به گزارش خبرگزاری شبستان، شمارۀ 143 نشریۀ اطلاعات حکمت و معرفت با موضوع «شانس و فلسفه» منتشر شد.
در بخشی از سخن دبیر این شماره از نشریه به دبیری علیرضا رضایت آمده است: «در نگاه اول، شانس امری بدیهی به‌نظر می‌رسد و هرکس به خود حق می‌دهد دربارۀ آن اظهار نظر کند، اما به‌رغم تحقیقات انجام‌شده، هنوز بسیاری از ابعاد مسئلۀ شانس بر ما پوشیده است. علوم مختلف هر یک به‌نوعی به مسئله شانس پرداخته‌اند. فیلسوفان آن را در تناظر با اخلاق و معرفت‌شناسی کاویده‌اند. از حیث اخلاقی بحث بر سر تأثیر شانس بر مسئولیت‌پذیری است، به این معنا که: "آیا شانس می‌تواند سبب شود که به اتفاقات پیرامونی، تعهد اخلاقی نداشته باشیم؟" مسائل اصلی در این خصوص حول‌وحوش مفهوم بخت اخلاقی می‌چرخد؛ از طرفی، مسئلۀ اصلی در نسبت شانس و معرفت‌شناسی به نحوۀ ارتباط ارزیابی‌های معرفتی با اصل وجود شانس می‌پردازد. دین‌داران شاید از شانس دم بزنند، اما اصولاً بدان باور ندارند؛ چراکه آن را بخشی از روند تقدیر و اثر دخالت خداوند در هستی می‌انگارند. به یک معنا، خداست که به افراد شانس می‌دهد. شانس درخصوص بحث آفرینش ناظر به دو مفهوم مهم و تأثیرگذار هدف و معنای زندگی است که خواه‌ناخواه قدرت مطلق خداوند را نیز به‌میان می‌کشد. چه، بی‌نظمی و آشفتگی که درعالم مشاهده می‌شود، برخاسته از شانس تلقی می‌شود و غالباً شاهدی در دست سکولارهاست که ادعا کنند عالم را هدف و معنایی در کار نیست.»
دفتر ماه شمارۀ 143 نشریۀ اطلاعات حکمت و معرفت مشتمل بر هشت نوشتار است. اما به گفتۀ دبیر دفتر ماه «آنچه دراین دفتر در خصوص مسئلۀ شانس مطرح شده، بیشتر طرح مسئله است و هیچ‌یک از مقالات دفتر حاضر کلام آخر را در این زمینه نگفته است.»
نوشتار نخست با عنوان «بخت اخلاقي» گفتوگو با فيري كوشمن است که علیرضا رضایت به فارسی ترجمه کرده است. «فیری کوشمن در گفتگوی خود با واربرتون، از بخت اخلاقی و قضاوت‌های ما بر مبنای شهودهای شخصی و الگوهای رفتاری با چشم‌اندازی فلسفی-روان‌شناختی می‌گوید.»
نوشتار دوم با عنوان « شانس بر مبناي نظام معنايي فرد تحليل مي‌شود» گفتوگویی با سيدجواد ميری است.
سومین نوشتار «تأملي درباره شانس» به قلم اي. جي. كافمن است که زهره خرمايي به فارسی برگردانده است. «کافمن در مقالۀ تأملی بر شانس، به ماهیت شانس از منظر فلسفه تحلیلی می‌پردازد. ضمن اینکه نگاهی نیز به آراء دو تن از صاحب‌نظران این حوزه یعنی نیکلاس ریچر و دانکن پریچارد می‌افکند.»
نوشتار چهارم با عنوان «شانس نقش‌ها و پيچيدگي‌ها» را آلن هجك و كارل هوفر نگاشته و ميترا سرحدي مترجم آن است.
نوشتار پنجم «درس اخلاقي بخت اخلاقي» نام دارد و به قلم سوزان ولف است و نغمه پروان به فارسی ترجمه کرده است. «سوزان وولف ضمن مرور آراء بانی نظریۀ بخت اخلاقی، برنارد ویلیامز، به بحث از فضیلت اخلاقی به‌مثابۀ واکنشی در برابر بخت اخلاقی می‌پردازد.»
«شانس و مشيت الهی» عنوان مقالۀ ششم است که الهام صادقي به فارسی ترجمه کرده است. «یکی از دغدغه‌های مهم در حوزۀ پرداختن به شانس، مسئلۀ ارتباط آن با الوهیت و به‌طور خاص اراده یا مشیت الهی است. نویسندۀ مقالۀ شانس و مشیت الهی ضمن تعریف چیستی شانس در عرف عام و نیز در متن پژوهش‌های گوناگون، و نیز نگاهی کلی به نگرش‌ها و تعاریف شانس از سوی متفکران، فیلسوفان، روان‌شناسان، و صاحب‌نظران حوزه‌های مختلف، به نسبت میان شانس و اقبال و خواست خدا و نیز فعل الهی می‌پردازد و معتقد است که شناخت درست و بی‌غرض مشیت الهی فی‌نفسه راهی است برای پی بردن به شانس و جایگاه آن در هستی.»
مقالۀ هفتم «روان‌شناسي و فلسفه شانس» به قلم دانكن پريچارد و متيو اسميت و با ترجمۀ اصغر افتخاری است. « دانکن پریچارد و متیو اسمیت از دو منظر فلسفه و روان‌شناسی به مقولۀ شانس می‌پردازند؛ مسئلۀ نگاه فلسفی دراین باب، بعد معرفت شناخت-اخلاقی شانس است و روان‌شناسی نیز ضمن بیان برداشت‌های روزانه از شانس به تأثیر این برداشت‌ها بر رفتار آدمی در زندگی توجه دارد؛ این پژوهش بیشتر نوعی طرح مسئله و مبنایی برای تحقیقات بعدی در این زمینه است. »
مقالۀ هشتم « تحليلي از ريسك‌هاي زندگي روزمره» را ريچارد ويلسون نگاشته و علي اخلاقي به فارسی ترجمه کرده است.
«بررسي دلايل نادرستي نظريه‌هاي شانس» نهمین آخرین مقالۀ دفتر ماه به قلم استيون هيلز، و با عليرضا رضايت است. «استیون هیلز با بازنگری نقادانۀ سه نظریۀ مهم و مطرح در شانس، یعنی نظریه کنترل، احتمال و مودال، به بررسی چراییِ نادرستی و نابسندگی آنها در تحلیل ماهیت کنش‌های اتفاقی و شانسی می‌پردازد.»
بخش دوم ماهنامه «ادب و هنر» نام دارد و مشتمل بر دو مقاله است. مقالۀ نخست با عنوان «ادبيات و اخلاق از نظر فوكو» به قلم مريم بختياريان و مقالۀ دوم با عنوان «سفرنامه‌اي به آلمان در ماه اكتبر» را حيدر عيوضي نگاشته است.
بخش سوم نشریه «انديشه و نظر» است و مشتمل بر سه نوشتار است. نخستین مطلب با عنوان «الهيات و سياست در انديشه اسپينوزا» گفتوگو با علي فردوسي است. مقالۀ بعدی با عنوان «تبيين در آمد به متافيزيك از ظهور و سقوط غرب» را مايكل يي، زيمرمن نگاشته و انشاء الله رحمتي به فارسی ترجمه کرده است. آخرین مقالۀ بخش اندیشه و نظر «تحليل معناي حقيقت انسان نزد ابن‌سينا به روايت ژيلسون» به قلم علي مخبر است.
بخش چهارم نشریه کتاب است و مشتمل بر سه مطلب است. نخست مقالهای با عنوان «ارزيابي تاريخ از منظر سياست» به قلم سيد مسعود رضوي است. سپس منیره پنجتنی، دبیر بخش کتاب نشریه کتاب «گفتوگویی میان هگل و فیلسوفان اسلامی»(نشر هرمس- 1396) را در گفتوگو با دکتر سیدحمید طالبزاده، مؤلف اثر، نقد و بررسی کرده است. همچنین در ادامه چند عنوان کتاب جدید در حوزۀ اندیشه معرفی شده است. آخرین بخش نشریه به دبیری منوچهر دینپرست به گزارش برخی از وقایع یک ماه اخیر در حوزۀ فلسفه و علوم انسانی اختصاص دارد.
شمارۀ 134 ماهنامۀ اطلاعات حکمت و معرفت با موضوع «شانس و فلسفه» با مدیر مسئولی و سردبیری انشاءالله رحمتی با بهای پنج هزار تومان در اسفندماه 96 در اختیار علاقهمندان قرار گرفته است.
نظر شما