دکتر غلامرضا جمشیدی ها، دانشیار گروه جامعه شناسی دانشگاه تهران در گفت وگو با خبرنگار گروه اندیشه خبرگزاری شبستان در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه آیا این اجتماع است که ناشی از اخلاق است یا اخلاق است که از اجتماع متاثر می شود، گفت: می توانیم بگوییم رابطه بین اینها دوجانبه است و البته وقتی اخلاق بخواهد متبلور شود فرد می تواند عامل به اخلاق باشد. اساسا آنچه که اخلاقی است بر پیکره اجتماع اثر می گذارد، اگر فرد بااخلاق و با روش باشد می تواند روی جمیع افراد تاثیر بگذارد.
وی ادامه داد: در حدیث است که مردم بر روش و دین پادشاهان شان هستند، یعنی هر روشی که حاکمان در پیش می گیرند مردم نیز آن برگزیده و می پیمایند. در دنیای جدید با وجود اینکه دولت ها می گویند انسان ها آزاد هستند ولی همه زوایای زندگی اشخاص تحت تاثیر برنامه هایی است که دولت ها می ریزند.
جمشیدی ها تصریح کرد: یک رئیس و مدیر خوش اخلاق تاثیر فراوانی بر افراد مجموعه مورد مدیریت خود می گذارد. این رویکرد می تواند از خانواده به اداره، از اداره به یک وزارتخانه و بعد به کل یک مملکت و سطوح دیگر تسری یابد. این روزها با آمدن شخصی مثل ترامپ مثال های فراوانی داریم از اینکه اگر کسی در مقام مدیر اخلاق نداشته باشد تا چه اندازه مشکل زا می شود.
این پژوهشگر با اشاره به منشاء اخلاق در شاکله فرهنگ و دین اظهار کرد: ما معتقدیم که اساس مبانی اخلاقی ما در واقع از کتاب و سنت مستخرج شده است، هیچ کسی فی البداهه نمی تواند چیزی را تاسیس کند. کسانی که به وحی اعتقاد ندارند در ارجاعات ذهنی به علما و بزرگان شان استناد می کنند اما برای ما به عنوان مسلمان، مبانی اخلاقی از کتاب و سنت است اما اینکه چه طور آنها را پیاده کنیم و در اجتماع چگونه باید باشد خود نیاز به توضیح مفصلی دارد.
دانشیار گروه جامعه شناسی دانشگاه تهران تصریح کرد: در بهترین حالت در سطوح مختلف در یک مملکت، همه افراد به آن چیزی که خودشان می گویند عمل می کنند و هر کسی ادعای خودش را دارد با تعابیری همچون «من خودم بچه انقلاب هستم و انقلابی ام» در حالی که امروز نیز باید پیرو دیدگاه امام راحل باشیم چراکه امام(ره) فقط مرجع نبود بلکه رهبر فکری و اجرایی ما نیز بود.
جمشیدی ها افزود: مردم اساس نظام را دوست دارند و ایراد و انتقاد آنها به رفتار مسئولان است. لذا اگر به حرف هایی که می زنیم عمل کنیم مردم هم اعتماد می کنند. ما که ادعا می کنیم باید علی وار رفتار کنیم، باید در مسیر حضرت(ع) گام برداریم.
وی در پاسخ به پرسشی بر این مبنا که چرا اخلاق در جامعه ما به قهقرا رفته است، تصریح کرد: این وضعیت دلایل مختلف دارد. یکی از مهمترین مسایل این است که پای اخلاق را در مدیریت و زندگی اجتماعی مردم باز کنیم در این صورت همه تلاش می کنند تا گوی سبقت را از یکدیگر بربایند.
این محقق در بخش دیگری از مباحث خود با اشاره به تاثیر برخی تنش ها در سطح محیط های اداری گفت: نظام های اداری متفاوت هستند ولی اصل آن است که در نظام اجتماعی بین انسان ها رقابت است.
دانشیار گروه جامعه شناسی دانشگاه تهران تاکید کرد: نظام اداری متفاوت است، اصل آن است که در نظام اجتماعی بین آدم ها رقابت باشد، در نظام های اداری هم این گونه است، گویی افراد نیازهای سرکوب شده دارند و بعد در اجتماع عقده گشایی می کنند. تهران شهر متراکمی است و این تراکم جمعیت و ترافیک می تواند باعث عصبانیت شود، البته نباید این نکته را نادیده گرفت که ممکن است افراد مشکلات شخصی دیگری هم داشته باشند و نتوانند آن را رفع کنند و در فضای بیرون ناگهان این مشکلات تبدیل به رفتار و عملکرد پرخاش گرانه شود.
نظر شما