به گزارش گروه اندیشه خبرگزاری شبستان به نقل از سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی: هفتمین دور گفت وگوهای دینی ایران و اتریش با موضوع «انسان، طبیعت و آزادی» روزهای ۲۷ و ۲۸ شهریور با حضور اندیشمندان و صاحبنظران در سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی در حال برگزاری است.
بنابر این گزارش، يونس نوربخش، جامعهشناس، دينپژوه، دانشيار دانشگاه تهران و رييس پرديس البرز دانشگاه تهران در سخنراني خود كه با عنوان «بنیانها و نهادهای آموزش دین در جامعه ایران» صبح امروز سه شنبه، ۲۸ شهریور ماه در دومين روز از دور هفتم گفتوگوهای بینالادیانی اندیشمندان مسلمان و مسيحي ایران و اتریش بيان شد، اطلاق عصر سكولار به دنياي امروز را نادرست خواند.
وي گفت: اگر چه دنیای امروز یعنی دنیای مدرن به عصر سکولار شناخته میشود؛ اما در واقع این حقیقت چندانی ندارد یا لااقل میبایست معنی دقیقتری از آن ارایه شود. شاید دنیای سکولار بیشتر در اروپا و غرب معنی دارد تا در شرق. در شرق اسلامی و کنفسیوسی و بودایی، دین همچنان در جای جای زندگی مردم در شکلهای مختلف جریان دارد و حتی عنصر هویتی محسوب میشود. آموزش دین نیز همچنان در جوامع یک موضوع مهم تلقی میشود.
نوربخش در ادامه چند سؤال را مطرح كرد؛ مذهب چگونه باید آموزش داده شود؟ هدف از آموزش مذهب چیست؟ آیا تنها پاسخ به اصل آزادی دینی است که هر فرد حق دارد دین خود را یاد بگیرد؟ یا هدف یک اصل اجتماعی است و آن آموزش همزیستی و مدارا در دنیای متکثر امروزی و آشنا شدن با ادیان دیگر به منظور احترام به آنها است؟ و یا اینکه هدف تحکیم پایه های عقیدتی و تقویت هویت دینی سنتی هر فرد است؟
وي سپس گفت: آموزش دین در جوامع مختلف متناسب با نظامهای سیاسی و اجتماعی آن دچار تغییرات شده است. در گذشته در مدارس قدیمی ایران همه علوم تدریس میشد و این مکتبخانهها با محیطهای روستایی و مدارس قدیمی مذهبی که وظیفه تربیت عالمان دینی را داشتند، همخوانی داشت. همچنين از نظر مرحوم شريعتي، جامعهشناس ايراني، دو گرایش فلسفی اساسی سوسیالیستی و لیبرالستی پایههای آموزشی رایج دنیا هستند که در یکی، جامعه اصالت دارد و انسان قربانی میشود و آزادیهای او اسیر ایدئولوژی مسلط و حاکم میشود و در جامعه لیبرال، فردیت و لذتگرایی محور قرار میگیرد و انسان تکساحتی و در بند تکنولوژی همچون کالایی در بازار مبادله میشود. شريعتي همچنين نظام تربیت و آموزش صحیح را در گرو فلسفه فرامادی و یک جهانبینی خدایی میداند.
دانشيار دانشگاه تهران در بخش ديگري از سخنانش تأكيد كرد: امروزه نظامهای آموزشی مهمترین رسالت خود را در حد انتقال و بازتولید ساده و یکسویه دانستیها و نظام ارزشی مورد حمایت فرهنگی رسمی تقلیل نمیدهند. آنها کارخانههایی برای تولید آدمهایی بر اساس قالبهای فرهنگی و ارزشی از پیش تعیینشده نیستند.
وي در تأكيدي دوباره اظهار كرد: دین در جوامع مختلف کارکرد و جایگاه متفاوتی دارد؛ بنابراين اهداف آموزشی آن نیز با اصول و بنیانها و شیوههای مختلفی دنبال میشود.
اين دينپژوه و محقق سپس با معرفي برخي شيوههاي آموزشي در كشورهاي متعدد گفت: تعالیم مذهبی در کشور ایتالیا، برای نیل به سه هدف عمده یادگیری نظری تعالیم مذهبی، کاربست عملی این تعالیم در زندگی شخصی و کمک به حسن معاشرت اجتماعی، دنبال می شود. در انگلستان هم مدارس مجاز هستند كه هر دينی را که مایلند تدریس کنند، از جمله اسلام، مسيحيت، يهوديت و غيره. همچنين از دیرباز از مدارس فرانسه خواسته شده است تا تدریس مذاهب را در برنامه های خود بگنجانند. آموزش دین در ایران نیز تحولات زیادی را پشت سر نهاده است. امروزه حداقل چهار مرجع اصلی آموزش دین در جامعه ایرانی وجود دارد. روحانیت و مدارس دینی، رسانهها، خانواده و نهاد رسمی آموزش و پرورش. در ایران برخلاف اروپا علاوه بر نهاد رسمی آموزش کشور، خانواده همچنان نهاد مهمی در تعلیم و تربیت دینی محسوب میشود.
نظر شما