احمد رزاقی، مشاور خانواده و استاد دانشگاه در گفت و گو با خبرنگار اجتماعی شبستان با بیان اینکه اعتیاد یک مساله بسیار دامنه دار و فراگیر است، گفت: اعتیاد از دیرباز بوده، جوامع آسیب پذیر، نوع نظام حاکم بر جامعه، سیستم اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی، روانشناختی و دسترسی آسان به مواد، همه در مسئله اعتیاد دخیل هستند.
وی بیان کرد:متاسفانه ما در هر دو زمینه پذیرش داخلی و هجوم خارجی گرفتار هستیم ، چون از یک سو هم مرز با افغانستان هستیم که جزء بزرگترین تولیدکننده های مواد مخدر در منطقه است و از طرف دیگر کشور به لحاظ بیکاری، اختلافات خانوادگی، تنش ها، طلاق ،نوع فرهنگ حاکم در جامعه و سایر آسیب های اجتماعی در شرایط نامناسبی قرار دارد ،همه این عوامل هم در مسئله اعتیاد دخیل هستند.
رزاقی تصریح کرد: اساسا یک سری از آسیب های اجتماعی وجود دارد که اعتیاد یک قطعه از آن آسیب اجتماعی است،مانند مسئله بیکاری و اوقات فراغت که به صورت سامان یافته ،هدفمند و قاعده مند غنی نمی شوند اینها از عوامل اصلی اعتیاد در جامعه محسوب می شوند.
این استاد دانشگاه با اشاره به عوامل اجتماعی و جامعه شناسی، مسئله اعتیاد تصریح کرد: فشارهایی که از سوی خانواده ها به دلیل مسئله ازدواج، تقلیل و تاخیر ازدواج بر فرزندان وارد می شود از عوامل عمده اعتیاد در جامعه تلقی می شوند، این عوامل اجتماعی و جامعه شناسی مسئله اعتیاد است.
این مشاور خانواده ادامه داد: اما مسایل روانشناختی شامل کم رویی، افسردگی، عدم اعتماد به نفس، ضعف نفس، استرس و است که در اعتیاد جوانان و نوجوانان بسیار موثر می باشد،یعنی اگر در دو قسمت بخواهیم خلاصه کنیم ،یک سری عوامل بیرونی و اجتماعی و یک سری هم عوامل شخص در اعتیاد جوانان نقش دارند.
وی با بیان اینکه سن اعتیاد بسیار کاهش یافته است، خاطرنشان کرد: بیشتر مبتلایان به اعتیاد در سنین نوجوانی و جوانی هستند، یکی از دریچه های اعتیاد مسئله سیگار و قلیان است. متاسفانه گاهی مواقع جامعه تصور می کند که اینها اعتیادآور نیست در حالی که همین سیگار و قلیان نیز زمینه اعتیاد را فراهم می کند.
وی افزود:وقتی عوامل بیرونی و درونی اعتیاد را شناسایی کردیم ،می توانیم این عوامل را بر اساس برنامه ریزی ها، سرمایه گذاری ها و ارتباطات خوبی که می توان با دانشگاهیان، اندیشمندان،کارشناسان،روانشناسان و جامعه شناسان برقرار کرد،خروجی آنها را جمع آوری و برای مهار اعتیاد تلاش برنامه ریزی و تلاش کرد.
این مشاور خانواده اظهار کرد: مهار بیکاری، مسئله ازدواج، اوقات فراغت، ساماندهی نظام خانواده، مسئله ورزش و هنر، اگر همه اینها به خوبی شناسایی و ساماندهی شوند ،مسئله اعتیاد تا حدودی مهار می شود.
وی با تأکید بر مدیریت مرزها تصریح کرد: مواد مخدر به راحتی از مرزهای ما وارد کشور می شود، گرچه حتی سازمان ملل نیز ما را به دلیل اقدامات خوب صورت گرفته در راستای مبارزه با مواد مخدر تشویق و مورد تقدیر قرار داده است و ما جزء کشورهای نادری هستیم که سرمایه گذاری زیادی برای مبارزه با مواد مخدر و اشاعه اعتیاد کردیم ولی با این وجود به دلایل فوق باز هم ما مورد تهدید و تحت فشار قرار می گیریم.
وی بر برنامه های نشاط آور و شاد تاکید کرد و افزود: یک سری برنامه های نشاط آور و سرگرم کننده و تلاش کردن برای پر کردن اوقات فراغت فرزندان به ویژه جوانان و نوجوانان می تواند در مهار اعتیاد در جامعه موثر باشد.
وی گفت:تا وقتی ما برخورد حذفی و سلبی با مسئله اعتیاد کنیم هیچ مشکلی حل نمی شود. به عنوان مثال ما در حوزه موسیقی و حوزه ارتباطات اجتماعی با مشکلات زیادی مواجه هستیم و از سوی دیگر موانع زیادی بر سر راه ازدواج جوانان قرار گرفته است که باید این مسایل از طریق اقدامات ایجابی مرتفع شود.
وی با اشاره به وجود محدودیت هایی در عرصه ورزشی گفت: اخیرا در خصوص فوتبالی که با کره جنوبی در شب عاشورا داشتیم، چقدر اختلاف نظر و تضاد فکری در سران تصمیم گیران کشور وجود داشت لذا اینها مواردی هستند که متاسفانه هنوز برای جامعه ما حل نشده است.
این استاد دانشگاه اظهار کرد: افرادی که اعتماد به نفس دارند، افراد شادی هستند و افرادی که شاد هستند، اعتماد به نفس دارند و افرادی که هم شاد و هم اعتماد به نفس دارند، قدرت نه گفتن دارند، قدرت نه گفتن چه زمانی ایجاد می شود، زمانی که فرد هم انتقادگر و هم انتقادپذیر باشد. در جامعه ای که انتقاد کردن جرم ،فضا محدود ،جو بسته و افراد نتوانند به راحتی حرف های خود را به مراجع ذیصلاح و مراجع مربوطه اطلاع دهند و با یک سری از آشفتگی ها و آسیب های اجتماعی مبارزه کنند ، این توانایی را انها بگیرند طبیعی است که بسیاری از اتفاقات در جامعه رخ می دهد یعنی فرد احساس حقارت می کند، در واقع نه گفتن محصول انتقادگری و انتقادپذیری است وقتی که از بین می رود با تعارف یک پوک سیگار دوستش به سمت اعتیاد سوق می یابد.
نظر شما