پرویز افشار، معاون کاهش تقاضا و توسعه مشارکت‌های مردمی ستاد مبارزه با مواد مخدر در گفت و گو با خبرنگار اجتماعی شبستان در پاسخ به این سوال با توجه به اینکه مراکز ترک درمان اعتیاد از استانداردهای لازم برخوردار نیست برای ارتقای این مراکز چه اقداماتی صورت گرفته و برای سال آینده چه برنامه هایی دارید، گفت: ما 8 نوع مرکز در کشور داریم که شامل مراکز سرپایی، درمان نگهدارنده با متادون، بستری، اقامتی، تی سی، تخت های روان پزشکی ،مراکز بازپروری و مراکز ماده 16 می شوند که برای هر کدام از اینها یک سری استانداردها، دستورالعمل ها و پروتکل هایی تهیه شده است.
وی در ادامه بیان کرد: در خصوص مراکز اقامتی غیردارویی یا پرهیزمدار که در بین مردم به کمپ معروف هستند پروتکل های مربوطه برای دادن مجوز به اینها شامل یک فرد بهبود یافته بود که این مجوز مرکز را به آنها اعطا می کردند. تعدادی از بهبودیافتگان هم بدون داشتن مجوز مبادرت به راه اندازی کمپ می کردند و بعضا استانداردها را رعایت نمی کردند و لذا بحث مراکز غیرمجاز به عنوان سوءاستفاده از امر درمان مطرح شد.
افشار در ادامه اذعان کرد: سازمان بهزیستی طرحی را برای ارزیابی اثربخشی مداخلات مراکز اقامتی غیردارویی یا کمپ اجرا کرد که نشان داد اثربخشی اینها محل خدشه و سوال است، دستورالعملی تدوین شد که نحوه اعطای مجوز به متقاضیان تغییر کند و از یک فرد بهبودیافته به یک گروه فنی شامل پزشک، روانشناس، مددکار و فرد بهبودیافته تبدیل شود.با این اقدامی که صورت گرفته ما مطمئنا شاهد این خواهیم بود که اثربخشی مداخلات این مراکز افزایش یابد.
معاون کاهش تقاضا و توسعه مشارکت های مردمی ستاد مبارزه با مواد مخدر با اشاره به نظارت بر مراکز ترک اعتیاد اظهار کرد: طبق قانون باید کمیته نظارت استانی با حضور نمایندگان دبیرخانه شورای هماهنگی استان بهزیستی، دانشگاه علوم پزشکی استان و در پاره ای از موارد نمایندگان انتظامی و قضایی تشکیل شود اما این سازوکار با توجه به تعداد بسیار زیاد مراکز درمانی کفایت لازم را برای اینکه بتواند بازرسی ها و نظارت های چه مستمر و متناوب و چه اتفاقی انجام دهد، وجود ندارد به همین دلیل ما می بینیم که بازرسی های ما یک بازرسی های ناقص است و لذا به فکر چاره هستیم که در این زمینه استفاده از عوامل بیرونی برای کمک به نظارت بهره برداری کنیم.
معاون کاهش تقاضا و مشارکت های مردمی ستاد مبارزه با مواد مخدر تصریح کرد: وزارت بهداشت و درمان و سازمان بهزیستی تعدادی از بازنشستگان و افراد متخصص از سایر نهادها را دعوت کردند که در قالب همان کمیته حکم دهند تا کار بازرسی را انجام دهند، مطلبی که بسیار مورد حمایت و پیگیری بنده نیز می باشد بحث استفاده از کانون درمانگران است، خود اتحادیه های صنفی که تشکیل می شوند کمک خوبی می توانند در این زمینه کنند به عنوان مثال اگر کسی از اتحادیه مشاوران املاک شکایتی داشته باشد در صورت مراجعه به اتحادیه به راحتی می توانند شکایت خود را مطرح و همچنین مورد برخورد قرار گیرند. در مورد مراکز درمان اعتیاد هم مطمئن هستیم چون خوشنامی خودشان برایشان مهم است این کار را انجام خواهند داد.
وی گفت: ما در سال جاری این کار را در استان البرز به صورت پایلوت انجام دادیم به خوبی از عهده این کار برآمدند و در سنوات آتی مورد نظرمان است که این مکانیسم را در سایر استان ها توسعه دهیم.
افشار با بیان اینکه آمار دقیقی از مرگ و میر معتادان در کمپ ها نداریم، افزود: اگر آمار دقیقی داشتیم یا با همه آنها برخورد و یا پلمپ می کردیم یا فرصت اصلاح خود و دریافت مجوز به آنها می دادیم.
افشار با طرح این سوال که چرا آماری وجود ندارد، تصریح کرد: چون مکانیسم درمان این افراد بدون دارو بوده و نیاز به دارو ندارند لذا غیر مجوزها وصل به سیستم وزارت بهداشت یا بهزیستی نیستند،مثلا فردی در گوشه پارک ،باغ و یا واحدی از ساختمان را اجاره و آنجا را تبدیل به مرکز ترک اعتیاد می کند و تعدادی از دوستان و آشنایان خود را که ترک داده اند وادار به تبلیغ و جمع آوری معتادان برای ترک در آنجا می کند و چون فاقد تابلو و شناسنامه هستند، کسی نمی تواند آنجا را پیدا کند وقتی پیدا می شود که یا در آنجا سوءمدیریت و سوءرفتاری رخ داده باشد و یا شکایتی از آنها شده باشد یا همسایگان به نیروی انتظامی و یا به ستاد مبارزه با مواد مخدر اطلاع دهند تا ما هم برای بررسی اقدام کنیم.
وی ادامه داد: ما در سنوات قبل وارد عمل شدیم بعضی ها را پلمپ کردیم به برخی فرصت شش ماهه دادیم ،خود را اصلاح و فرآیندهای خود را بهبود و مجوز دریافت کنند.
افشار ادامه داد: در این زمینه اقدامات خوبی در دست انجام است و همچنین سازوکاری فراهم شده تا مجوز را به یک گروه اعطا کنند اما مهمترین اتفاق باید توسط خود مردم رخ دهد. پیام روشن من به مردم این است به هر مرکزی در این مراکز هشت گانه که مراجعه می کنند اولین چیزی که باید بعد از ورود به آن توجه داشته باشند پروانه بهره برداری، پروانه مسئول فنی، پروانه مجوز فعالیت عوامل انسانی آنجا (پرستار،مددکار و روانشناسان) می باشد که باید روی دیوار نصب باشند. اگر مرکزی اینها را نداشته باشد به عنوان مرکز غیرمجاز تلقی می شود.
وی با بیان اینکه ضرری که مراکز غیرمجاز ترک اعتیاد به جامعه می رسانند بیشتر از سودی است که می خواهند برسانند، گفت: افرادی که برای ترک به آنجا مراجعه می کنند اگر به آنها با روش غیر علمی برخورد شود تنفر در انها ایجاد شده و بازگردانشان به چرخه درمان کار ساده ای نخواهد بود.
وی تصریح کرد: آنهایی که مجوز دارند تخلفاتشان هم کمتر است ولی باز هم مکانیسم کاملا شفاف است هر کسی شکایتی از اینها داشته باشد می توانند به مراکز بهداشت و درمان و سازمان بهزیستی یا به دبیرخانه شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر استان که معمولا در استانداری ها یا نزدیک استانداری ها مستقر هستند و در شهرستان ها نیز به فرمانداری ها مراجعه و شکایت خود را ارایه دهند.
فعالیت بیش از 7 هزار مرکز سرپایی دارای مجوز در کل کشور
معاون کاهش تقاضا و توسعه مشارکت های مردمی ستاد مبارزه با مواد مخدر با بیان اینکه در کل کشور حدود 7 هزار و 200 مرکز سرپایی دارای مجوز از وزارت بهداشت و سازمان بهزیستی وجود دارد، اظهار کرد: همچنین حدود 1250 مرکز اقامتی کمپ غیردارویی هم در حال فعالیت هستند و یک تعداد بسیار معدودی مرکز بستری و حدود 16 تا 17 مرکز تی سی که متعلق به بهزیستی می باشد، وجود دارد و همچنین حدود 16 و 17 تا مراکز ماده 16 فعال هستند که وابسته به شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر استان ها می باشند و یا زیر نظر شهرداری و خیرین در استان ها نگهداری می شوند.
افشار با بیان اینکه عدد واقعی و مشخصی از مرگ و میر معتادان وجود ندارد، تصریح کرد: در هر مرکز درمانی ممکن است مرگ و میر رخ دهد ،حتی در بیمارستان ها، درمانگاه ها و در هر مرکز درمانی که بیمار آخر خطی وجود داشته باشد احتمال مرگ و میر نیز وجود دارد، فقط تنها چیزی که می توانیم بگوییم این است که هر مرگ و میری در هر مرکز درمانی رخ دهد، تشکیل پرونده و گزارش داده می شود که هم علت اولیه فوت و هم علت تامه بروز بیماری (علت اصلی بعد از کالبدشکافی) مشخص شود.
نظر شما