آیت الله احمد شیخ بهایی، استاد درس خارج فقه و اصول حوزه علمیه کرمان در خصوص مسئله مهم «هدف گذاری در زندگی» در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری شبستان نوع نگرش انسان به زندگی را در تعیین اهداف او بسیار مؤثر خواند و بر این اساس به دسته بندی نگرش ها پرداخت.
وی گفت: در یک دسته بندی، سه نوع نگرش وجود دارد؛ نگرش اول، انسان را مانند حیوان و محدود در خورد و خواب و مسائل زندگی می بیند، نگرش نوع دوم از این سطح بالاتر و در حد انسان می بیند و نگرش نوع سوم، انسان را موجودی خدایی می بیند و رابطه انسان را با خدا تعریف می کند.
این استاد اخلاق ادامه داد: اگر بینش به زندگی را درست کنیم هدف گذاری هم مشخص می شود لذا اگر بینش انسان این باشد که حیات انسان با مرگ پایان می یابد، او در حد زندگی حیوانی تلاش می کند و هدف را لذت بیشتر و زحمت کمتر می داند.
وی افزود: اما اگر نگرش را بالاتر از این و انسانی کنیم یعنی به انسان های دیگر هم توجه کنیم و از درد و رنج و الم آنان، رنج ببریم و در صدد رفع این رنج ها باشیم، دیگران را در لذت های خود شریک می کنیم که این نیز دیدگاه دنیایی است زیرا این انسان لذت خود را در این تعریف کرده که دنبال عدالت در زندگی دنیایی و مادی برای همه باشد و این بینش، جامعه ای درست می کند که همه از لحاظ مادی به هم برسند؛ در واقع فرد، به خاطر اینکه خود به آرامش و لذت برسد این کارها را می کند.
آیت الله شیخ بهایی تصریح کرد: اما بر اساس دیدگاه سوم، انسان زندگی را منحصر در دنیا نمی بیند که این نیز دو مدل دارد نخست اینکه انسان هرچه لازم دارد آن طرف است و در این دنیا نیست؛ لذا هدف خود را تأمین نیازهایی می گذارد که در آن دنیا به آن نیاز دارد؛ ثواب جمع می کند از گناه پرهیز می کند و همه تلاش او به دست آوردن لذت و پرهیز از رنج است اما آن را در گستره وسیع تر و برای ابدیت تعریف می کند.
وی با اشاره به اینکه بر اساس این دیدگاه انسان اگر بخواهد راحتی ابدی داشته باشد باید رنج مختصری در این دنیا تحمل کند؛ اظهار داشت: لذا زحمات او برای بدست آوردن بهشت و پرهیز از جهنم است.
مفسر قرآن کریم گفت: اما در نوع دوم که مختص اولیاء و افراد استثنائی عالم است اینکه فقط خدا را می بینند و هر کاری برای رسیدن به او که آن را منبع همه کمالات و فضائل می دانند؛ انجام می دهند، اینها از قید فرد و لذت و دنیا و آخرت زدند و فقط نگاه شان به خدا و دنبال رضایت او هستند و همه چیز را در رضایت او می بینند.
وی با بیان اینکه هنگام هدف گذاری باید این مراحل را مد نظر داشت تا انسان خود را منحصر در زندگی دنیایی نکند، افزود: قرآن، روایات، فتاوای مراجع، عقل و مشورت با دیگران نیز در تعیین هدف، اثرگذار است و اگر ما واجبات را انجام و از محرمات پرهیز کنیم و در مسائل عقلی به منطق درستی برسیم همه چیز تأمین می شود.
استاد درس خارج فقه و اصول حوزه علمیه کرمان با تأکید بر اینکه در هر حال و جایگاهی باید دنبال رضایت خداوند باشیم؛ افزود: ممکن است کسی بر اساس خصوصیات{ و مقتضای زندگی خود} این رضایت را در تحصیل، دیگری در ازدواج، و آن یکی در کار ببیند.
وی با اشاره به اینکه بهرحال باید ابدیت را از دنیا درست کرد؛ خاطرنشان کرد: امام(ره)یک الگو و نمونه است؛ یک بار محو درس است، یکباره در برابر طاغوت می ایستد، بار دیگر حکومت تشکیل می دهد و... اما در همه اینها توجه او به خدا است زیرا دنبال تکلیف است.
نظر شما