تاکید ویژه رهبری برای مقابله با خشونت علیه زنان/ مراحل نهایی"لایحه جامع تامین امنیت زنان در برابر خشونت"در قوه قضائیه

به گزارش خبرنگار اجتماعی شبستان،ازدواج زیربنای تشکیل زندگی مشترک است در گذشته خانواده و ازدواج از قداست خاصی برخوردار بودند ولی امروزه این نهاد مهم تا حدود زیادی دستخوش تغییرات  فراوان شده که بارزترین نمونه آن افزایش طلاق و از هم پاشیدن خانواده ها به ویژه در زوج های سنین پایین آن هم در دهه هفتادی ها است .

لذا در همین راستا معصومه ابتکار، معاون رییس جمهور در امور زنان و خانواده با حضور در خبرگزاری شبستان به گفتگو با خبرنگاران اجتماعی این خبرگزاری پرداخت و پاسخگوی سوالات شد. در زیر بخشی از این گفتگو را می خوانید.

با توجه به اینکه شاهد کاهش سن ازدواج و افزایش طلاق آیا معاونت امور زنان و خانواده در دولت دوازدهم برنامه ای برای کاهش طلاق دارد؟

در بحث طلاق هم شورای اجتماعی کشور برنامه هایی دارد و هم سازمان بهزیستی همکاری هایی با قوه قضاییه داشته است. مهمترین کاری که ما باید بر اساس قانون انجام دهیم و خوشبختانه پایه گذاری های مقدماتی آن هم صورت گرفته است ولی کافی نیست ،آموزش مشاوره های قبل، حین و بعد از ازدواج است حتی ما معتقدیم این آموزش ها باید از سنین کمتر شروع شود.فقط هم مسئله طلاق مدنظر نیست، مسئله کلی، آسیب های اجتماعی است که طلاق در انتهای خط قرار دارد. درست است که می توانیم طلاق را به عنوان یک شاخص در نظر بگیریم ولی این در انتهای خط می باشد.

اگر بخواهیم جامعه سالمی داشته باشیم باید آموزش ها را از دوره نوجوانی شروع کنیم. یکی از معضلات اجتماعی که طلاق نمونه بارز آن است ،عدم مفاهمه و عدم ارتباط گیری صحیح در سطح جامعه است که نماد دیگرش تعداد زیاد پرونده های قضایی است.

ما جامعه ای هستیم که برخلاف پیشینه های فرهنگی و دینی مان در نظامات اجتماعی و آموزش و پرورش خود به موضوعاتی که به مهارت های زندگی در رفتارهای اجتماعی و فردی مرتبط است ،کمتر پرداختیم یعنی یک نوجوان می تواند در دوره راهنمایی و دبیرستان بیاموزد که چگونه می تواند مناسبات فردی، خانوادگی و اجتماعی خود را تنظیم کند و با دیگران به گفتگو بپردازد.

 همه انسان ها با هم اختلاف نظر دارند، ما جامعه متکثری از لحاظ فرهنگی و قومیتی هستیم، اگر نتوانیم یاد بگیریم که چگونه این تفاوت ها را تبدیل به فرصت کنیم مشکلات عدیده ای برای جامعه پیش می آید لذا تبدیل تفاوت ها به فرصت ها از مهارت آموزی نشات می گیرد که این هم از کودکی آغاز می شود، بنابراین عدم مهارت در خانواده ها موجب ایجاد تنش های خانوادگی، اجتماعی و درگیری نوجوانان می شود،اکنون ما نوجوانان زیر 18 سال زیادی داریم که به دلیل درگیری ها زندگی شان تحت تاثیر قرار گرفته ،اینها مهارت های زندگی است که باید یاد بگیرند که چگونه گفتگو کنند.

بسیاری از این مهارت ها، مهارت های قرآنی هستند. اگر ما قرآن را وارد زندگی امروزی خود کنیم و به جای یک نگاه کلیشه ای نگاه اجتماعی به این کتاب آسمانی داشته باشیم، بسیاری از مشکلات ما قابل حل است چون بسیاری از این آموزه ها، آموزه های قرآنی است ،مثلا ما چگونه می توانیم در سطح یک جامعه و خانواده رفتار درست داشته باشیم و چطور مبانی اخلاقی را رعایت کنیم. سوره حجرات در قرآن کریم دارای آیات اخلاقی بسیار زیادی است و مبانی را بسیار زیبا بیان کرده ولی اینکه چرا ما نمی توانیم این مبانی را کاربردی کنیم نه دستوری و کلیشه ای بلکه در رفتار و آموزش های رفتارهای صحیح فردی ،خانوادگی و اجتماعی آنها را پیاده کنیم. ریشه کار در اینجاست، اگر می خواهیم کار ریشه ای انجام دهیم باید به ریشه ها توجه کنیم و مشاوره های قبل، حین و بعد از ازدواج را به جوانان ارایه دهیم تا ازدواج آنها منجر به طلاق نشود.

هرچند در حال حاضر هم مشاوره های ازدواج برای زوج ها ارایه می شود اما اینکه چند درصد اینها موفق هستند و چقدر تاثیرگذار می باشند ،جای بحث دارد. ما خانواده هایی را داریم که به طلاق منتهی نمی شوند ولی تنش و آسیب در این خانواده ها بسیار بالاست، بیشترین آسیب هم متوجه کودکان و نوجوانان می شود، خانواده هایی هستند که به ظاهر بسیار خوب هستند ولی جوانان و نوجوانان در آن خانواده ها ایزوله هستند و جوان احساس می کند که مورد شماتت و حمله قرار گرفته، متاسفانه همه اینها یک هاله دینی پیدا می کنند، یعنی جوان به خاطر یک سری ویژگی های جوانی در خانواده تحت فشار قرار می گیرد لذا این خانواده نمی تواند خانواده سالمی باشد و یک نسل سالمی را رقم بزند.

بنابراین طلاق آخر خط است، شاید طلاق بعضی وقت ها راه حل باشد، چون در دین  هم یک راه حل است، وقتی مسایل بحرانی می شود اشتباهات از جای دیگری شروع می شود ،اما ما برای اینکه بتوانیم به خانواده سالم دست یابیم ،برنامه هایی را تدارک دیدیم که محور این برنامه ها آموزش است و خبرگزاری مانند خبرگزاری شبستان می تواند با مخاطب قرار دادن کودکان، نوجوانان و جوانان و مخاطب قرار دادن مسایل دینی نه به شکل کلیشه ای و دستوری بلکه به شکل جذاب این مسایل را بررسی کند و به مخاطبان خود نشان دهند که چگونه دنیای غرب فرهنگ غلط و اشتباه خود را در رفتار، ذهن و شیوه زندگی جوامع وارد کرده و آنها را تحت تاثیر قرار داده است.

چطور ما نمی توانیم حرف حق، زیبا و جذاب قرآنی را به غیر از روش هایی که متاسفانه این روش ها تاریخ گذشته است را ارایه دهیم، چون ما آزمون کردیم و جواب نگرفتیم ولی باز می بینیم دوباره عده ای همان روش ها و شیوه های نادرست را در تریبون ها و رسانه ها بیان می کنند لذا وظیفه رسانه هاست که در رابطه با این موضوع به بررسی بپردازند.ما در حوزه محیط زیست می گفتیم ،چرا این همه در حفظ محیط زیست گوشزد می کنیم اثر نمی گذارد و در رفتار افراد جامعه تاثیرش را نمی بینیم، چون یک جای کار اشکال داشت.

بالاخره انقلاب ما انقلاب دینی بوده ،چرا اثربخشی این همه ارزش های دینی و معنوی، هفته دفاع مقدس و ارزش های والای قیام امام حسین (ع) در رفتارهای مردم جامعه نمایان نمی شود؟ چرا؟ گره کار کجاست ؟و بعد مسئله طلاق و خانواده را پیش می کشیم، اینها انتهای خط هستند. پیشنهاد من این است که شما به عنوان خبرگزاری شبستان یک گروه مخاطب خاص نوجوان و جوان برای خود انتخاب  کنید و اجازه دهید آنها پرسشگری کنند. ما بعضی از مسایل را به عنوان خط قرمز فرض کردیم در حالی که اینها هیچ وقت خط قرمز نبودند ، سوال اینجاست چرا هم با وجود انجام اقدامات مختلف ما نتوانستیم بیداری در مردم ایجاد کنیم، دلیلش این است که کارمان ایراد دارد ،عمده ایراد هم در رفتارها و نحوه مواجهه است، نحوه مواجهه ما مواجهه از بالاست، مواجهه دستوری و آمرانه است ،رسانه ها باید روی این مسایل مانور دهند.

اگر می خواهیم خانواده و  انقلاب ما همچنان پابرجا بماند و ز ارزش هایمان به نسل بعدی انتقال یابد آن هم نه در اقلیت بلکه در اکثریت جامعه باید یک سری مسیرها را باز کنیم و این ضرورت کار ماست و کاری است که رسانه ها به خوبی می توانند در این مسیر گام بردارند.

لایحه جامع تامین امنیت زنان در برابر خشونت در چه مرحله ای است؟

در اولین نهادی که در خدمت مقام معظم رهبری بودیم ،ایشان به بحث خشونت خانگی تاکید ویژه ای داشتند لذا در همین راستا لایحه جامع تامین امنیت زنان در برابر خشونت در قوه قضاییه مراحل نهایی خود را سپری می کند و ما هم به جد پیگیر این موضوع هستیم. به هر حال مسئله خشونت علیه زنان یک مسئله فرهنگی و آگاهی است. فرهنگسازی در زمینه "خشونت خانگی "از وظایف مهم خبرگزاری ها می باشد که می توانند در این زمینه مانور دهند. بسیاری از مسایلی که در حوزه زنان و خانواده رخ می دهد ناشی از عدم آگاهی و عدم شناخت صحیح از مسایل است.

گاهی نیز علت خشونت خانگی علیه زنان ،تفسیر کج و غلط از مباحث دینی است که برخی برای خشونت علیه زنان توجیه دینی می آورند، بنابراین خبرگزاری ها به ویژه خبرگزاری شبستان می تواند با تبیین کارکردهای دین در حوزه خانواده و بررسی این موضوع که چگونه افرادی با کج فهمی و ناآگاهی به آرامش، نشاط و پویایی خانواده لطمه می زنند به بررسی این موضوع مهم در جامعه بپردازند.