حجت الاسلام سید احمد سجادی، مدیر مرکز تحقیقات رایانه ای حوزه علمیه اصفهان و سرگروه نویسندگان مجله «وقف میراث جاوید» در گفت و گو با خبرنگار مهدویت خبرگزاری شبستان در رابطه با «ضرورت وقف های مهدوی» و موارد مختلف آن، اظهار کرد: «وقف» یک سنت حسنه است که از قبل از اسلام وجود داشته و اسلام نیز آن را تایید کرده و بر آن صحه گذاشته است. سنت بزرگان و مبلغان دین نیز بر این بوده است که هم خود واقف بودند و هم دیگران را برای ترویج دین و مبانی دینی، نسبت به وقف ترغیب و تشویق می کردند.
وی افزود: ما در دوره های مختلف شاهد وقف های مختلفی هستیم که بنابر مقتضیات زمان و نیازهای جامعه، صورت گرفته است. این وقف ها از دوره ایلخانیان تا به امروز و دوره ما ادامه دارد. اما آنچه که باید در این زمینه مورد توجه باشد این است که امروز در چه زمینه هایی باید وقف کرد برای این که امکان بهره برداری کامل و کافی از آن وجود داشته باشد. این مسئله بسیار مهمی است و نشان دهنده درایت، هوش و عقل واقف است.
این پژوهشگر و مولف عرصه وقف تصریح کرد: این که وقف چگونه انجام شود که باقی و مانا باشد؟ نیت وقف چه باشد؟ و مسایلی از این دست بسیار مهم هستند. منظور از «چگونه وقف کردن» آن است که انسان متولی وقف را چه کسی قرار دهد؟ و چه کسانی از آن بهره ببرند؟ منظور از «نیت وقف» نیز این است که انسان در چه مسیری وقف کند؟ و مورد سوم این که «نفس موقوفه چه باشد که بتوان از آن استفاده کرد؟» چون ممکن است موقوفه، مالی باشد که نشود از آن استفاده کرد.
حجت الاسلام سجادی در ادامه سخنان خود با اشاه به وقف های مهدوی گفت: در زمینه مهدویت افق های متعددی را می توان مد نظر قرار داد و برای آن وقف کرد. مورد نخست: تبلیغ و ترویج مهدویت است. دوم؛علاوه بر ترویج و تبلیغ مبانی مهدویت، نگارش متون در زمینه مهدویت که خود یک نوع علم رسانی در رابطه با مهدویت و پژوهش های مهدوی است که با تبلیغ و ترویج متفاوت است. هرچند که نتیجه نگارش ها و پژوهش های مهدوی نیز به ترویج و تبلیغ می انجامد اما مقوله جدایی است و متفاوت از هم هستند.
مدیرمرکز تحقیقات رایانه ای حوزه علمیه اصفهان در همین رابطه بیان کرد: نکته دیگر این است که ما قشرهای مختلف را در رابطه با مسایل مهدوی در نظرگرفته و برای آنها، گروه های مختلف و خاص مدنظرمان باشد. به عنوان مثال اینکه برای کودکان در عرصه مهدویت چه می توان کرد؟ برای طلاب چه باید کرد؟ دانشجویان، جوانان، بزرگسالان و...هر کدام در این عرصه چه نیازهایی دارند؟ در این صورت می توانیم وقف های خاص داشته باشیم. به عنوان مثال وقفی داشته باشیم که اگر دانشجو یا طلبه ای پایان نامه یا کتاب مهدوی می نویسد از او پشتیبانی و حمایت شود.
سرگروه نویسندگان مجله «وقف، میراث جاوید» در بیان موارد وقف های مهدوی ابراز کرد: امروز نیارهای مختلفی در زمینه پژوهش های مهدوی، پاسخ به شبهات مهدوی و مقابله با آیین جعلی بهائیت وجود دارد که برای فعالیت در هر یک از این عرصه ها نیازمند منابع (وقف های) خاص خود است.
حجت الاسلام سجادی ادامه داد: ممکن است دولتمردان در این زمینه هوشیاری لازم و کافی را نداشته باشند. بنابراین، لازم است که واقفین به استمداد مبانی دینی بشتابند و همانطور که گذشتگان درباره مسایل دینی وقف هایی داشتند آنها نیز نیازهای جامعه امروز را در نظر بگیرند.
وی افزود: امروز مقوله مهدویت بسیار مظلوم است درحالی که مهدویت، زیربنای نظام جمهوری اسلامی و زیربنای ولایت فقیه است. مهدویت زیربنایی است که امید آینده کشور و امید انسان برای آینده است. لذا کار کردن در این زمینه ضروری و موثر است.
پژوهشگر و محقق دینی در جمع بندی سخنان خود گفت: اولین مورد وقف مهدوی، وقف برای تبلیغ و ترویج مباحث مهدوی است. دوم؛ وقف برای پژوهش و تحقیق مهدوی؛ مورد سوم ؛ وقف برای برگزاری دوره های آموزشی مهدوی و همچنین وقف برای استفاده از فناوری های جدید درعرصه مهدویت.
سجادی همچنین در رابطه با لزوم یا عدم لزوم وجود یک نهاد خاص برای وقف های مهدوی تصریح کرد: وقف یک مقوله حقوقی ِمفصل است اگر قرار باشد با توجه به نیت های متعدد، نهادهای مختلف نیز تشکیل شود سبب از بین رفتن پتانسیل ها و توانمندی هاست. و از سوی دیگر موازی کاری است. به نظر من اگر سامان دادن وقف و موقوفات، برعهده یک موسسه و نهاد معین مردمی یا دولتی باشد (ترجیحا دولتی با اذن ولی فقیه) که آرام آرام به سوی نهادینه کردن مردمی وقف حرکت کند، کافی است. توجه داشته باشیم که دخل و تصرف در وقف ها، اگر خود مردم متکفل آن باشند باید با اذن ولی خدا باشد.
وی در پایان خاطرنشان کرد: لذا اگر تعدد موسسات پیش بیاید ممکن است که نتوان از آن وقف، آنگونه که باید و شاید استفاده کرد. ضمن این که وقف ها می توانند همپوشانی داشته باشند از جمله همپوشانی درباره ائمه معصومین(ع)، یعنی می توان به عنوان مثال از برخی وقف ها که درباره معصومین(ع) یا برای خیرات و مبراست در زمینه مهدویت نیز بهره گرفت و یا از وقف هایی که موضوع آن تبلیغ و ترویج دین است نیز می توان در زمینه مهدویت استفاده کرد.
نظر شما