حجت الاسلام والمسلمین محمدحسین توانایی، استاد دانشگاه امام صادق(ع) در گفت وگو با خبرنگار گروه اندیشه خبرگزاری شبستان که به مناسبت شهادت حضرت زهرا(س) انجام شد، با اشاره به شاخصه های تربیتی حضرت زهرا(س) برای فرزندان اظهار کرد: یکی از مهمترین ویژگی هایی که در تربیت فرزندان در سبک زندگی حضرت زهرا(س) مشهود است، محبت بی قید شرط بود، از آنجایی که حضرت زهرا(س) همانند تمام معصومین(ع) مظهر و تجلی صفات فعل خداوند هستند، محبتشان نسبت به افراد دیگر بویژه اعضای خانواده و فرزندان بی قید و شرط بود و هرگز فرزندان را مشروط دوست نداشتند و هرگونه که بودند، به آنان محبت می کردند.
وی با اشاره به اینکه این نوع نگاه حضرت زهرا(س)، موجب ایجاد حس امنیت در فرزندان می شد، افزود: طبیعی است، فرزند زمانی که در محیط خانه احساس امنیت کند، رفتارهای مناسب تری از وی بروز و ظهور خواهد کرد و در خصوص امام حسن(ع)، امام حسین(ع) و حضرت زینب(س) به جهت آنکه مورد عنایت و توجه ویژه الهی بودند، با مهرورزی بی قید و شرط مادر که نقش مهمی در تربیت دارد، توانستند، فضائل اخلاقی را به صورت کامل بروز دهند و در سطح جامعه و خانواده هم متجلی کنند.
توانایی با بیان اینکه ویژگی دوم هماهنگی، همدلی، همنوایی و همدردی با فرزندان بود، تصریح کرد: تمام پدران و مادران به این ویژگی نیاز دارند، همانطور که پیامبر(ص) فرمودند: «مَن کانَ عِندَهُ صَبِیٌّ فَلیَتَصابَّ لَهُ؛ فردی که فرزندی دارد، باید خود را به کودکی بزند و وانمود کند که کودک است»، اهل بیت (ع) بطور کامل این ویژگی ها را در خود ایجاد کرده بودند و مانند دیگر انسان ها نقش بازی نمی کردند و زمانی که با کودک برخورد می کردند، دقیقا در سطح او ظاهر می شدند.
بازی های کودکان حضرت زهرا(س) برای تربیت صحیح فرزندان
این مولف کتاب «آئین و سبک زندگی» ادامه داد: کودکان زمانی که متوجه شوند، والدین، آنها را به خوبی درک می کنند، رفتارهای مناسب تری از خود بروز می دهند، بطوری که در زندگی حضرت زهرا(س) مشاهده می شود که با فرزندان خود بازی می کردند، حتی در روایاتی داریم که فرزندانشان را دور خود می چرخاندند و برای آنها شعر می خواندند و امروز نیز والدین برای تربیت فرزندانی صالح، نیاز است که خود را در سطح فرزندان قرار دهند.
مراحل سبک تربیتی حضرت زهرا(س) تدریجی بود
وی سومین ویژگی تربیتی حضرت زهرا(س) برای فرزندان را تدریجی بودن، خواند و گفت: رعایت اصل تدریج در تمام مسائل، اهمیت دارد، برای آنکه یک فرد به کمال نهایی خود برسد، باید مراحل تدریجی را طی کند، در مورد تربیت هم از لحاظ روحی، روانی و جسمی، باید این تدریج رعایت شود و انتظار بیش از حد داشتن از فرزندان، می تواند آسیب زا باشد یا ناگهانی، انتظار بروز رفتارهای مناسب از فرزندان داشتن، می تواند دور از واقعیت باشد، در سبک تربیتی حضرت زهرا(س) همه مسائل تربیتی، مراحل تدریجی را طی می کردند.
توانایی اضافه کرد: یکی از مهمترین اصول در سبک تربیتی حضرت زهرا(س) الگوسازی در خصوص مسائل عبادی و فرایض دینی بود، همگان شنیده ایم که حضرت زهرا(س) پیوسته خداوند را عبادت می کردند و با حالت زیبا و تمیز براساس آیه قرآن که می فرماید: «يَا بَنِي آدَمَ خُذُوا زِينَتَكُمْ عِندَ كُلِّ مَسْجِدٍ؛ آراسته به عبادت خداوند، برخیزید» و دیگر روایت، فرایض دینی خود را انجام می دادند، فرزندان زمانی که در چنین محیطی، مراحل رشد خود را می گذرانند و مشاهده می کنند که والدین چگونه خداوند را عبادت می کنند، طبیعی است که به فرایض دینی بسیار علاقه مندتر می شوند، بطوری که در زندگی امام حسن(ع) و امام حسین(ع)، این مهم را مشاهده می کنیم.
این استاد دانشگاه امام صادق(ع) با بیان اینکه نگرش مثبت و حس امیدوارانه نسبت به زندگی، ویژگی دیگر سبک تربیتی حضرت زهرا(س) است، افزود: اهل بیت(ع) هرگز منفی بافی و شکایت نسبت به زندگی دنیایی نداشته اند و همانطور که قرآن می فرماید: «إِنَّ مَعَ الْعُسْرِ يُسْرًا» آنها واقعاً در زندگی روزانه خود نشان دادند که آسایش ها در زندگی دنیا، در دل سختی هاست و اضطراب، دلهره، نگرانی و تشویش خاطر هرگز در چهره آنها وجود نداشت و این موجب می شد، فرزندان در چنین محیطی نسبت به حال و آینده زندگی خود، کاملا امیدوار باشند و نگرش مثبت داشته باشند، لازمه دستیابی به هر موفقیتی هم، تقویت روحیه خوش بینی و امیدواری است.
تقویت روحیه مسئولیت پذیر فردی و اجتماعی لازمه یک شخصیت متعالی
وی در پاسخ به این سوال که حضور حضرت زهرا(س) در جامعه و بصیرت آفرینی های حضرت(س) در جامعه زنان آن روز، چه درس هایی برای زنان مسلمان امروز دارد، تصریح کرد: لازمه یک شخصیت متعالی آن است که روحیه مسئولیت پذیر فردی و اجتماعی را در خود تقویت کرده باشد و حضرت زهرا(س) مسئولیت پذیری فردی و اجتماعی را در زندگی خودشان، کاملا به نمایش گذاشتند و تمام افرادی که با ایشان زندگی می کردند، براساس گواه تاریخ، می گویند که هرگز ایشان، مسئولیت های اجتماعی خود را فدای مسئولیت های فردی نکردند و بالعکس مسئولیت های فردی را هم فدای مسئولیت های اجتماعی نکردند، بلکه به موازات هم، هر دو مسئولیت را در بهترین شکل خود، محقق کردند.
توانایی گفت: بنابر توصیه قرآن کریم به تمام انسان های باایمان که: «إِلَّا الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ وَتَوَاصَوْا بِالْحَقِّ وَتَوَاصَوْا بِالصَّبْرِ» حضرت زهرا(س) اهل ایمان و عمل صالح در حد اعلای خودش و هم اهل تواصی بصبر و تواصی به حق بودند، در حالی که برخی از مومنان، تنها اهل ایمان و عمل صالح هستند یعنی از لحاظ فردی مسئولیت خود را انجام می دهند اما به مسئولیت اجتماعی خود نمی پردازند یا برخی از افراد، به مسئولیت های اجتماعی خود می پردازند اما مسئولیت فردی و خانوادگی خود را فراموش می کنند، در حالی که در زندگی اهل بیت(ع) بویژه حضرت زهرا(س)، این دو مسئولیت را به نحو احسنت و شایسته انجام می دادند.
ولایت پذیری حضرت زهرا(س) در اوج بود
این مولف کتاب «آئین و سبک زندگی» اضافه کرد: حضرت زهرا(س) همانگونه که سعی می کردند، ایمان و عمل صالح را در اوج داشته باشند، ولایت پذیری برپایه بصیرت هم در وجود ایشان هویدا بود، صرف نظر از آنکه امیرالمومنین امام علی(ع) همسر ایشان بودند، آن حضرت(ع) را به عنوان امام و ولی زمان خود، پذیرفته بودند و علاوه بر تبعیت از ایشان، دیگران را هم با خطبه های خود به تبعیت از امام زمان، دعوت می کردند.
وی با بیان اینکه حضرت زهرا(س) براساس دو وظیفه و فریضه الهی یعنی امر به معروف و نهی از منکر، هرگز بی تفاوت و تماشاچی نبودند، خاطرنشان کرد: ایشان در مسائل و مشکلات زندگی اجتماعی، پیوسته در مدت کوتاه عمر خود، حضور و ظهور داشتند.
نظر شما