بناهای اسلامی در هند

خبرگزاری شبستان _ کانون های مساجد: کشور هندوستان با وجود تکثر و تنوع فرهنگ ها و ادیان، به همه ادیان آسمانی و غیر آسمانی حق عبادت را اعطا کرده است.

تمدن و فرهنگ اسلامی در قرن 14 میلادی وارد هند شد و تاثیر شگرفی را برروی مردم آن سامان گذاشت، به طوری که ساخت مساجد بر دوام این تمدن سایه افکند و باعث شد که این تمدن غنی از بین نرود و سینه به سینه و نسل به نسل تا امروز ادامه یابد.

داستانهای درباره ساخت نخستین مساجد در هند و به ویژه مساجد جامع روایت می شود، مساجدی که از نظر میراث تاریخی و جهانی برای این کشور گرانبهاست.

تمدن اسلامی در شبه قاره هند دارای طعم خاص و منحصر بفردی است که بازدیدکنندگان آثار اسلامی معتقدند که به واسطه آثاری که دلالت بر تمدن اسلامی قدیمی دارد، این کشوربخشی از جهان اسلام به شمار می آید.

در هند مساجد، زیارتگاهها، مزارها، قلعه ها و نمادها و ساختمان های زیاد در دوره مغول در قرن 14 میلادی ساخته شد و دوره ای که تمدن اسلامی در جای جای هند و به ویژه مناطق شمالی آن و ایالت پرادش در شرق هند و اندرا پرادش در جنوب هند در حال گسترش بود.

بدون شک می توان آثار اسلامی در هند به ویژه مناطق شمالی و شرقی این کشور را مرتبط با امپراطوری مغول دانست.

مناره ها و گلدسته های مساجد جامع و قدیمی هند و صدای اذان هایی که از آن طنین انداز می شود، دلیل آشکاری بر تمدن قدیمی مسلمانان در این کشور دارد.

بسیاری از مساجد و آثار اسلامی از جمله مسجد"صلاح" یا "زینانی" در دوره امیر مغولی"محمد شاه" در سال 1423 در ایالت کرناتکای جنوب هند ساخته شد که 16 مکان برای ادای نماز دارد.

در دهلی نو پایتخت هند نیز مسجد جامعی است که در دوره "شاه جهان" امپراطور مغولی ساخته شود و می توان آن را یکی از بزرگترین مساجد هند به شمار می آورد. ساخت این مسجد شش سال به طول انجامید و در سال 1644 میلادی به پایان رسید؛ علاوه بر این مسجد، مسجد دیگری به نام "تومب" در قرن شانزدهم و در زمان حکومت امپراطوری مغولها ساخته شد.

"بیبی کا مقبره" یا " تاج جنوب هند" از بزرگترین بناهای تاریخی و اسلامی در هند به شمار می آید که در دوره"عظیم شاه" امیر مغولی در سال 1678 میلادی در شهر اورنقا باد در ایالت مهراشترا ساخته شد.

تاج محل نیز یکی از عجایب هفتگانه دنیا با معماری شگفت انگیز در شهر اگرا در ایالت اوتار پرادش در شرق هند شمار می آید که شاه جهان، امپراطور مغولی هند به منظور یادبود همسر ایرانی ومحبوبش ممتاز محل که در سال 1631 (میلادی) به‌هنگام وضع حمل فوت کرد، آن را ساخت. به همین دلیل تاج محل نماد عشق و وفاداری ابدی است.

مناره سیکندرا در شهر اگرا که نماد عزت است، آرامگاه جلال‌الدین محمد اکبر سومین و بزرگترین پادشاه مغول در آنجا قرار دارد. این بنا با ماسه سنگ قرمز ساخته شده و با مرمر جواهر نشان شده ‌است. اکبر ساخت این آرامگاه را قبل از فوتش در سال 1600آغاز کرد اما "جهانگیر" پسرش آن را در سال 1613م (1022 ش) به پایان رساند.

نقوش گیاهی برجسته و طرح‌های هندسی این آرامگاه با ترصیع مرمر سفید و سنگ تزئین شده و بالای آن را چهار مناره مرمرین پوشانده شده‌است.

بسیاری از بقایای آثار اسلامی قدمی از جمله قطب منار، فیروز شاه کوتلا به دوران امپراطوری مغولها بازمی گردد.

تمدن اسلامی میراث گرانبها و آثار تاریخی در هند و به ویژه ایالت شمالی از جمله تخلق آباد بر جای گذاشته است،؛ تخلق آباد مساحت گسترده ای از داخل دهلی نو است که قصورها و کاخها و قلعه ها را از دوران امپراطوری مغول در خود جای داده است.

آثار تمدن اسلامی در دوره حکومت امپراطوری مغول به شرق هم کشیده شده است به طوری که قلعه"بادا امام بارا" یکی از مهمترین قلعه های قدیمی واقع در ایالت پرداش در شرق هند که در دوره یکی از امرای مغول به نام عاصف الوله در سال 1784 میلادی ساخته شد، دیده می شود.

در ایالت اوتارپردیش نیز قلعهای به نام "حسین آباد" در سال 1840 در دوره حکومت مغولها ساخته شد.

شهر حیدر آباد پایتخت ایالت آندرا پرداش در جنوب که شهری مسلمان نشین است، مکان مسجد چار منار و یکی از نمادهای مهم تمدن اسلامی در هند به شمار می آید، کلمه چار به معنی رقم چهار به زبان اردویی است و ین نامگذاری به علت داشتن چهار مناره برای این مسجد بزرگ است.

این مساجد و آثار اسلامی دیگر در هند دلیل آشکاری بر تمدن قدیمی و ریشه دار است که میراث تاریخی برای این ملت به شمار می آید و با وجود شرایط و نوسان های دینی که با ان روبه رو بودند، همچنان آن را حفظ کرده اند.