«کاوه صباغ‌زاده» کارگردان جوان سینمای ایران است که فیلم سینمایی «ایتالیا ایتالیا» به عنوان فیلم اول او در سی و پنجمین جشنواره فیلم فجر به نمایش درآمد و در روزهای گذشته به اکران عمومی درآمده است. در این فیلم علیرغم بیشتر فیلم های سینمای ایران صحنه‌هایی از کتاب خواندن کاراکترها و نمایش کتابخانه و کتابفروشی وجود دارد.
صباغ‌زاده در پاسخ به سوال خبرنگار سینمایی شبستان درباره اینکه در فیلم‌های ما هیچ نمونه‌ای از مراجعه به کتاب وجود ندارد این در حالی است که سینما می‌تواند در این خصوص ذائقه‌سازی کند و حتی به نمایش کتابخوانی بپردازد. از طرف دیگر فیلمسازان ما می‌گویند که وقتی اکثر مردم ما کتابخوان نیستند ما هم واقعیت در فیلم‌هایمان بیان می‌کنیم. آیا ما در فیلمسازی باید از جامعه اکثریت تبعیت کنیم؟، گفت: به نظر من جامعه باید از سینما تبعیت کند؛ به این معنی که در کشورهای پیشرفته می‌بینید که در این خصوص فرهنگسازی می‌کنند و فیلمسازان خود را تا سطح جامعه پایین می‌آورند به جای اینکه سطح خود را بالا ببرند و دست خود را دراز کنند و مردم را بالا بکشند، خودشان پایین می‌آیند. ما متاسفانه فکر می‌کنیم مردم ناآگاهند و کم سوادند، علیرغم اینکه همه مردم اینگونه نیستند چون در همه جوامع آدم کم سواد و باسواد وجود دارد.
فیلمسازان ما بیشتر به افسردگی مردم دامن می‌زنند
وی با بیان اینکه وظیفه هنرمندان فرهنگسازی رفتارهای مناسب و خوب در جامعه است، اظهار کرد: وظیفه فیلمساز و هنرمند این است که در خصوص کتابخوانی و مطالعه فرهنگسازی کنند و در این زمینه باید الگویی چون هالیوود داشته باشند چراکه وقتی در یک فیلم هالیوودی یک رفتار به نمایش گذاشته می شود، طی دو سال بعد، آن رفتار در جامعه آمریکا همه‌گیر می شود و اتفاق می افتد.
این فیلمساز جوان تاکید کرد: البته در ایران نیز چنین اتفاقی می افتد که مردم به تبعیت از یک فیلم رفتار کنند، اما ما معکوس عمل می کنیم و رفتارهای اشتباه را که بیشتر به افسردگی مردم دامن می زند تبلیغ می کنیم به جای اینکه شادی را تبلیغ کنیم.
در فیلمم تجاوز، سیگار کشیدن، اعتیاد و افسردگی نمایش ندادم
وی در پاسخ به اینکه برخی فیلمسازان معتقدند نمی توان یک فرد کتابخوان را نمایش داد چون واقعی نیست! گفت: ما فیلمسازان در حال توجیه کردن برخی اشتباهات مان هستیم و می‌خواهیم به جای مردم تصمیم بگیریم و فکر می کنیم عقل کل هستیم در صورتی که ما فقط می توانیم الگویی برای مردم باشیم. من در فیلمم صحنه های کتاب خواندن و نمایش فیلم ها و کتاب است؛ چند منتقد معتقد بودند که کاوه صباغ زاده می خواهد بگوید خیلی کتابخوان است. این در حالی است که من در این خصوص ادعایی ندارم، اگر هم کتاب می خوانم وظیفه ام است و بقیه هم باید بخوانند. من در فیلمم تجاوز، سیگار کشیدن، اعتیاد و افسردگی نمایش ندادم بلکه کتاب خواندن نشان دادم و هر کسی دوست ندارد نشان‌دهنده بیسوادی خودش است.
در شهر زامبی‌ها زندگی می‌کنیم
صباغ‌زاده بیان کرد: اتفاقاً فیلمسازان باید در آثار خود کتاب خواندن را نمایش دهند و کاری به این نداشته باشیم که دیگران چه برداشتی از آن می کنند. کاراکتر فیلم من شغلش نویسندگی و مترجمی است و باید کتاب بخواند و زندگی اش با کتاب است. اگر هم شغلش نویسندگی نباشد، مهم نیست چون کتاب خواندن شاخ و دم ندارد. فیلمسازی در اینجا به گونه‌ای شده که انگار در شهر زامبی‌ها زندگی می‌کنیم که اگر کسی کار خوبی انجام می دهد و زنده است بقیه می آیند و مغزش را می خورند! برخی همیشه در حال پیش داوری هستند و احساس می کنند که آنها باید برای مردم تصمیم بگیرند و این در حالی است که ما هنرمندان فقط می توانیم الگوی آنها باشیم.
کتاب تبلیغ شود قطعا کتابخوانی فراگیر خواهد شد
وی در پایان با اشاره به سرانه پایین مطالعه در کشور، گفت: نسبت به دهه های گذشته سرانه مطالعه پایین آمده است و هیچ اشکالی ندارد که سرانه مطالعه توسط فرهنگسازی فیلمسازان بالا بیاید و واقعا نمی دانم برخی چرا با این قضیه مشکل دارند و مخالفت می کنند! اول پفک تبلیغ و بعد خوردن آن همه گیر شد بنابراین ما هم کتاب را تبلیغ می کنیم تا مردم کتاب خریداری کنند و بخوانند؛ همان طور که در فیلم تبلیغ استفاده از وسایل نقلیه عمومی را نیز می کنم.
گفت‌وگو: محمدصالح حجت الاسلامی
نظر شما