به گزارش خبرنگار اندیشه خبرگزاری شبستان، بشر همواره در طول حیات خود با مسائل و انتخاب های متنوعی روبرو بوده است اما مطمئنا بشر مدرن با انواع متنوعی از انتخاب ها روبروست که زندگی او را تحت تأثیر قرار می دهد. به نوعی خوشبختی و بدبختی، سعادت و شقاوت انسان به تصمیم های او مرتبط است. خداوند هم فجور و تقوا را در نهاد انسان قرار داد و حال این انسان است که مختار است کدامی را انتخاب کند.
مسلما هر انسانی در زندگی فردی و جمعی خود برای انتخاب درست نیازمند تصمیم و هر تصمیمی نیازمند تجزیه و تحلیل و بررسی است. راه های بررسی و تحلیل هم متنوع اند. در گفت وگو با دکتر حسین فلسفی، استاد دانشگاه آزاد اسلامی واحد خرم آباد به بررسی نقش و جایگاه فلسفه در زندگی پرداختیم که به حضورتان تقدیم می شود:
فلسفه به معنای تعقل و انتخاب بهترین گزینه در زندگی عمومی افراد چه نقشی دارد؟
به گمانم این پرسش پاسخ خود را که همانا نقشی سازنده و مهم است در آستین دارد، زیرا اگر فلسفه را به معنای تعقل و انتخاب بهترین گزینه بدانیم به خودی خود باید در زندگی مردم نقشی سازنده و باارزش داشته باشد ولی نکته این است که آیا فلسفه همان تعقل است و آیا فلسفه انتخاب بهترین گزینه است؟ کدام عقل و تعقل؟ عقل روزگار اسطوره یا عقل در معنای حقیقت یابی یا عقل در معنای رشنال؟ اگر درمعنای اول و دوم باشد پاسخ آری است و اگر در معنای سوم باشد پاسخ متفاوت است. پرسش دیگر این است که آیا به راستی فلسفه انتخاب بهترین گزینه است؟ دراین باره هم سخن بسیار است.
عرفان و منطق در این زمینه چه کمکی می توانند به فلسفه بکنند؟
باید نخست روشن کرد که منظور کدام فلسفه است؛ فلسفه ارسطویی-مشایی یا اشراقی یا غربی باستان یا دوره تاریکی یا نو یا معاصر؛ و باز باید روش شود که منظور از عرفان و منطق کدام است؛ منظق ارسطویی یا جدید عرفان باستانی یا نو. بسته به اینکه کدام فلسفه مد نظر باشد باز پاسخ متفاوت خواهد شد؛ برای نمونه عرفان هیچ کمکی به پوزیتیویسم نمی کند و منطق ارسطویی نیز هیچ فلسفه جدیدی را یاری نمی کند.
هر فرد تا چه حدی باید به فلسفه و منطق تسلط داشته باشد؟
پرسش، پرسشی باز و ناروشن است زیرا باز سخن از این می رود که کدام فلسفه و کدام منطق و منظور از تسلط چیست؟ با داشتن چه ویژگی می توان گفت کسی در زمینه فلسفه تسلط دارد؟ از دید من اگر منظور منطق ارسطویی است و یادگیری و بکاربردن آن‌همه پیچ و تاب های بی محتوای آن استتسلط نداشتن به از داشتن است و اگر منظور فلسفه ارسطویی -مشایی است ناخوانده به از تسلط است زیرا با تسلط بر آن راه به جایی نمی بریم.
دیگر راه های شناخت انسان برای زندگی بهتر فردی و اجتماعی چیست؟
باید نخست بدانیم زندگی بهتر چیست تا راه های شناخت آن را نشان دهیم ولی می توان گفت که سازه اصلی زندگی بهتر تعقل است و این یک نظرگاه به زندگی و یافتن راه های شناخت آن است و نظرگاه های بسیار هست که می توانند به راه های شناخت گوناگون را به دست بدهند. یکی از این راه ها دینی است و یکی هنری و... .
حکمت زندگی انسان در این جهان بر اساس اندیشه‌های فیلسوفان مسلمان چیست؟
فیلسوفان مسلمان حکمت زندگی انسان در این جهان را رسیدن به کمال و آن هم کامل‌ترین کمال یعنی خداوند می‌دانند که خود در بر گیرنده حمکت نظری و عملی است.
نظر شما