حجت الاسلام والمسلمین محمدباقر تحریری، تولیت مدرسه مروی و استاد حوزه علمیه قم در گفت وگو با خبرنگار اندیشه خبرگزاری شبستان که به مناسبت مبعث پیامبر اکرم (ص) انجام شد، در پاسخ به این سوال که بعثت پیامبر(ص) چه تاثیری روی سبک زندگی بشریت داشته است، اظهار کرد: بعثت پیامبر (ص) از جنبه های اعتقادی، اجتماعی و حقیقی که تاثیرات تربیتی برای افراد دارد، می تواند بررسی شود اما تاثیر آن بر سبک زندگی بشر، ناشی از جنبه های اجتماعی آن است.
وی با اشاره به اینکه بعثت پیامبر(ص) زمانی رخ داد که بین رسالت های گذشته حضرت عیسی (ع) با رسالت پیامبر(ص) شکاف بسیاری رخ داده و جامعه دچار یک عقبگرد اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی شده بود، افزود: در این زمان شبه جزیره عربستان، دچار عقبگردهای بیشتری بود و حکمت زمان و مکان بعثت پیامبر(ص) بسیار رفیع است.
تحریری با بیان اینکه بعثت پیامبر (ص) از لحاظ محتوایی مختص به جامعه عرب آن روز نبود، تصریح کرد: تاریخ و آیات قرآن کریم بیان می کند که شبه جزیره عربستان و مدینه به عنوان یکی از شهرهای آن، از لحاظ فرهنگی دچار مشکل بسیار بود و بعثت در رفع این انحطاط بسیار تاثیرگذار و تحول آفرین شد.
تولیت مدرسه مروی با اشاره به اینکه در این سرزمین، یهودیان و بت پرستان دچار انحطاط فرهنگی بسیاری بودند، گفت: بعثت حضرت ابراهیم(ع) در این منطقه بود، حضرت آدم (ع) بنبانگذار کعبه بود و دیگر انبیاء(ع) نیز در این منطقه رفت و آمد داشته اند اما با گذشت زمان، دچار انحطاط های بسیاری شدند و بعثت پیامبر(ص) مجددا تحولات بسیار فرهنگی را ایجاد می کند.
وی با اشاره به اینکه تعالیم پیامبر(ص) که از سوی خداوند بود و همگان را به سمت عبودیت سوق می داد، گفت: رویکرد قرآن کریم در فرهنگسازی از ابتدای نزول و با آیه شریفه «اقْرَأْ بِاسْمِ رَبِّكَ الَّذِي خَلَقَ»، تحولات شگرفی را ایجاد کرد.
حکمت بعثت پیامبر(ص) در شبه جزیره عربستان
تحریری اضافه کرد: حکمت بعثت پیامبر(ص) در شبه جزیره عربستان که بسیاری از حکومت ها رغبت نمی کردند در آن حضور پیدا کنند، برای به خضوع در آوردن مردمی بود که بسیار مغرور بودند تا در پرتو حضور در این مکان، مردم امتحان شوند و اینچنین بوئ که مردمان این منطقه پس از مقاومت های بسیار، به جایی رسیدند که آب وضو پیامبر(ص) را برای تبرک از یکدیگر می دزدیدند.
استاد حوزه و دانشگاه با اشاره به اینکه روحیه بسیار بلند پیامبر(ص) و صفای باطن عده ای از مسلمین در تبعیت از ایشان که حاضر بودند، جان خود را فداکنند، تاثیر بسزایی در جامعه آن روز داشت، گفت: این تاثیرگذاری ها زمینه هجرت به مدینه را فراهم کرد و موجب رشد دیدگاه و اندیشه های نبی اکرم (ص) شد و در مناطق مختلف این فرهنگ را گسترش داد.
وی با بیان اینکه پیامبر(ص) ارتباط مستقیم با مردم مناطق مختلف داشت و شخصا به تبلیغ می رفتند، گفت: این نوع ارتباط مردم را به خضوع کشاند و باعث شد حقیقت این دعوت را درک کنند، لذا بالاترین معجزه و کرامت رسول خدا(ص) اخلاق و منطق حق بود که در جان ها نفوذ می کرد.
مبنای دعوت بشریت توسط انبیاء الهی
تحریری تصریح کرد: دعوت انبیاء (ع) مبتنی بر فطرت بشر است و این فطرت حالت خضوع در برابر حقیقتی دارد که در عالم تاثیرگذار است اما به جهت دنیا گرایی ها، انسان از این فطرت دور شده است و انبیاء با استدلال های فکری و عقلی، زمینه را برای بازگشت به این فطرت فراهم می کردند.
استاد حوزه با اشاره به اینکه اولین تاثیر دعوت پیامبران به خداوند، دوری از طاغوت بود، گفت: امیرالمومنین امام علی (ع) می فرمایند: «انبیاء آمدند تا گنجینه های عقول را برانگیزند»، بنابر این، اولین و اصلی ترین نقش رسالت، دور کردن مردم از شرک و انواع آن و پس از آن اعلان و اظهار اخلاق فاضل است.
وی با بیان اینکه پیامبر(ص) می فرمایند: «من برای کامل کردن مکارم اخلاق مبعوث شده ام»، تصریح کرد: یکی از ارکان تکمیل شدن این مبانی، نشر آن در جهان و تکمیل محتوایی آن است.
راز رحمه للعالمین بودن پیامبر(ص)
تحریری درباره علت «رحمه للعالمین» بودن پیامبر(ص) گفت: خداوند با بعثت پیامبر(ص) به دنبال کمال رساندن بشریت است چنان که ایشان در ابتدا دستورات اعتقادی را ارائه می دهند و سپس دستورات عملی و اخلاقی را مطرح می کنند، لذا خداوند متعال بالاترین درجه عمل به این دستورات را در وجود ایشان قرار می دهد تا الگوی مردمان باشند که در آیات قرآن هم داریم: «قُلْ هذِهِ سَبِيلِي أَدْعُوا إِلَى اللَّهِ عَلى بَصِيرَةٍ أَنَا وَ مَنِ اتَّبَعَنِي وَ سُبْحانَ اللَّهِ وَ ما أَنَا مِنَ الْمُشْرِكِينَ؛(اى پيامبر! تو نيز) بگو: اين راه من است. من و هركس پيروى‌ام كرد، با بينايى به سوى خدا دعوت مى‌كنيم و خداوند (از هر شريكى) منزه است و من از مشركان نيستم.».
وی با بیان اینکه دستورات عملی و اخلاقی اسلام، جزیی ترین رفتارهای انسان را شامل می شود، ابراز کرد: دعوت پیامبر(ص) برای رسیدن به آن قله است و هر کس در دامنه آن هم قرار گیرد از شرک رهایی پیدا می کند و به سعادت رسیده است.
استاد حوزه علمیه با بیان اینکه رحمه للعالمین بودن به معنای آن است که دعوت نبوی همه عاملیان را شامل می شود، خاطرنشان کرد: هر انسانی با هر فرهنگ، نژاد، قومیت و ... مشمول این دعوت پیامبر(ص) می شود.
نظر شما