خطرناک ترین اختلال دوره کودکی/ کودکان اُتیسم قربانی ناآگاهی جامعه

خبرگزاری شبستان- رشت، «درخودماندگی» یا «اُتیسم» نوعی اختلال رشدی از نوع روابط اجتماعی است که مهارت های کلامی و غیرکلامی ارتباطی و تعامل اجتماعی را به طور معنا داری تحت تاثیر خود قرار می دهد.

اتیسم یکی از درحال گسترش ترین اختلال دوره کودکی است که با تاخیر یا کارکرد ناهنجار حداقل در یکی از حوزه های تعامل اجتماعی، بازی های تخیلی یا نمادین ظاهر می شود.

این اختلال که در پسران شایع‌ تر از دختران است در آغاز 18 ماهگی و یا دوسالگی با علائمی نظیر رفتارهای تکراری، بی توجهی، نداشتن واکنش مناسب به محرک‌ های بیرونی و به طور کلی اختلال در ارتباط  بروز می کند.

افزایش موارد این اختلال از نظر آماری در اغلب موارد زنگ خطری است که باعث نگرانی متخصصین و برنامه ریزان امور آموزش، رشد و بهداشت جوامع شده است.

علائم اُتیسم

-بازی های اجتماعی مثلا دالی یا قایم باشک انجام نمی دهند و یا اینکه یک جانبه و با خودشان بازی می کنند.

-با بچه های همسن خود بازی نمی کنند

-با روشن شدن جاروبرقی و یا سایر وسایل سرو صدا دار گوش خود را می گیرند و فرار می کنند.

-بدخواب بوده و یا دیر می خوابند و با کمترین صدایی بیدار می شوند

-به چشم دیگران نگاه نمی کنند و واکنشی نسبت به نام خود ندارند

-فاقد لبخند و یا سایر علائم اجتماعی در برابر دیگران هستند

-علاقه ایی به توجه به اموری که بزرگسالان به وی نشان می دهند، ندارند

افراد دارای اتیسم ممکن است دارای علایم بدن و جسمی بوده و مواردی مانند مشکلات مربوط به گزارش و مشکل خواب داشته و یا ممکن است در هماهنگی میان ماهیچه های بزرگ و کوچک و در انجام هماهنگ حرکات در فعالیت هایی مانند دویدن و یا بالا رفتن ضعف نشان دهند.

علّت اصلی این بیماری ناشناخته بوده و باعث اختلال بر رشد طبیعی مغز در حیطه عواطف، تعاملات اجتماعی و مهارت ‌های ارتباطی می ‌شود.

بیش از ۲۰۰ هزار کودک اوتیسمی در ایران

اُتیسم بیماری قرن ۲۱ است و در دنیا از میان هر ۱۰‌هزار کودک زیر ۱۲سال، ۲ تا ۵ کودک مبتلا به اُتیسم هستند. اگر عقب‌ افتادگی را هم به‌ عنوان یکی از علایم این بیماری به شمار آوریم، شیوع این بیماری به ۲۰ کودک در هر ۱۰‌هزار کودک می‌ رسد. از هر ۱۰ کودک یا بزرگسال مبتلا به اُتیسم ۷ نفر دچار کند ذهنی و مشکلات مربوط به عملکرد و واکنش‌های مغز هستند، همچنین ۳۰‌درصد این کودکان دچار تشنج می‌شوند.

بر اساس آخرین آمار ارائه شده توسط سازمان بهزیستی کشور، اگر چه بیش از ۲۰۰ هزار کودک اُتیسمی در ایران شناسایی شده اما این آمار با رشد فزآینده ‌ای روبرو است و در سال های آتی اُتیسم در ایران بیداد می کند.

دوم آوریل، ۱۳ فروردین، روزجهانی اوتیسم (اختلال در دَرخودماندِگی) است. که امسال از ۱۴ تا ۲۱ فروردین هفته اتیسم نامگذاری شده است.

۵۰۰ کودک اتیسمی در گیلان تحت پوشش بهزیستی هستند

محمدرضا پارسی، مدیرکل بهزیستی گیلان با اشاره به هفته اُتیسم به خبرنگار خبرگزاری شبستان از رشت گفت: یک درصد جمعیت هر جامعه ایی دچار اتیسم است که طبق این آمار جهانی این تعداد در گیلان 25 هزار نفر است که تنها 500 کودک شناسایی شده است.

وی با اشاره به اجرای طرح غربالگری برای شناسایی کودکان اتیسمی افزود: اغلب کودکان دارای اتیسم تا سن پیش از مدرسه و حتی بالاتر از آن تشخیص داده نمی شوند به همین دلیل غربال تمام کودکان در مراحل اولیه رشد جهت ارجاع آنان برای تشخیص و شناسایی کودکان نیازمند مداخله ضروری است.

پارسی با بیان اینکه دو مرکز روزانه(پایگاه غربالگری) در شهرستان های رشت و لاهیجان با ظرفیت اسمی هر مرکز 50 نفر فعالیت می کند اذعان کرد: مرکز روزانه دیگری با ظرفیت 50 نفر در حال تاسیس است که پایگاه غربالگری خواهد شد.

وی نگهداری از کودکان اتیسم را برای برخی خانواده ها مشکل دانست و تصریح کرد: یک مرکز موقت شبانه روزی با ظرفیت 20 نفر در قالب مرکز اقامتی کوتاه مدت به عنوان دومین مرکز کشوری بعد از مشهد در رشت درحال راه اندازی است.

مدیرکل بهزیستی گیلان تاکید کرد: غربالگری در 18 ماهگی، دو سالگی و درصورت نیاز برای کودکانی که علایم اختلال را از خود نشان می دهند و یا تاریخچه ایی مبنی بر وجود اتیسم در خانواده دارند، انجام می شود.

یک درصد هر جامعه ایی مبتلا به اتیسم است

رحیم تکاملی، معاون توانبخشی بهزیستی گیلان با بیان اینکه میزان شیوع طیف اتیسم 1 درصد است گفت: شدت اختلال طیف اتیسم در سه سطح نیازمند حمایت، نیازمند حمایت زیاد و نیازمند حمایت بسیار زیاد است.

 وی با تصریح اینکه کودکان نیازمند حمایت زیاد و حمایت بسیار زیاد تحت پوشش بهزیستی هستند تصریح کرد: عمده ترین گروه بروز اتیسم در طیف خفیف است که قالبا خانواده ها بدان توجهی نکرده و وقتی تشدید می شود به بهزیستی مراجعه خواهد شد.

تکاملی با بیان اینکه خدمات ارائه شده به مبتلایان به اتیسم توانبخشی پزشکی با متد تیچ است افزود:  در این روش مداخله ایی از ادراک تصویری استفاده شده که باعث تقویت مهارت ها می شود.

وی افرود: روانشناسی و کاردرمانی کودکان اتیسمی هم به صورت نفر به نفر انجام شده و خانواده درمانی را نیز دنبال می کند.

تکاملی آگاهسازی را نیازی مبرم برای شناسایی اتیسم دانست و گفت: برنامه آگاهسازی اختلال طیف اتیسم در حال اجراست که از طریق بنر، پوستر، کتابچه های راهنما، برنامه های صدا و سیما و جراید صورت می گیرد.

وی ادامه داد: همچنین در این راستا 10 هزار سوال طرح غربالگری در مهدهای کودک توزیع و پرسشنامه های مربوطه توسط والدین تکمیل شد که در صورت مثبت بودن سه سوال یا بیشتر کارشناسان پایگاه غربالگری استان که همان مراکز روزانه هستند آماده ارائه راهنمایی های لازم به والدین هستند.

معاون توانبخشی بهزیستی کشور هشدار می دهد «شمار مبتلایان هر روز بالاتر می‌رود بدون این‌که کسی بداند چه اتفاقی درحال رخ دادن است. اوتیسم را به دلیل ناشناخته بودن، در کنار بیماری ام اس قرار می‌دهند.

غفلت از این بیماری موجب معلولیت شدید می شود و در واقع این کودکان قربانی ناآگاهی خانواده ها هستند.