تری از او داشت و بیش از گذشته او را شناخت. اگر دیروزها به او نیازمند بودیم اما امروز و فرداها به او بیشتر نیاز داریم.

وزیر فرهنگ و ارشاداسلامی خاطرنشان کرد: با همکاری بنیاد امام رضا (علیه السلام) و فرهنگ و ارشاداسلامی، همایش بررسی اندیشه های مختومقلی فراغی با همکاری ترکمنستان، برگزار خواهد شد که امیدواریم این همایش ها تداوم داشته باشد. امیدواریم این گفتگوها، مقالات و سخنانی که اندیشه وران در رابطه با مختومقلی انجام می دهند مقدمه ای برای اتفاقات بزرگتر باشد و مبنایی خواهد بود که حکمت و اندیشه مختومقلی فراغی را پیش ببریم.

وی ابراز امیدواری کرد: با اینگونه برنامه ها فرصت های فرهنگی و هنری در منطقه افزایش پیدا کند و جامعه ایرانی و اقوام ایرانی منسجم تر و متحدتر از گذشته راه امروز و گذشته را پیش خواهند برد.