مدنیت ما با معنویت مان سازگار نیست/اقتصاد مقاومتی به تغییر فکر تصمیم سازان نیاز دارد

حجت السلام سید صمصام الدین قوامی، مدیر بنیاد فقهی مدیریت اسلامی در گفت وگو با خبرنگار گروه اندیشه خبرگزاری شبستان با بیان اینکه سبک زندگی انبیای الهی واهل بیت (علیهم السلام) تماما مؤید اقتصاد مقاومتی است، اظهار کرد: سلیمان نبی و داوود پیامبر نیز در جاه و حشمت بودند با این وجود کار می کردند و شغل داشتند، سلیمان نبی زنبیل می بافت، آنها کار می کردند و قانع بودند. امیرالمومنین امام علی(علیه السلام) نخل می کاشت، چاه می کند، امام محمد باقر(علیه السلام) در مزرعه کار می کرد. این سیره انبیا و اهل بیت(ع) است و بسیاری از علما نیز در زندگانی خود سعی کردند تا سیره ائمه(ع) را جاری سازند.

وی ادامه داد: «اقتصاد مقاومتی؛ تولید و اشتغال» که از سوی مقام معظم رهبری(مدظله العالی) به عنوان شعار امسال انتخاب شد، در صورتی محقق می شود که در رده های مختلف ساده زیستی را شاهد باشیم. ائمه اطهار(ع) و علمای دین ساده زیست بودند. این سخن بدان معناست که سران یک قوم، امرا، علما و سیاسیون باید زندگی ساده ای داشته باشند تا مردم نیز به تبعیت از آنان باشند.

این پژوهشگر تصریح کرد: وقتی هزینه های سنگین و تشریفات از بالا شروع  شود به تدریج در جامعه تبدیل به یک فرهنگ می شود و مدیران در رده های مختلف به بالادستی ها اقتدا کرده و سبک زندگی آنان را اقتباس می کنند که این چنین رویکرد ضد اقتصاد مقاومتی است؛ در حالی که این سبک اقتصاد باید از بالا آغاز شود و حاکمان یک جامعه مثل مردم زندگی کنند. وسایل زندگی شان بومی باشد.

مسئولان به «الناس علی دین ملوکهم» توجه کنند

حجت الاسلام قوامی در ادامه تاکید کرد: دولت خودش یک لشکر است و خیل عظیمی در آن حضور دارند، اگر از همان بالا استفاده از وسایل بومی و احترام و حمایت از تولیدکننده داخلی (به معنای خرید کالای آنان) نباشد به تدریج مردم نیز رویکردی دیگری را اتخاذ می کنند چنان که می گویند: «الناس علی دین ملوکهم». مفهوم این سخن آن است که فرهنگ مردم، فرهنگ سلاطین و امرایشان است.

امام جمعه پردیسان قم ادامه داد: مردم وقتی می بینند برخی ماشین های لوکس و محافظین بیش از حد و خیلی چیزهایی دیگر دارند، شکل دیگری از زندگی در ذهن شان نقش می بندد. با این وضع ما به تدریج شاهد این خواهیم بود که به سمتی برویم که اقتصاد ما نه تنها مقاومتی نشود بلکه اقتصادی نحیف و وابسته شود در حالی که در سیره علمای بزرگ خود نظیر آیت الله مرعشی نجفی آمده است که وقتی ایشان دید دکمه لباس اش ایرانی نیست گفت: پیراهن مرا به جای دکمه با نخ گره بزنید.

وی با اشاره به نقش فتوا در ترویج اقتصاد مقاومتی، تولید و ایجاد اشتغال در جامعه گفت:  هر عالِمی در زمان خود فتوایی داشته که تاثیر داشته است، مثلا فتوایی که نسبت به جریان تنباکو صادر شد؛ معتقدم فتوا بسیار اثرگذار است و فتوا شمشیر دینی است. امسال آیت الله مکارم شیرازی اعلام کرد: خرید و فروش مواد منفجره ای که در چهارشنبه سوری استفاده می شود، حرام است. با این فتوا آسیب های چهارشنبه سوری تا پنجاه درصد کاهش یافت.

قوامی تاکید کرد: اگر برای مثال پنجاه تن از مراجع بگویند که فلان کالای غیرایرانی حرام است مگر به ضرورت و همه آنان نیز زیر این فتوا را امضا کنند، خواهید دید که چه می شود.

مدنیت ما با معنویت مان سازگار نیست

وی با بیان اینکه سبک زندگی فعلی غربی است و تجملات خاص خودش را می خواهد، گفت: مدنیت ما با معنویت مان سازگار نیست. آپارتمان ها، برج ها، اتومبیل ها و ... بیشتر جنبه های تجملی دارند. چیزی که در سیستم شهرسازی شاهد هستیم عمدتا تجملی است و یا حالت هایی دارد که مردم را به سمت غرب گرایش می دهد.

قوامی با بیان اینکه نباید از مردم توقع چندان داشت، ابراز کرد: باید از بالا شروع کنیم، اگر قوه مجریه، مقننه و قضاییه نسبت به این مساله توجه و از نگاه های تجملاتی و تشریفاتی دوری کنند به تدریج اقتصاد مقاومتی محقق می شود.

نیازی به الگوی غیربومی نداریم

مجتهد نظریه پرداز ادامه داد: از سوی دیگر باید سبک و سیره زندگی اهل بیت(ع) را برای مردم بیان و کاربردی کنیم، چراکه سبک زندگی آنان مبتنی بر اقتصاد مقاومتی بود ضمن اینکه تولید و اشتغال در زندگی ائمه(ع) همواره وجود داشته است، پس ما نیاز به الگوهای غیربومی نداریم.

وی در ادامه بیان کرد: متاسفانه تا شب عید می شود فروشگاه ها پر از مردمی می شود که عمدتا می خواهند اجناس خارجی بخرند، اخیرا در جاده قم-تهران فروشگاهی زده اند که اجناس ترک می فروشد. معادل ایرانی این اجناس مثلا 280 هزار تومان و قیمت اجناس ترکیه ای 80 هزار تومان اعلام می شود در نتیجه مردم می روند و جنس ارزان تر را می خرند و این در حالی است که چون هزینه تولید برای تولیدکننده داخلی بالاست چنین قیمتی را برای جنس خود تعیین کرده است.

چرا چادرهای زنان ما وارداتی است؟!

حجت الاسلام قوامی افزود: می گوییم تولید و اشتغال در حالی که هر کالای غیرایرانی یک کارگر ایرانی را بیکار می کند. اکنون حجم عظیمی از کارخانجات به دلیل کالاهای وارداتی معطل شده اند. متاسفانه، از آنجا که «مرغ همسایه غاز است» اکنون وضعیت تولیدکننده های ایرانی تعریفی ندارد. حتی پارچه های چادر مشکی که برای حجاب بانوان به کار می رود نیز غیرایرانی است. خرید یک تلویزیون ایرانی برای جهیزیه عروس یک اهانت تلقی می شود و این فرهنگ غلطی است که در میان ما رسوخ کرده، در نتیجه بعید می دانم که بدون عمل واقعی بتوانیم حرکت کنیم.

مدیر بنیاد فقهی مدیریت اسلامی با بیان اینکه بدنه کارمندان و متخصصان در هر دولتی ثابت هستند و نمی شود آنها را تغییر داد، افزود: تنها تصمیم گیران عوض می شوند و تصمیم سازان سر جایشان هستند که به فرهنگ غربی عادت کرده اند. به نظر من برای یک کار عظیم باید از علما کمک بگیریم. ما حکومت دینی هستیم و فقیه بر ما حاکم است.

وی ابراز کرد: سفرها زیاد شده است، افراد برای سفر به اروپا می روند و در این میان حتی متدین ترین آدم ها نیز اثر می پذیرند و می گویند زندگی بهتری است، برخی نیز از دنیای مجازی نمی گذرند، بمباران تبلیغات کانال ها، گروه ها، صفحات اجتماعی و از سوی دیگر نیز طیف بازیگر و هنرمند نیز تاثیر می گذارند.

قوامی با تاکید بر اینکه اقتصاد مقاومتی با اقتدای بر دین محقق می شود، خاطرنشان کرد: باید برای هدایت مردم، اول دولت در پیاده سازی فرهنگ اقتصاد اسلامی پیش قدم شود. بعد از آن است که نخبگان و مردم می توانند این فرهنگ را بپذیرند و همان طور که فرزندان به والدین خود نگاه می کنند و از آنان تبعیت می کنند، مردم نیز به دولت نگاه می کنند. معروف است که می گویند: فرزندان شما آن طور که می خواهید نمی شوند آن طور که شما هستید می شوند، ملت هم فرزندان حاکمان هستند و آن طور که حاکمان هستند می شوند، نه آن طورکه حاکمان می خواهند، این جمله طلایی است که باید در جامعه جاری شود.