مرتضی پیرحیاتی، کارشناس فرهنگی در گفت و گو با خبرنگار خبرگزاری شبستان در خصوص ساختار و توانایی های انسان در هویت قرآنی، گفت: انسان دارای ساختار قدرت و توانایی است، همان گونه که در ساختار بینش ها و تمایلات، مانند ظرف خالی نیست و علم و گرایشی دارد.
وی افزود: در ساختار توانایی و قدرت نیز مانند لوح نانوشته نیست و خدای سبحان توانایی های در وجود او به ودیعه نهاده است که می تواند به دست اراده او شکوفا شود و فعلیت یابد.
پیرحیاتی، با بیان اینکه توانایی های انسان در دو منطقه وجودی فطره و طبیعت بروز می یابد، اظهار داشت: عقل عملی در بعد فطری توانایی های انسان است و قوای عامله طبیعت نیز در جنبه طبیعی دستورهای عقل عملی است.
وی با بیان اینکه عقل عملی اصل است و قوای عامله طبیعت، فروعی است، افزود: که باید تابع آن اصل باشد، عقل عملی به تعبیر امام صادق( علیه السلام) مرکز عبودیت انسان و سرمایه تحصیل بهشت خدای سبحان است.
پیرحیاتی، خاطرنشان کرد: عبودیت و به دست آوردن بهشت در گرو عمل است و رهبری اعمال ارادی انسان را عقلی عملی به عهده دارد.
وی عنوان کرد: نمونه هایی از توانایی های انسان که در پرتو عقلی عملی بروز می یابد، عبارت است از، توانایی در تصمیم گیری عملی به معنای نفی مزاحم و تحصیل عزم، توانایی قاطعیت در اجرا، توانایی در تعیین هدف اصلی و فرعی و همچنین اقسام هدف( بلند مدت، میان مدت و کوتاه مدت)، توانایی در صبر و استقامت در برابر فشارهای روحی و روانی و موانع خارجی به منظور جلوگیری از ضربه خوردن توانایی ارتباط و تعامل با دیگران و حفظ آن، توانایی در ابراز توانایی های عملی_ بدین معنی که از نظر روانی، وابسته به دیگران نباشد و از نظر عینی، قدرت انجام کار داشته باشد، توانایی در ابراز توانایی های علمی بدین معنی که هرگز مقمور آرای عملی دیگران نباشدو...
پیرحیاتی خاطرنشان کرد: عقل عملی، مسئول نهایی عزم، اراده، نیت و مانند آن است و نیروهای عملی دیگر که تابع اویند و تمردی ندارند، طبق رهنمود اجرای یاو هر کدام کار مخصوص خود را درست انجام می دهند.
وی با اشاره به حدیثی از رسول اکرم (صل علیه و آله) در خصوص سطوح توانایی ه، گفت: رسول گرامی اسلامی صلی الله علیه و آله، می فرمایید: « اٌلنّاسُ مَعادِنٌ کمَعادِنِ الذَّهَبِ و الفِضَّه» و امیر المومنین علیه السلتم فرمود:« یُثیروُا لَهُم دَفائِنُ العُقوُل»، هر دو روایت وجود دفینه و معدن را برای انسان ثابت می کند.
پیرحیاتی، خاطرنشان کرد: این دفینه ها همان توانایی ها و استعداد های انسانی است که در افراد مختلف درجات گوناگونی دارد.
وی افزود: برخی معادن طلاست وبرخی معادت نقره، شکوفا کردن این گنجینه ها و مخازن علمی و عملی بر عهده پیامبران و اولیاست.
این کارشناس دینی و فرهنگی ادامه داد: برهان ها و حکمت های نقلی به جا مانده از آنان این دفینه ها را شکوفا می کند و دفائن عقول شکوفا شده، گنجینه های پنهان آیات و روایات و معادن و معارف و معنی فراروان آنها را از درونشان بیرون آورد و بدین ترتیب آن عقل شکوفا شده، هم خود می جوشد و هم نقل را می جوشاند و از آن استباط می کند و این شکوفا نمودن متقابل بارها در مراتب بالاتر تکرار می شود.
وی اظهار کرد: عقل، عامل برتری انسان از دیگر مخلوقات و همچنین می تواند از تفاوت های انسان ها بشمار می رود و عامل کرامت انسان است.
نظر شما