حجت الاسلام سید محمد مهاجرانی از نویسندگان کودک و نوجوان در پاسخ به این سوال که چگونه می‌توان سبک ایرانی اسلامی را به صورت فرهنگ عمومی درآورد به خبرنگار شبستان گفت: آموزش سبک ایرانی اسلامی باید از کودکی آغاز شود. کارشناسان علوم تربیتی یک قاعده کلی و کلید طلایی دارند و آن این است که نمی توان غلط زندگی کرد و درست تربیت کرد. این مسئله نکته مهمی است. آنچه را که می خواهیم به کودکان یا نوجوانان بگوییم باید همان باشد که انجام می دهیم وگرنه آنها دچار تناقض می شوند و تربیت ما نیز بی اثر خواهد بود.
حجت الاسلام مهاجرانی تصریح کرد: کودکان بسیاری چیزها در بافت زندگی فردی و اجتماعی می بینند و درک می کنند. در واقع کودکان آنچه را که می بینند برایشان اثرگذارتر از آموزش مستقیم است، به عنوان مثال پدری که همیشه فرزند خود را بدرقه می کند با عمل خود، بدرقه کردن را به او آموزش می دهد. بچه ها علاوه بر رفتار مثبت رفتارهای منفی را نیز می بینند و این رفتارهای منفی تاثیر بدی بر روی تربیت آنها خواهد داشت.
وی با بیان اینکه کودک چندین مربی دارد، عنوان کرد: هر کسی به شکلی تلاش می کند که در تربیت کودک اثرگذار باشد. والدین، اولین مربیان کودک هستند و سپس معلمان نقش بسزایی در تربیت بچه ها دارند. هر چقدر زنجیره ارتباطی بین والدین و مربیان محکم تر باشد، تربیت بچه موفقیت آمیزتر خواهد بود. مدارس باید زمینه هایی فراهم کنند تا از راه های مختلف همچون جلسه اولیا با مربیان، ارتباط بین معلم، معلم پرورشی و والدین برقرار باشد. در این صورت تناقض در تربیت، کاهش و سبک زندگی ایرانی اسلامی تقویت می شود.
این نویسنده کودک و نوجوان با اشاره به اهمیت بسیار هماهنگی و همسویی در تربیت بچه ها بیان کرد: مربیان کودک در تربیت بچه ها باید با هم هماهنگ و هم جهت باشند. گاهی والدین چیزی را ارزش می دانند که معلمان آن را ارزش نمی دانند، در این صورت بچه دچار تناقض می شود. به عنوان مثال معلمی بچه را تشویق می کند که در خیابان به سالمندان و نیازمندان کمک کند اما والدین او می گویند که به کسی کمک نکند و سریع از مدرسه به خانه بیاید. در این صورت کودک در کمک به سالمندان و یا نیازمندان دچار تناقض می شود. هماهنگی بین افرادی که وظیفه تربیت کودک را به عهده دارند و همچنین مراکز تربیتی بسیار حایز اهمیت است.
حجت الاسلام مهاجرانی خاطرنشان کرد: نویسندگان و شاعرانی که کارشان تالیف آثار دینی و اخلاقی است باید از اعمال سلیقه شخصی خود در آثارشان بپرهیزند. این نویسندگان نباید برداشت های شخصی و ذوقی خود را وارد کتاب کنند. در حقیقت باید یک هماهنگی بین نویسندگان، شاعران و والدین وجود داشته باشد تا تناقضی در تربیت کودک به وجود نیاید و کودک سردرگم نباشد.
نویسنده کتاب هایی همچون " باغ سبز نماز "، " گلهای باغ آسمان "، " پیامبر عزیز ما" ، " حاجی کوچولو " و " باغ گل محمدی " اظهار داشت: نویسندگان و شاعران باید آثار خود را منطبق بر آداب اسلامی و رسوم ایرانی بنویسند نه سلیقه شخصی خود. در واقع ملاک باید آموزه های دینی و رسوم ایرانی باشد نه سلیقه ها. به عنوان مثال نویسنده ای در کتاب خود داستان کودکی را بیان می کند که می خواهد به همسایه اش کمک کند. همسایه به مسافرت رفته و کودک از دیوار همسایه بالا می رود تا به باغچه او آب بدهد. از طرفی در آداب اسلامی نباید بدون اجازه صاحب منزل وارد منزل شد. بنابراین نویسنده باید در نوشتن داستان ها به آداب اسلامی هم توجه داشته باشد.
وی اولویت بندی را در بحث آموزش حایز اهمیت دانست و افزود: آموزش باید با توجه به رنج سنی و اقتضائات آن باشد. از 6 سال به بعد باید رفتار با معلم را به کودک آموزش دهیم و زودتر از آن لزومی ندارد. آداب برخورد با همسایه را به کودکان آموزش داد. آداب میهمان نوازی و میهمانی رفتن را باید به کودکان یاد داد. در هر سنی با توجه به نیاز کودک باید آدابی را به او آموزش دهیم. در کنار آموزش باید به اندازه فهم کودک حکمت و راز آن آداب را به کودک بگوییم. اگر کودک دعوت به سلام کردن می کنیم، راز سلام را نیز به او بگوییم. اگر به بچه ای می گوییم که هنگام راه رفتن جلوتر از پدر یا مادرش راه نرود، حکمت آن را به بچه بگوییم. وقتی حکمت و فلسفه آداب را در حد سن بچه ها برایشان بازگو کنیم، آموزش اثرگذارتر خواهد بود.
گفتگو از مریم داوری
نظر شما