حدیث قدسی لوح، آیینه دار عظمت امام حسن عسکری (ع)

خبرگزاری شبستان - سرویس قرآن و معارف: شما وقتی در حدیث قدسی لوح  به نام امام حسن عسکری (ع) می رسید دو ویژگی برای امام ذکر شده است. اول این که امام حسن عسکری (ع) با کلمه عبد توصیف می شود. شما وقتی به کلمه عبد در آیات قرآن نگاه کنید می بینید این کلمه صفت بارز رسول الله (ص) است. آیه شریفه می فرماید: "سُبْحانَ الَّذي أَسْري بِعَبْدِهِ لَيْلاً مِنَ الْمَسْجِدِ الْحَرامِ إِلَي الْمَسْجِدِ الْأَقْصَي الَّذي بارَکْنا حَوْلَهُ لِنُرِيَهُ مِنْ آياتِنا إِنَّهُ هُوَ السَّميعُ الْبَصير." آیه شریفه می فرماید پاک و منزه است خداوندی که عبد خود را در شبی از مسجدالحرام به سمت مسجد اقصی سیر دارد و منظور از عبد وجود نازنین رسول الله (ص) است. در واقع این مقام ویژه ای است. ما ممکن است به خاطر اشتغالات و ذهنیتی که داریم متوجه عظمت واژه عبد نباشیم اما اهل معرفت می دانند که مقام عبد و عبودیت چه مقام بالایی است و همه برکات از مقام بندگی صادر و ساطع می شد. این که قرآن خطاب به پیامبر می فرماید "انک لعلی خلق عظیم" این که پیامبر را رحمه للعالمین توصیف می کند، ناشی از مقام عبودیت و بندگی است. اما ویژگی دوم امام حسن عسکری (ع) که در حدیث قدسی به آن اشاره شده این است که امام خازن علم و خزانه دار علم خداوند است. امیدوارم متوجه عظمت این موضوع باشیم که خزانه داری علم خداوند یعنی چه.

آنچه در ادامه می آید بخش اول مصاحبه با حجت الاسلام امیر گلپور، کارشناس دینی و مسئول کارگاه های آموزشی مرکز قرآن وحدیث حوزه های علمیه درباره ابعاد شخصیتی امام حسن عسکری (ع) است.

متأسفانه ما شیعیان خیلی وقت ها دایره معرفت مان نسبت به معصومین (ع) بسیار محدود است، بنابراین درک درستی درباره فضای شخصیتی این بزرگواران نداریم. خوب است دست کم امروز از زبان جنابعالی به فضایل امام حسن عسکری (ع) که در روز میلادش قرار داریم اشاره شود.

امام حسن عسکری (ع) همچنان که همه ما می دانیم پدر بزرگوار و  امام آخرین خلیفه الهی، خاتم الاوصیا حضرت امام مهدی (عج)  است. در واقع امام حسن عسکری امامِ آخرین امام و منجی الهی است و بر چنین شخصی ولایت دارد.  شما اگر توجه کنید شأن و منزلت امام حسن عسکری از همین جا مشخص می شود. امام مهدی (ع) آخرین حجت خدا  است، آن وقت این امام، مأمومِ امام حسن عسکری است و توجه کنید که حضرت امام حسن عسکری (ع) امام او نیست و این نکته ای است که عظمت امام حسن عسکری (ع) را معلوم و مشخص می کند.  حالا شما برای این که متوجه عظمت این امام شوید، اول از همه باید متوجه عظمت حضرت مهدی (ع) شوید. وقتی عظمت حضرت امام مهدی (ع) مشخص شد به تبع عظمت پدر بزرگوار ایشان نیز معلوم می شد.

توجه کنید که یکی از القاب شریف امام مهدی (ع)، بقیه الله است. در قرآن به این حقیقت اشاره شده است. شما می دانید که در 300 آیه از آیات قرآن به امام مهدی (عج) اشاره شده است، از جمله آیه شریفه "بقیه الله خیر لکم ان کنتم مؤمنین."  خب ذیل این آیه روایاتی از ائمه اطهار داریم که می فرمایند منظور از بقیه الله، حضرت مهدی (ع) است که خیر برای بشریت است. در آیه 86 سوره هود شاره شده که حضرت، باقیمانده الهی و قرار است که بشریت سر سفره حضرت مهدی (ع) بنشیند و در سایه حکومت مهدوی و امنیت و رفاه و عدالت باشد.  توصیفاتی که از زبان رسول الله (ص) و ائمه اطهار (ع) درباره جایگاه امام مهدی (ع)  شده است انسان را به تحیر وا می دارد و شما توجه کنید که امام حسن عسکری، امام چنین ذخیره الهی است و شأن و شوکت این امام را نشان می دهد امامی که بر امام زمان (عج) ولایت دارد.

اگر بخواهید به مناسبت خجسته میلاد امام حسن عسکری (ع) ما و مخاطبان را به حدیثی در این باره مهمان کنید به چه حدیثی اشاره می کنید؟

اما بهترین چیزی که من می توانم در این روز به شما هدیه کنم حدیث قدسی ای است  معروف به حدیث لوح. این حدیث بسیار حدیث قوی ای است از حیث اعتبار و در جاها و منابع مختلف از کافی کلینی تا کمال الدین و عیون اخبار الرضای شیخ صدوق نقل شده است. حدیث این گونه است که در روز تولد ابا عبدالله (ع) یک لوحی از جانب خدا به رسول الله (ص) هدیه می شود. لوح سبز رنگی که با خط سفید درخشنده ای عباراتی بر رویش می درخشد. حضرت رسول (ص) لوح را به دخترش حضرت فاطمه زهرا (س) هدیه می کند. راوی حدیث جناب جابر ابن عبدالله انصاری است. او می گوید برای عرض تبریک به حضرت صدیقه طاهره برای تولد امام حسین (ع) رفته بودم. دیدم لوحی زمردگونه در دستان حضرت فاطمه (س) قرار دارد با خط سفیدی که مثل خورشید می درخشد و مطالبی در آن لوح نوشته اند. از صدیقه طاهره پرسیدم که این چیست؟ فرمودند این هدیه خداست به پدرم و در این لوح اسم تک تک اوصیا و جانشین های پدر آمده استت.

اما شما وقتی در این لوح به نام امام حسن عسکری (ع) می رسید دو ویژگی برای امام ذکر شده است. اول این که امام حسن عسکری (ع) با کلمه عبد توصیف می شود. شما وقتی به کلمه عبد در آیات قرآن نگاه کنید می بینید این کلمه صفت بارز رسول الله (ص) است. آیه شریفه می فرماید: "سُبْحانَ الَّذي أَسْري بِعَبْدِهِ لَيْلاً مِنَ الْمَسْجِدِ الْحَرامِ إِلَي الْمَسْجِدِ الْأَقْصَي الَّذي بارَکْنا حَوْلَهُ لِنُرِيَهُ مِنْ آياتِنا إِنَّهُ هُوَ السَّميعُ الْبَصير." آیه شریفه می فرماید پاک و منزه است خداوندی که عبد خود را در شبی از مسجدالحرام به سمت مسجد اقصی سیر دارد و منظور از عبد وجود نازنین رسول الله (ص) است. در واقع این مقام ویژه ای است. ما ممکن است به خاطر اشتغالات و ذهنیتی که داریم متوجه عظمت واژه عبد نباشیم اما اهل معرفت می دانند که مقام عبد و عبودیت چه مقام بالایی است و همه برکات از مقام بندگی صادر و ساطع می شد. این که قرآن خطاب به پیامبر می فرماید "انک لعلی خلق عظیم" این که پیامبر را رحمه للعالمین توصیف می کند، ناشی از مقام عبودیت و بندگی است.

اما ویژگی دوم امام حسن عسکری (ع) که در حدیث قدسی به آن اشاره شده این است که امام خازن علم و خزانه دار علم خداوند است. امیدوارم متوجه عظمت این موضوع باشیم که خزانه داری علم خداوند یعنی چه. در قرآن وقتی شما به علم خداوند می رسید می بینید که می فرماید "وسع کل شی ء علما." شما نگاه کنید هرچه در این عالم مصداق شی است علم خداوند آن را در بر گرفته است و در این عالم چیزی نیست که خارج از دایره علم خداوند باشد آن وقت امام حسن عسکری خزانه دار این علم است.