خبرگزاری شبستان – یاسوج: قلعه باستانی نادر بهمئی با توجه به موقعیت استراتژیک جغرافیایی، کوهستانی و صعب العبور بودن و تسلط بر مناطق اطراف تا شهرستان های همجوار در استان خوزستان از دیرباز مورد توجه خان ها و حاکمان این منطقه بود.
این قلعه باستانی و باشکوه در شمال غربی شهر لیکک واقع شده و در قدیم دژی نظامی محسوب می شد؛ اطراف این قلعه توسط کوه های نسبتا مرتفع و تپه های کوچک محصور بوده و فقط یک یا دو راه برای صعود به قلعه وجود دارد.
معماری قلعه نادر در هشت طبقه طراحی شده و بر روی طبقه اصلی آن ساختمان هایی از گچ و ساروج، برای مقامات فرماندهان ساخته شده که پی ها و آثار آن هم اکنون وجود دارد و عرض دیوارهای آن به یک و نیم تا دو متر می رسد.
در طبقات پایین تر حوض های آب، محل استراحت نگهبانان و اسبهایشان و نیز قبرستان وجود دارد.
این قلعه مورد استفاده داعیان اسماعیلی قرار گرفت .حتی نام قلعه در منابع آنها به قلعه الناظر یا کلات النظیر معروف است؛ ابوحمزه اسکاف ارجانی از رهبران اسماعیلیه، قلعه نادر را به همراه چند منطقه دیگر در سال 496 )ه ق ( مرکز حکومت خود قرار داد.
اگر بر فراز قلعه نادر نشسته و دقایقی به فکر فرو رویم که بر فراز یک منطقه صعب العبور و در ارتفاعاتی که انسان با تمامی امکانات کوهنوردی به سختی می تواند به آن صعود کند، چگونه می شود یک قلعه ساخت و دیوارهایی با این عظمت استوار کرد، می توان این شیوه معماری را شاهکاری باستانی و در نوع خود بی نظیر توصیف کرد .
آثار به جای مانده از ستون هایی که در مسیر قلعه از جسن سنگ و ساروج ساخته شدند، شگفتی باستان شناسان را دوچندان می کند که چه قدرتی در شیب ها و ارتفاعات خطرناک چنین شاهکارهایی را خلق نموده است؟
ضریب امنیتی این قلعه شباهت زیادی به کاخ هگمتانه پادشاهان ماد که دارای هفت دایره تو درتو بوده، دارد؛ برای رسیدن به این قلعه فقط یک راه باریک اسب رو وجود داشت و اگر تصور کنیم حاکم یا خانی از دست دولت یاغی شده و در این قلعه جای گرفته باشد، باید از چند مانع گذشت تا به او رسید. در دوره وزارت جنگ و نخست وزیری رضاخان این قلعه پناهگاه یکی از شورشیان مخالف رژیم طاغوت بود.
در مورد زمان تخریب و علت آن هنوز تحقیقاتی صورت نگرفته اما احتمالا بعد از دوره افشاریه و آغاز دولت قاجار و با توجه به ساختن قلعه های داخل شهر توسط خوانین بهمئی، این قلعه نیز تخریب و متروک شده است.
این منطقه زیبا و دیدنی از لحاظ آب و هوایی دارای اقلیم گرمسیری بوده و دارای درختانی همچون کنار، بید و بنه است اما در نوروز اگر به قلعه نادر سفر کنید شاید با دیدن مناظر چشم نواز و سرسبز از گل های بابونه و یاس گرفته تا هوای مطبوع بالای قلعه باور نکنید که به یک منطقه گرمسیری سفر کرده اید.
هر چند فلسفه ساخت قلعه باستانی نادر بهمئی بر صعب العبور بودن بوده و صعود به بالای آن کاری مشکل است، اما از اداره میراث فرهنگی و گردشگری شهرستان انتظار می رود مناسبت ترین و امن ترین مسیر صعود به قلعه را با نصب علائم مخصوص مشخص کند تا دوستداران آثار باستانی و طبیعی بتوانند بهترین بهره را از آن ببرند.
عده ای ناشناس به بهانه یافتن آثار عتیقه چندین نقطه از منطقه باستانی قلعه نادر بهمئی را حفاری غیر مجاز کردند و حتی آثار استفاده از مواد منفجره و تخریب آثار باستانی نیز مشخص بوده و اداره میراث فرهنگی باید تدبیری برای این منطقه تاریخی که هویت باستانی و فرهنگی ایل بهمئی محسوب می شود، اندیشیده و نسبت به ثبت این اثر باستانی در فهرست آثار باستانی ملی اقدام کند.
دامنه ها و اطراف منطقه قلعه نادر سرشار از منابع نفت و گاز است؛ چندین حلقه چاه نفت در قلعه نادر در حال بهره برداری است؛ تصویر زیر یکی از این چاه های نفتی است که نفت و گاز آن به خوزستان رفته و در پالایشگاه های نفت و گاز امیدیه، آغاجاری و بیدبلند خوزستان مورد استفاده قرار می گیرد.
قلعه نادر در بخش کت و بابااحمد، در فاصله تقریبا هشت کیلومتری از شهر لیکک و در غرب تنگه های سولک و ماغر واقع شده و هم اکنون دارای کاربرد گردشگری است.
نظر شما