امام(عج) را باید در عرفات قلب درک کرد/آدرس اشتباه برای قبولی حج ندهیم!

حجت الاسلام محمدمحسن مروجی طبسی، عضو هیئت علمی دانشگاه ادیان و مذاهب در گفت وگو با خبرنگار خبرگزاری شبستان، در رابطه با «ملاقات امام زمان(عج) در عرفات» اظهار کرد: «عرفات» نام صحرایی وسیع و هموار در دامنه کوهی به نام «جبل الرحمه» در جنوب شرقی مکه است که طول تقریبی آن 12 کیلومتر و عرض آن 5/6 کیلومتر است. بخش عمده آن نیز خارج از حرم مکه محسوب می شود.

وی در رابطه با وجه تسمیه «عرفات» و پیشینه تاریخی این سرزمین گفت: در رابطه با وجه نامگذاری این سرزمین دو قول وجود دارد؛ برخی معتقدند که «عرفات» نام کوهی مرتفع و بلند است. اما در روایات و کتب تاریخی معنای دیگری نیز برای آن عنوان شده که از عرفان و شناخت ویژه و درونی سرچشمه می گیرد و با توجه به مستندات تاریخی می توان گفت: که این نامگذاری (شناخت ویژه درونی) درست تر است و نامگذاری معناداری به نظر می رسد.

عضو هیئت علمی دانشگاه ادیان و مذاهب در توضیح این نامگذاری تصریح کرد: دلیل این نامگذاری آن است که حضرت آدم و حوا وقتی به زمین هبوط کردند از هم جدا بودند، بعد از مدتی طولانی در این مکان یکدیگر را دیدند و شناختند. همچنین نقل شده که وقتی حضرت ابراهیم(ع) خواب قربانی کردن حضرت اسماعیل (ع) را در این سرزمین دید و به وظیفه بندگی خود یعنی قربانی کردن حضرت اسماعیل در این مکان عارف شد. در برخی روایات نیز آمده است که در این سرزمین حضرت جبرئیل بر حضرت ابراهیم (ع) نازل شد و ایشان را نسبت به مناسک و اعمال حج آگاه و آشنا کرد.

وی ابراز کرد: این ریشه لغوی، تاریخی و روایی «عرفات» نشان می دهد که این سرزمین، پتانسیل تاریخی-روایی قوی ای دارد که موضوع دیدار و ملاقات امام عصر (عج) در این سرزمین را مسجّل می کند. و اگر بخواهیم تحلیل امروزی از این واقعیت داشته باشیم باید گفت: برخی از حجاجی که در ایام تشریق به عرفات مشرف می شوند قابلیت های خاصی دارند (به لحاظ معنوی) که می توانند حضرت حجت (ع) را در این سرزمین زیارت کرده و به روح عبادت و بطن حج برسند و به عبادت مجّسم و حج مجّسم - که همانا امام عصر (عج) باشد- عارف شوند.

حجت الاسلام مروجی طبسی ادامه داد: در رابطه با امکان دیدار سایر افراد که در عرفات حضور ندارند باید گفت: درب رحمت الهی هیچگاه بسته نیست اما به هر حال هر مکانی آثار وضعی و خصوصیات خاص خود را دارد. قطعاً میان من و زائری که در آن سرزمین حضور دارد تفاوت هایی هست و امکان ملاقات برای او به دلیل شرایطی که در آن قرار گرفته و اعمالی که انجام داده، بیشتر است. اما به هر حال راه بسته نیست.

وی تاکید کرد: یکی از مواردی که برای امکان زیارت حضرت حجت(عج) مطرح شده قرار گرفتن در عرفات و اعمال خاص آن است. اما این تنها راه نیست چراکه هستند افرادی که ممکن است به حج مشرف شوند اما هنوز دلشان صیقل نیافته و به لحاظ معنوی مدیون باشند، یا هنوز گرفتار عواقب گناهانی باشند که پیش از این داشته اند، اما در عین حال یک فرد روستایی به ظاهر بی سواد که حتی امکان تشرف به حج را هم ندارد به دلیل صفای باطن موفق به زیارت حضرت(عج) شود؛ بنابراین، نمی توان گفت هر کس که به حج مشرف شد و در عرفات قرار گرفت و دعای عرفه خواند حتماً امام مهدی (ع) را زیارت می کند.

مروجی طبسی در ادامه با اشاره به روایات و منابع موجود در این رابطه تصریح کرد: ما در هیچ یک از روایات و منابع نداریم که توصیه شده باشد تلاش کنید امام مهدی (عج) را ببینید بلکه آنچه توصیه شده، آن است که شما به وظایف خود عمل کنید آنگاه حضرت مهدی(عج) خود به دیدار شما می آید. یعنی تصور نکنیم که اگر کسی عازم حج شد شرط قبولی اعمال و حج این است که امام مهدی(عج) را ببیند ما چنین چیزی در مذهب تشیع نداریم. این وعده شاید به نوعی فقط یک دلگرمی است برای افراد که اگر این اتفاق رخ داد موجب اطمینان قلب و سرور خاطر آنها باشد.

این کارشناس دینی ادامه داد: گاهی نیز ممکن است زائری علیرغم مقام معنوی بسیار باعظمت، در تشرف به حج حضرت حجت(عج) را زیارت نکند. بنابراین این مساله چیزی نیست که ما آن را شرط قبولی حج بدانیم که اگر حضرت را دیدیم اعمال و حج ما قبول است و اگر ندیدیم حج ما درست نیست.

مروجی طبسی بیان کرد: در زمان حضور ائمه(ع) نیز انسان های فراوانی بودند که امامان علیهم السلام  را می دیدند اما این دیدار هیچ تاثیری بر آن نداشت بلکه گناه هم و چه بسا دشمنی نیز می کردند حالا همان امام(ع) غایب شده است؛ بنابراین مساله رویت امام عصر(عج) در حج نیست بلکه مساله اصلاح نفس و درستکاری است لذا گاهی آدرس غلط به مردم داده می شود یعنی تصور می کنیم هر کس امام مهدی(عج) را زیارت کرد دیگر همه چیز تمام است، در حالی که اینگونه نیست.

وی در پایان خاطرنشان کرد: نکته دیگر آنکه افرادی هم که موفق به رویت حضرت(عج) می شوند، نمی توانند مطمئن باشند که آن فرد حتماً شخص امام مهدی (عج) باشد لذا هیچگاه توصیه ای درباره تلاش برای رویت حضرت صاحب الزمان(عج) نشده است حتی بزرگان و عرفایی که حضرت(عج) را زیارت کرده اند تا زمان حیاتشان اصلاً چنین چیزی را فاش نکرده اند.