سیدمجید امامی، رئیس بنیاد پژوهش و نشر مسجد مقدس جمکران در گفت و گو با خبرنگار مهدویت خبرگزاری شبستان در رابطه با «اولویت فعالیت های فرهنگی در عرصه مهدویت»، اظهار کرد: ذات و خصلت امر فرهنگی وابسته به خلاقیت، آفرینش و خودمولد بودن سایر کنشگران ِفرهنگی در سطح جامعه است. همه ما از هر سلیقه و هر جناحی این را قبول داریم که اساسا «فرهنگ» نه بخشنامه ای است، نه قابل صنعتی و بسته بندی شدن و واردات و صادرات به معنای کالایی آن. آنچه فرهنگ و امر فرهنگی را محقق می کند کنشگری انسان است و بس.
وی افزود: امروز اگر از موضوع آتش به اختیار بودن در حوزه فرهنگ صحبت می کنیم منظور ما بازگرداندن فرهنگ به جایگاه و پله اصلی خود است. این یک اشتباه در خانواده های ایرانی بود که در تربیت فرزندان تصور می کردند تعلیم و تربیت رسمی (یعنی آموزش و پرورش) و غیر رسمی (یعنی شبکه های تلویزیونی داخل ایران) متعهد و مطلقا متکفل تربیت فرزندان آنها هستند و به همین دلیل وظایف خود را رها کرده و خلاقیت، نوآوری، ابتکار و راه حل پیدا کردن و حل مسئله را از خود سلب کرذند.
مردم دعای ندبه و ۹ ربیع را با بخشنامه و تسهیلات بانکی حفظ نکرده اند
امامی تصریح کرد: این مسئله به طور مشخص در حوزه فرهنگ مذهبی، مناسک، آیین های دینی که نمود و حیات بخش و نشاط بخش ِمهمی برای عقاید، باورها، ارزش های بنیادین و هویت اسلامی جامعه ما هستند، بسیار معنادار است.
عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق (ع) ادامه داد: فعالیت خودجوش فرهنگی و حضور اثرگذار در میدان مناسک دینی مذهبی یعنی مردم ما محرم و صفر، نیمه شعبان، نهم ربیع الاول، دعای ندبه صبح های جمعه، دعای توسل سه شنبه شب ها را با بخشنامه و آیین نامه و سوبسید و حمایت و تسهیلات بانکی سر پا نگاه نداشته اند بلکه در یک فرآیند طبیعی که البته دارای نظم اقتصادی و منطق اداری و اجرایی و نظم درونی است، آن را به پیش می برند.
فعالیت های مهدوی ما به محافل دعا و جشن محدود شده است
رئیس بنیاد پژوهش و نشر مسجد مقدس جمکران گفت: این اصطلاح برای اقشار مذهبی، مفهوم تازه ای نیست اما تذکر جدیدی است. لذا در عرصه های نوین فرهنگ، رسانه و فعالیت های مذهبی این مفهوم و تذکر مهم مقام معظم رهبری به این معناست که نیروهای مردمی و بخش مردمی ِفرهنگ، به انواع خلاقیت ها، ابزارها، امکانات و بهره گیری از فرصت های طراحی، تولید و توزیع محصولات و کالاها و خدمات فرهنگی، هنری و مذهبی مجهز شوند.
امامی تاکید کرد: ما در حوزه مهدویت به نسبت «ابرگفتمانی بودن مهدویت در نظام جمهوری اسلامی ایران» بسیار عقب هستیم و «فعالیت های مهدوی» و «الهام بخش» و «فرهنگ پذیرانه» ما تنها به محافل دعا، جشن و مناسک محدود است.
رییس بنیاد نشر و پژوهش های مسجد مقدس جمکران با اشاره به وضعیت امروز جهان ابراز کرد: این در حالی است که ما می دانیم همین الان در دنیا رقبای ما به صورت جدی در حال کردن روی معارف و تعالیم «فرجام گرایانه» و «آخرالزمان» و حتی «ظهورباورانه» هستند. اگر ما سینماگرانی داشته باشیم که بتوانند با درک شرایط و «بصیرت زمانه شناختی»، معارف عمیق مهدوی ما را به تصویر بکشند و بتوانند با داستان یا سناریو و طرح های نوین، مهدویت را جهانی کنند، این یک امر پیش برنده خواهد بود و البته حق حوزه فرهنگی نیز آن است که کسی منتظر کار دولتی در این حوزه نباشد.
مالک امر فرهنگی، کُنشگران فرهنگی با سلایق مختلف اند
وی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به نوع رابطه دولت و فرهنگ بیان کرد: نقش دولت و فرهنگ البته یک بحث دیگری است. دولت به معنای عام آن (نظام) از یک حیث چون نماینده جمهور ِملت است در این رابطه سیاستگذاری، نظم بخشی و اولویت یابی می کند و از حیث دیگر به دلیل اینکه وظیفه پر کردن خلاءها و جبران مافات را دارد، ممکن است در جاهایی خود نیز وارد حوزه فرهنگ شود. اما این ورود اساسا باید به معنای تثبیت و نهادینه سازی مشارکت و خلاقیت واقعی مردم در فرهنگ باشد.
حتی سینمای دولتی ما نیز نتوانسته حق مهدویت را ادا کند
استاد دانشگاه امام صادق (ع) در ادامه بیان کرد: ما امروز غصه می خوریم که حتی سینمای دولتی ما نتوانسته حق مهدویت را ادا کند. اما می بینیم که در همین شرایط نیز افرادی ظهور کرده و با آثاری مانند «شاهزاده روم» یک گام مثبت نسبت به گذشته بر می دارند، یا اخیرا کارهای انیمیشن خوبی در این عرصه مشاهده می شود. اما انتظار آن است که نهادهای کوچک تر در حوزه فرهنگ وارد شوند. چرا که در حوزه فرهنگ «کوچک» زیبا است و هرچه این نهاد کُنشگر ِفرهنگی، کوچک تر باشد ارزش کار بیشتر خواهد بود.
مدیر پژوهشکده مهدویت مسجد جمکران در پایان تاکید کرد: ما منکر این نیستیم که پروژه های ملی و طرح های سنگین در حوزه فرهنگ و هنر، نیازمند همراهی و کمک بخش عمومی است به خصوص در جامعه ما که بخش خصوصی شاید نه می خواهد و نه لازم است و نه امکان ورود به این عرصه را دارد؛ البته بین بخش عمومی و بخش دولتی فاصله می گذاریم و امیدواریم که دیگران نیز این فاصله را رعایت کنند.
نظر شما